یارانه یک میلیون و ۷۱۰ هزار تومانی به چه کسانی رسید؟

به گزارش بانک اول دومین سهمیه بنزین ۱۴۰۰ امشب به کارت سوخت دارندگان خودرو واریز می‌شود. با این اوصاف دارندگان خودروهای معمولی تا حالا ۱۹ مرحله ۶۰ لیتر بنزین یارانه‌ای دریافت کرده است. یک حساب کتاب ساده نشان می‌دهد که دولت از آبان ۹۸ تا حالا یک هزار و ۱۴۰ لیتر بنزین یارانه‌ای به دارندگان خودروهای تک سوز و ۵۷۰ لیتر به خودروهای دوگانه سوز اختصاص داده است.

دولت یک میلیون و ۷۱۰ هزار تومان به دارندگان خودروهای بنزین سوز و ۸۵۵ هزار تومان یارانه به دارندگان خودروهای سی ان جی سوز یارانه پرداخت کرده است

یارانه دو میلیون و ۲۴۰ هزار تومانی دولت به دهک‌های بالای درآمدی

درحالی نرخ بنزین یارانه‌ای از سوی دولت حدود ۱۵۰۰ هزار تومان در نظر گرفته شده که بهای بنزین آزاد در کشور ما حدود ۳ هزار تومان است. اگر مبنا را نرخ آزاد بنزین در کشور خود در نظر بگیریم می‌توان ادعا کرد که از ابتدای طرح سهمیه بندی بنزین تا حالا یک میلیون و ۷۱۰ هزار تومان به دارندگان خودروهای بنزین سوز و ۸۵۵ هزار تومان یارانه به دارندگان خودروهای سی ان جی سوز یارانه پرداخت کرده است. یارانه‌ای که دهک‌های پایین درآمدی که خودرویی ندارند، عملا از آن بی‌نصیب مانده‌اند. البته اگر قرار باشد نرخ فوب خلیج‌فارس یا نرخ تمام شده بنزین برای دولت را مبنا قرار دهیم، به طور قطع با رقم‌های بزرگ تری مواجه می‌شویم.

بررسی‌های سال ۱۳۹۷ مرکز آمار ایران نشان می‌داد که ۵۳.۲ درصد از خانوار‌های شهری و ۳۲.۳ درصد از خانوارهای روستایی دارای خودرو و همچنین ۱۴.۱ درصد از خانوار‌های شهری و ۲۸.۴ درصد از خانوارهای روستایی دارای موتور سیکلت بوده‌اند. با این آمار مشخص بود که بخشی از خانوارهای ایرانی از یارانه پرداخت شده برای بنزین بهره‌ای نمی‌بردند.

دولت از آبان ۹۸ تاکنون یک هزار و ۱۴۰ لیتر بنزین یارانه‌ای به دارندگان خودروهای تک سوز و ۵۷۰ لیتر به خودروهای دوگانه سوز اختصاص داده است

اختصاص یارانه بنزین به کارت ملی

براساس آمارها و محاسبات، دهک اول فقط ۱.۳ درصد از کل یارانه بنزین را استفاده می‌کند در حالی‌ که دهک دهم به‌ عنوان ثروتمندترین دهک درآمدی، به‌تنهایی تا ۲۵ درصد کل یارانه را می‌بلعد و ضریب برخورداری آن ۲۰ برابر دهک فقیر جامعه است.

بر همین اساس نمایندگان مجلس یازدهم در روزهای نخست روی کار آمدنشان طرح اختصاص یارانه بنزین به کارت ملی افراد و نه خودروها را مطرح کردند.

بر اساس این طرح، اگر صاحب خودرویی تمام سهمیه خانوار خود را استفاده نکند، سهمیه باقی مانده از طریق سامانه‌های بانکی، قابل واگذاری به دیگران باشد یا در پایان هر ماه به شرکت پالایش و پخش بازگردد و معادل نرخ متوسط ماهانه آزاد بنزین در کارت بانکی صاحب خودرو شارژ شود تا بتواند کالای ایرانی خریداری نماید که این خود کمک به جهش تولید داخلی خواهد بود. اما این طرح در نهایت تنها روی کاغد باقی ماند و شیوه توزیع یارانه بنزین در سال ۱۴۰۰ هم قرار است طبق روال گذشته ادامه پیدا کند.

تعداد اشخاص حقیقی که تنها یک خودرو دارند و به اصطلاح تک خودرو هستند، ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر هستند و تعداد اشخاصی که بالاتر از پنجاه خودرو دارند به ۱۰۰ نفر می‌رسد که این افراد ۷۰۰۰ خودرو دارند

این در حالی است که مهدی طغیانی سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی می‌گوید که تعداد اشخاص حقیقی که تنها یک خودرو دارند و به اصطلاح تک خودرو هستند، ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر هستند و تعداد اشخاصی که بالاتر از پنجاه خودرو دارند به ۱۰۰ نفر می‌رسد که این افراد ۷۰۰۰ خودرو دارند؛ رقمی که نشان از اهمیت بازنگری در سازوکار تخصیص بنزین یارانه به خودروها در شرایط کنونی دارد.

به هر صورت این طرح بنزینی نتوانست به بودجه امسال وارد شود. اما به نظر می‌رسد که داستان عادلانه تر کردن تخصیص بنزین، همچنان در مجلس ادامه خواهد یافت، چون برخی نمایندگان همچنان درصدد تغییر رویه تخصیص و توزیع بنزین و یارانه‌های حاصل از آن هستند.