حساب دیجیتال چیست و چه تفاوت‌هایی با حساب سنتی دارد؟

تحول دیجیتال در صنعت بانکداری، شکل سنتی تعامل با بانک‌ها را دگرگون کرده است. یکی از نمودهای این تحول، ظهور حساب‌های دیجیتال است؛ حساب‌هایی که بدون نیاز به مراجعه حضوری و با اتکا بر زیرساخت‌های فناورانه افتتاح و مدیریت می‌شوند. در حالی‌که بسیاری از افراد هنوز از حساب‌های سنتی استفاده می‌کنند، روند جهانی به‌سمت دیجیتالی‌سازی کامل خدمات بانکی در حال حرکت است.

 

 

به گزارش بانک اول حساب دیجیتال یا Digital Account نوعی حساب بانکی است که افتتاح، احراز هویت، مدیریت، و استفاده از آن تماماً از طریق بسترهای الکترونیکی مانند اپلیکیشن‌ها و درگاه‌های بانکی انجام می‌شود. برخلاف حساب‌های سنتی که نیازمند مراجعه حضوری و پر کردن فرم‌های کاغذی‌اند، حساب دیجیتال با استفاده از احراز هویت غیرحضوری و امضای الکترونیکی راه‌اندازی می‌شود.

در ایران، بانک‌های مختلفی مانند بانک ملی، ملت، آینده، پاسارگاد و تجارت، در سال‌های اخیر خدمات افتتاح حساب دیجیتال را برای کاربران فراهم کرده‌اند.

ویژگی	حساب سنتی	حساب دیجیتال
روش افتتاححساب	حضوری، با مدارک فیزیکی	آنلاین، با احراز هویت تصویری
مدت زمانافتتاح	از چند ساعت تا چند روز	چند دقیقه تا حداکثر یک روز
امکاندسترسی	عمدتاً در ساعات کاری بانک	۲۴ ساعته و آنلاین
مدارک موردنیاز	اصل مدارک شناسایی + حضور فیزیکی	تصویر مدارک + ویدیو سلفیبرای احراز هویت
استفاده ازخدمات	محدود به مراجعه یا اینترنتبانک	یکپارچه در اپلیکیشن و بدون نیازبه حضور
مخاطبانهدف	مشتریان سنتی، سالمندان،کسب‌وکارها	جوانان، استارتاپ‌ها، کاربراندیجیتال

 

 

مزایای حساب دیجیتال

سهولت و سرعت در افتتاح حساب 

یکی از مزایای مهم حساب دیجیتال، حذف مراجعه حضوری است. کاربران می‌توانند تنها با داشتن گوشی هوشمند، اپلیکیشن بانک را نصب کرده و مراحل احراز هویت را طی کنند. در بسیاری از بانک‌ها، حساب تنها در چند دقیقه فعال می‌شود.

دسترسی ۲۴ ساعته و بدون مرز

برخلاف حساب‌های سنتی که معمولاً در ساعات اداری قابل استفاده‌اند، حساب دیجیتال به‌صورت شبانه‌روزی از هر کجا قابل دسترسی است. این ویژگی برای کاربرانی که در مناطق دورافتاده یا خارج از کشور حضور دارند، بسیار ارزشمند است.

امنیت بالاتر در برابر جعل و کلاه‌برداری

حساب‌های دیجیتال با استفاده از تکنولوژی‌هایی نظیر احراز هویت چهره‌ای، رمز پویا، و توکن امنیتی طراحی می‌شوند. این موارد، امکان جعل هویت یا افتتاح حساب با مدارک دیگران را بسیار کاهش می‌دهند.

سازگاری با سبک زندگی دیجیتال

نسل جدید کاربران بانکی تمایل دارند تمامی خدمات مالی خود را در قالب اپلیکیشن یا وب‌سایت دریافت کنند. حساب دیجیتال، نقطه تلاقی بانکداری با زندگی دیجیتال است.

صرفه‌جویی در زمان و هزینه

عدم نیاز به چاپ کاغذ، رفت‌وآمد، انتظار در صف، و همچنین حذف هزینه‌های عملیاتی برای بانک، از دیگر مزایای مهم حساب دیجیتال محسوب می‌شود.

چالش‌ها و محدودیت‌ها

محدودیت در خدمات خاص بانکی

در برخی موارد، همچنان برای دریافت دسته‌چک، تسهیلات بزرگ یا خدمات خاص بانکی، مراجعه حضوری یا تکمیل مراحل فیزیکی لازم است. این موضوع باعث می‌شود حساب دیجیتال به‌تنهایی پاسخ‌گوی تمامی نیازهای مشتریان نباشد.

نیاز به دانش و زیرساخت دیجیتال

برای استفاده مؤثر از حساب دیجیتال، کاربر باید دارای گوشی هوشمند، اینترنت پایدار، و مهارت حداقلی دیجیتال باشد. این موضوع ممکن است برای سالمندان یا افراد کم‌سواد محدودکننده باشد.

نگرانی‌های امنیتی کاربران

با وجود آن‌که حساب‌های دیجیتال از پروتکل‌های امنیتی پیشرفته بهره می‌برند، برخی کاربران هنوز به خدمات غیرحضوری اعتماد کامل ندارند و نگران فیشینگ یا حملات سایبری‌اند.

آینده بانکداری با حساب‌های دیجیتال

با افزایش دسترسی به اینترنت، توسعه دولت الکترونیک، و روی‌آوردن بانک‌ها به کاهش هزینه‌های عملیاتی، می‌توان پیش‌بینی کرد که حساب‌های دیجیتال تا چند سال آینده به قالب غالب در سیستم بانکی کشور تبدیل خواهند شد.

بر اساس گزارش بانک جهانی  (World Bank, 2023)، در بسیاری از کشورها، بیش از ۷۰٪ حساب‌های جدید از طریق بسترهای دیجیتال افتتاح می‌شوند. در ایران نیز با پیشرفت زیرساخت‌هایی مانند سامانه شاهکار، امضای دیجیتال و کیف پول ملی، امکان توسعه کامل حساب‌های دیجیتال فراهم شده است.

حساب دیجیتال، نماد تحول در صنعت بانکداری و پاسخ به نیازهای نسل دیجیتال است. این نوع حساب با حذف مراحل فیزیکی، کاهش زمان و هزینه، و ارائه خدمات هوشمند، تجربه‌ای سریع‌تر، امن‌تر و سازگارتر با زندگی مدرن ارائه می‌دهد.

با این‌حال، برای جایگزینی کامل با حساب‌های سنتی، نیاز به فرهنگ‌سازی، توسعه سواد دیجیتال و رفع برخی محدودیت‌های حقوقی و عملیاتی وجود دارد.

تا آن زمان، انتخاب بین حساب سنتی و دیجیتال، به نوع نیاز، سبک زندگی و سطح آشنایی کاربران با ابزارهای نوین بانکی بستگی خواهد داشت.