بانک اول - ٨٧درصد سپردهگذاران تعاونی منحلشده فرشتگان تا ١٠ روز آینده تعیین تکلیف میشوند. این خبری است که فرشاد حیدری، معاون نظارتی بانک مرکزی دیروز اعلام کرد. او درباره طولانیشدن فرآیند رسیدگی به وضع سپردهگذاران موسسات مالی ورشکسته به تعدد شعب این موسسات در سراسر کشور اشاره کرد و گفت: شناسایی، ارزیابی و تقویم داراییها و بدهی این موسسات زمانبر است و همین مسأله به طولانیشدن فرآیند رسیدگی به وضع سپردهگذاران این تعاونیها منجر شده است.
حالا موسسههای مالی و اعتباری ورشکسته، یکی از چالشبرانگیزترین آوارهای اقتصادی است که از دولت گذشته بر جای مانده است. تعاونیهای اعتباری که به گفته احمد حاتمی یزد، مدیرعامل سابق بانک صادرات و تجارت با رانت و زد و بند عدهای به وجود آمدند و برای دلالی وارد بازار کشور شدند. این روزها سپردهگذاران شاکی بارها و بارها در اعتراض به عملکرد این موسسات جلوی بانک مرکزی و مجلس تجمع کردهاند. با این وجود هادی حقشناس، اقتصاددان در اینباره به «شهروند» میگوید: موسسات مالی و اعتباری بسیاری در دولت سابق بدون مجوز و نظارت بانک مرکزی به صورت قارچگونه رشد کردند. این اقدام بیبرنامه باعث شد که اخلالهای چشمگیری در بازار پولی کشور ایجاد شود و بانک مرکزی برای انضباط بازار پولی کشور و نجات سپرده سرمایهگذاران هیچ راهی جز تجمیع این موسسات نداشت.
مهدی پازوکی، اقتصاددان هم میگوید: بهطور قطع نمیتوان بانک مرکزی فعلی را متهم کرد. موسساتی در دولت قبل شروع به کار کردند که فقط و فقط دنبال دلالی و سوداگری بودند و به سپرده مردم فکر نمیکردند. وقتی سودهای ٢٨درصدی روی سپردههایشان به مردم میدادند باید فکر چنین روزی را میکردند. چرا دولت باید با پول بیتالمال و منابع عمومی خود خسارت بیفکری عدهای را بدهد؟
احمد حاتمی یزد که پیش از این مدیرعامل بانکهای تجارت و صادرات بوده است، میگوید: پشت این موسسات مالی و اعتباری قدرتهای بزرگی ایستادهاند؛ قدرتهایی که زور بانک مرکزی به آنها نمیرسد. آنها در حدی قدرتمند هستند که میتوانند در صورت نیاز مصوبههای مربوطه شورای پول و اعتبار را تغییر دهند. بانک مرکزی کنونی چاره دیگری نداشت جز اینکه با تجمیع این موسسات سرمایه کافی راه را برای ادامه حیات و حفظ سرمایه مردم هموار کند.
گفتنی است؛ طبق اعلام قبلی بانک مرکزی بیشترین تعداد سپردهگذاران در موسسهای مثل کاسپین مربوط به تعاونی منحلشده فرشتگان هستند که تعداد سپردههای آنها بالغ بر ۷۳۰هزار فقره است. از این تعداد سپردههای زیر ۲۰میلیون تومان حدود ۶۵۰هزار فقره را تشکیل میدهند.
ادغام، تنها راهکار مشکل
موسسات مالی و اعتباری خُرد نه در این دولت که در دولت قبل بسیار گسترش یافتند. هادی حقشناس، اقتصاددان به میگوید: بانک مرکزی بهعنوان متولی بازار پول از یکسو و موسسات مالی و اعتباری بهعنوان نماینده سپردهگذاران از سوی دیگر، تصمیم گرفتند برای جلوگیری از اخلال بیشتر در بازار پول در راستای حمایت از سپردهگذاران، موسسات خُرد را تجمیع کنند.
او ادامه میدهد: در نظر داشته باشید که این اقدام صرفا از سپرده گذاران انجام شده است.به عقیده این اقتصاددان، این موسسات غالبا مستقل از دولت عمل میکنند و شکلگیری اکثر آنها مربوط به دولت سابق است. در تمامی دنیا بنگاههای اقتصادی خُرد اینچنینی را تجمیع میکنند تا هزینه تمام شده آنها کاهش یابد و ضرر کمتری به بدنه اقتصاد کشور وارد شود.
مهدی پازوکی، اقتصاددان هم میگوید: بیانضباطی پولی دولت قبلی باعث این نابسامانیها شده است. در دولت سابق نظارت بانک مرکزی برداشته شد و این موسسات در کل کشور سرِ خود و بیقانون تکثیر شدند. وقتی این موسسات سودهای بالای ٢٥درصد میدادند و هیچ قانونی هم جلودار آنها نبود، باید فکر چنین روزی را میکردند. پازوکی همچنین میگوید: ادغام این موسسات کار درستی بود و تنها راه چاره به حساب میآمد. اکنون از بانک مرکزی استدعا میکنم مثل اکنون مقابل سودهای بالای بانکی مقاومت کرده و هرگز به موسسه دیگری مجوز ندهد.
مدیریت ناسالم کار دستشان داد
مدیریت ناسالم مهمترین ویژگی این موسسات بوده است. پشت هر کدام از این موسسات قدرتهای پنهانی وجود دارد که قدرت سیاسی بانک مرکزی از آنها کمتر است. احمد حاتمی یزد، کارشناس بانکی توضیح میدهد: سپردههای مردم را فدای رانت عدهای در گذشته کردند. بانک مرکزی همه تلاش خود را کرد که مقابل این موسسات بایستد اما نتوانست. به نظر این کارشناس هم تنها راه چاره تجمیع این موسسات بود و نمیتوان بانک مرکزی را به خاطر این تجمیع متهم کرد. او ادامه میدهد: یکی از مهمترین موسسات مشکلساز، فرشتگان بود که خود این موسسه نخواست در چارچوب قوانین بانک مرکزی ادامه دهد که اگر این اتفاق میافتاد اکنون این ماجرا را نداشتیم.
24 خرداد 1401
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید