بهترین دارایی امن برای فرار از تورم
آیا بیت‌کوین می‌تواند به عنوان دارایی امن در برابر تورم شناخته شود؟
اگر روزی برسد که اسکناس‌هایی که در کیف‌تان دارید، دیگر ارزش دیروز را نداشته باشند، چه می‌کنید؟ در چنین شرایطی، سؤال مهمی که ذهن خیلی‌ها را درگیر کرده این است که بهترین دارایی امن برای فرار از تورم چیست؟
به گزارش بانک اول در سال‌های اخیر، نام بیت کوین بیشتر از هر زمان دیگری با مفهوم پناهگاه امن گره خورده است. وقتی قیمت بیت کوین در دوره‌های بحران اقتصادی صعود می‌کند، بعضی آن را طلای دیجیتال می‌نامند و بعضی دیگر فقط یک حباب سفته‌بازانه. اما واقعاً کدام تصویر درست‌تر است؟ آیا بیت کوین می‌تواند ناجی سرمایه‌ها در دوران تورم باشد؟
تورم چیست و چرا به دنبال دارایی امن هستیم؟
تورم یعنی کاهش قدرت خرید پول؛ به زبان ساده، وقتی امروز با یک مبلغ مشخص نمی‌توانید همان مقدار کالا یا خدماتی را بخرید که سال گذشته می‌توانستید، یعنی دچار تورم شده‌اید. این پدیده معمولاً به‌دلیل افزایش حجم نقدینگی، بالا رفتن هزینه تولید یا سیاست‌های اشتباه اقتصادی اتفاق می‌افتد و اگر کنترل نشود، می‌تواند ارزش پس‌اندازها و درآمدهای ثابت را به‌شدت کاهش دهد.
در چنین شرایطی، بسیاری از افراد و سرمایه‌گذاران به دنبال دارایی‌هایی می‌گردند که در برابر افت ارزش پول مقاومت کنند؛ دارایی‌هایی که یا ارزش ذاتی دارند یا محدود و کمیاب‌اند. به این نوع دارایی‌ها، «پناهگاه امن» گفته می‌شود؛ مثل طلا، زمین، یا به‌زعم برخی، بیت کوین.
آیا بیت کوین ویژگی‌های یک دارایی ضد تورمی را دارد؟
برای اینکه یک دارایی ضد تورمی باشد، باید چند ویژگی کلیدی داشته باشد: محدود بودن عرضه، غیرقابل دستکاری بودن و اعتمادپذیری در بلندمدت. بیت کوین دقیقاً با همین فلسفه متولد شد؛ عرضه‌ی آن به ۲۱ میلیون واحد محدود است و هیچ نهاد یا دولتی نمی‌تواند آن را چاپ یا کنترل کند.
همچنین، شبکه‌ی غیرمتمرکز بیت کوین باعث شده در برابر سانسور و دخالت‌های سیاسی مقاوم باشد. همین ویژگی‌ها باعث شده بسیاری آن را طلای دیجیتال بنامند. البته نوسانات شدید قیمت بیت کوین، هنوز آن را برای برخی سرمایه‌گذاران به گزینه‌ای پرریسک تبدیل کرده است. اما از نظر ساختاری، بیت کوین تمام مؤلفه‌های یک دارایی ضد تورمی را دارد.
مقایسه بیت کوین با طلا؛ رقابت مدرن با کلاسیک
طلا قرن‌هاست که به‌عنوان پناهگاه امن در زمان بحران‌های اقتصادی و تورم شناخته می‌شود. کمیاب است، دوام دارد، ارزش خود را حفظ می‌کند و توسط همه دولت‌ها و مردم پذیرفته شده است. اما در دنیای دیجیتال امروز، رقیبی مدرن به نام بیت کوین ظهور کرده که بسیاری آن را نسخه‌ی تکامل‌یافته‌ی طلا می‌دانند.
شباهت اصلی طلا و بیت کوین در محدود بودن عرضه است؛ طلا به‌صورت طبیعی کمیاب است و استخراج آن دشوار، بیت کوین هم با کدنویسی محدود به ۲۱ میلیون واحد شده است. اما تفاوت‌ها از همین‌جا شروع می‌شود: بیت کوین قابل حمل، تقسیم‌پذیر، شفاف و سریع‌تر است. شما نمی‌توانید میلیون‌ها تومان طلا را در چند ثانیه به آن‌سوی دنیا بفرستید، اما بیت کوین این کار را ممکن کرده است.
از طرفی، ثبات تاریخی و پذیرش جهانی طلا چیزی نیست که بیت کوین هنوز به‌طور کامل به آن دست یافته باشد. همچنین نوسانات شدید قیمت بیت کوین باعث می‌شود در کوتاه‌مدت برای بسیاری از افراد به‌عنوان دارایی امن، قابل اعتماد نباشد. با این حال، در بلندمدت، اگر پذیرش عمومی و نهادهای مالی افزایش یابد، بیت کوین می‌تواند جایگاه خود را در کنار طلا یا حتی بالاتر از آن تثبیت کند.
در واقع، این رقابت بین طلا و بیت کوین، رقابتی بین «اعتماد سنتی» و «نوآوری دیجیتال» است؛ یکی امتحانش را پس داده، دیگری تازه در حال اثبات خود است.
مزایا و ریسک‌های نگهداری بیت کوین در زمان تورم
نگهداری بیت کوین در زمان تورم می‌تواند هم فرصت‌ساز باشد و هم پرریسک؛ بسته به اینکه چقدر با ماهیت آن آشنا باشید و چه دیدی نسبت به سرمایه‌گذاری دارید.
بزرگ‌ترین مزیت بیت کوین در دوران تورم، محدود بودن عرضه آن است؛ برخلاف ارزهای فیات که دولت‌ها می‌توانند بدون محدودیت چاپشان کنند، بیت کوین یک سقف مشخص دارد. همچنین قابل حمل بودن، نقدشوندگی بالا، و دسترسی ۲۴ ساعته به بازار جهانی، آن را به گزینه‌ای جذاب برای کسانی تبدیل می‌کند که به‌دنبال حفظ ارزش دارایی خود هستند.
اما در سوی دیگر، نوسانات شدید قیمت بیت کوین می‌تواند در کوتاه‌مدت موجب ضرر سرمایه‌گذاران ناآگاه شود. همچنین نبود نظارت رسمی، خطرات امنیتی کیف پول‌ها، و عدم آگاهی عمومی نسبت به رمزارزها، ریسک‌هایی هستند که نمی‌توان نادیده گرفت. به‌ویژه در زمان‌هایی که بازار به شدت احساس‌محور می‌شود، افت‌های ناگهانی می‌تواند فشار روانی زیادی ایجاد کند.
به‌طور خلاصه، بیت کوین در دوران تورم می‌تواند نقش سپر محافظتی داشته باشد، اما تنها زمانی که با دانش، ابزار مناسب و دید بلندمدت وارد آن شوید.