چشم انداز ۲۰۲۵ صنعت پرداخت

 به گزارش بانک اول به نقل از کارشناس  تحقیقات-مریم کریمی:حرکت به سوی جامعه غیرنقدی، صنعت پرداخت را متحول کرده است. امروزه اکثر مردم از ابزارهای الکترونیک برای انجام تراکنش های پرداخت استفاده می کنند. فروشندگان از پایانه های فروشگاهی جدید و راهکارهای مبتنی بر فضای ابری بهره می گیرند، بلیط های الکترونیکی در حمل و نقل با استقبال زیادی روبرو شده اند. گوشی های هوشمند مجهز به فناوری NFC و دیگر فناوری های غیرتماسی نقش پررنگی در این تغییرات بازی می کنند. تجارت الکترونیک با تکیه بر تجارت آنلاین و موبایلی بسرعت در حال فراگیر شدن است و در صنعت خرده فروشی نیز خریدهای رو در رو به سمت اینترنتی و موبایلی شدن در حرکتند. ورود اینترنت اشیا به حوزه پرداخت مفهوم جدیدی به نام تجارت بدون اصطکاک  و پرداخت بدون درز  را ایجاد کرده است.

در تجارت بدون اصطکاک تصمیم خرید بصورت خودکار و بدون دخالت مستقیم مصرف کننده آغاز می شود. تحلیل داده هایی از قبیل ترجیحات مشتری، رفتارهای مصرفی پیشین مبنای تصمیم های خرید است و ابزارهای متصل به هم از طریق اینترنت فرایند خرید و پرداخت را انجام می دهند. پایین بودن کارمزد تراکنش های این روش های نوین در اکثر کشورها انگیزه های تغییر به سوی این روش ها را ایجاد کرده است.

این صنعت بانک ها، اپراتورهای تلفن همراه، بازیگران عرصه تجارت الکترونیک و خرده فروشان را دور هم جمع کرده است. تحولات سریع و ارائه راهکارهای جایگزین پرداخت از سوی رقبای جدید، فعالان سنتی صنعت پرداخت را با تهدیدهای جدی مواجه کرده است. استقبال از نوآوری و توانایی واکنش سریع در این صنعت، لازمه بقا است. کسی برنده این میدان خواهد بود که در زمینه هایی از قبیل جایگزینی وجه نقد، فعالیت در تجارت اینترنتی و موبایلی و استفاده از مزیت های تحلیل داده های عظیم اقداماتی جدی پیش گیرد.

در دنیای جدید پرداخت سوالات زیادی مطرح است، آیا بانک ها در این دنیای جدید مانند دایناسورها درحال انقراضند یا این غول های خفته بیدار خواهند شد و با تغییرات همگام می شوند؟ آیا ارائه دهندگان راهکارهای جایگزین پرداخت تنها نوآوران این صنعت خواهند بود یا بانک ها و اپراتورهای مجازی تلفن همراه کنترل تحولات را بدست خواهند گرفت و همچنان بزرگترین سهم کیک این صنعت را در اختیار می گیرند؟

 
آیا اکوسیستم پرداخت تا پنج سال آینده با همین روند پیش خواهد رفت؟

شرکت مشاوره مدیریت ATKearney چهار سناریو محتمل بعنوان چشم انداز آینده صنعت پرداخت تا سال 2025 در نظر گرفته است. این سناریو ها در دو بعد درجه نفوذ راهکار و میزان یکپارچگی ارائه دهندگان، دسته بندی شده اند.

 سناریوهای صنعت پرداخت

1. Established Structures: در این سناریو راهکارهای تک هدفه در اکوسیستم یکپارچه مدنظر است. رهبران فعلی بازار پرداخت در صورتیکه بتوانند به سرعت روش های جدید پرداخت را در داخل کشور و نیز بصورت فرامرزی در منطقه بکار گیرند و نیز عملیات پرداخت خود را به سرعت بروز کنند، همچنان رهبری بازار را در دست خواهند داشت. ایجاد کیف پول، پرداخت الکترونیکی از طریق بانکداری آنلاین و پرداخت های فرد به فرد از جمله این موارد است که در اکثر کشورها تاکنون به آن توجه زیادی نشده است.

• بانک ها و صادرکنندگان کارت نقش مهمی در زیرساخت های بازار کارت بازی می کنند.

• ارائه دهندگان زیرساخت شبکه های خود از قبیل پرداخت های آنی، بهبود امنیتی، پرداخت های بدون درز را بروز رسانی و نوآورانه می کنند.

2.  New Networks: در این سناریو راهکارها تک هدفه و اکوسیستم تکه تکه و منفرد است. بروزشدن تکنولوژی های از قبیل 5G در شبکه مخابراتی و تکنولوژی بلاک چین تهدیدهایی را برای زیرساخت های موجود رقم زده است. بعلاوه اینترنت اشیا محرک ظهور بازیگران جدید در این عرصه است و استاندارهای جدیدی را ایجاد خواهد کرد. اما هنوز در اروپا بارز نشده است که این سناریو میتواند سناریو غالب باشد یا خیر؟

• ارائه دهندگان شبکه های جایگزین(مانند 5G) با توسعه شبکه ها، امکان بهبود پرداخت را فراهم کرده اند.

• تکنولوژی های جدید مانند بلاک چین، جایگزین های جدیدی را برای کارت و ACH ایجاد کرده اند.

3. Global front-ends: در این سناریو راهکارهای چندهدفه و اکوسیستم یکپارچه مدنظر است. در این سناریو رهبران جدید کسانی هستند که تجربه پرداخت یکپارچه و تجمیع شده را برای مشتری فراهم می کنند و موبایل نقش مهمی در این یکپارچگی بازی می کند. پتانسیل های این حوزه بسیار بالاست اما حفاظت از داده ها و مشتریان بسیار محتاط و شکاک در کنار قوانین سخت گیرانه قانون گذار می تواند قابلیت های این بخش را محدود سازد.

• گوشی های هوشمند و رسانه های اجتماعی تجربه های بدون اصطکاک برای مشتری فراهم می کنند و می توانند حجم زیادی از تراکنش های پرداخت را به سمت خود سوق دهند.

• بانک ها در زنجیره ارزش پرداخت به عقب رانده می شوند.

4. Retailer and biller solutions: در این سناریو راهکارهای چندهدفه در اکوسیستمی تکه تکه ومنفرد ارائه می شود. از آنجا که فروشندگان با مسایل زیادی در حوزه پرداخت مواجه اند، توجه به این حوزه بسیار حائز اهمیت است. سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که وضعیت کنونی صنعت پرداخت (دو سناریو اول) می تواند راهکارهای بهتر و سریعی را ارائه دهد؟ در غیر اینصورت خرده فروشان و فروشندگان از قبیل بازیگران جهانی فعال در حوزه تجارت الکترونیک خودشان این نقش را برعهده خواهند گرفت.

• پرداخت به عنوان جزیی از راهکارهای بدون اصطکاک بصورت مستقیم توسط فروشندگان ارائه خواهد شد.

• خرده فروشان و تولیدکنندگان ابزار اینترنت اشیا، راهکارهای بانکی و پرداخت خاص خود را عرضه می کنند.

جمع بندی: اینکه کدام سناریو بر صنعت پرداخت مسلط خواهد شد هنوز بدرستی روشن نیست اما چیزی که مسلم است این است که: پرداخت های بدون درز پیش نیاز موفقیت در عرصه در آینده است.

*کارشناس تحقیقات بازار توسن‌تکنو