آیا انفجار قیمت خودرو در ۱۴۰۴ جدی است؟

به‌گزارش بانک اول ،تعرفه خودرو وارداتی در اولین روز‌های سال نو به یکی از مهمترین دغدغه‌های بازار و کارشناسان تبدیل شده است. خیلی‌ها خودرو وارداتی را معادل آیفون در بازار موبایل می‌دانند و اعتقاد دارند قیمت خودرو وارداتی مثل یک شاخص می‌تواند در بالا و پایین رفتن مظنه مدل‌های داخلی موثر باشد.

فروردین امسال را با خبر امیدوارکننده‌ای پشت‌سر می‌گذاریم. ثابت ماندن تعرفه واردات خودرو برقی و هیبریدی غنیمت بزرگی برای بازار تلقی می‌شود، اما هنوز نگرانی‌های زیادی بابت احتمال اعمال تعرفه ۱۰۰ درصدی برای سایر مدل‌ها وجود دارد. بازار مدل‌های داخلی هم سازوکار خودش را دارد ولی تا همینجای کار یعنی تا قبل اتمام فروردین ۱۴۰۴، ارقام پیشنهادی فروشنده‌ها تکان خورده و برخی از کارشناسان از احتمال انفجار قیمت خودرو در سال جاری حرف می‌زنند.

افزایش قیمت خودرو وارداتی جدی است؟

قیمت خودرو وارداتی در ایران قبل هر چیزی تحت‌تاثیر دو عامل بزرگ قرار می‌گیرد؛ مورد اول به تعرفه واردات خودرو ارتباط دارد و موضوع دوم را هم باید در نرخ ارز مورد نیاز واردکننده‌ها پیدا کنیم.

تعرفه خودرو وارداتی برای سال ۱۴۰۴ هنوز سر و شکل رسمی نگرفته است و در جلسه اخیر هیئت وزیران فقط تکلیف تعرفه واردات خودرو برقی و هیبریدی مشخص شده است. 

تعرفه واردات خودرو در سال ۱۴۰۴ به‌شکل غیررسمی ۱۰۰ درصد اعلام شده است. گفتیم غیررسمی، چون عدد نهایی را باید هیئت وزیران به گمرک ایران ابلاغ کند و تا اینجای کار یعنی اواسط فروردین فقط خیالمان از ثابت ماندن تعرفه واردات خودرو برقی و هیبریدی راحت شده است. 

تعرفه واردات خودرو برقی و هیبریدی قرار بود مثل سایر خودرو‌ها در سال جاری ۱۰۰ درصد باشد، اما خروجی جلسه اخیر هیئت وزیران یکجور عقب‌نشینی دولت از اعمال تعرفه دوبرابری است. یعنی قرار است در سال جاری هم مثل سال ۱۴۰۳ بابت خودرو برقی بحث تعرفه چهار درصدی مطرح باشد و واردکننده خودرو هیبریدی با تعرفه ۱۵ درصدی رو‌به‌رو شود. 

تعرفه واردات خودرو بنزینی، اما کماکان علامت سوال بزرگی در معادلات سال جاری بازار خودرو تلقی می‌شود. سال گذشته خودرو بنزینی با حجم موتور زیر هزار سی‌سی با تعرفه ۲۰ درصدی به کشور می‌آمد. تعرفه واردات خودرو بنزینی با حجم موتور هزار و یک تا هزار و ۵۰۰ سی‌سی ۵۵ درصد بود و این تعرفه برای واردات خودرو بنزینی با حجم موتور هزار و ۵۰۱ تا دو هزار سی‌سی به ۹۵ درصد می‌رسید. 

قیمت خودرو وارداتی علاوه بر همه این حرف‌ها به نرخ ارز موردنیاز وارکننده‌ها نیز ارتباط دارد و از همین الان می‌توانیم نگرانی‌ها مربوط در این بخش را جدی بگیریم. در سال جاری قرار است دلار مورد نیاز برای واردات خودرو با نرخی بالاتر از سال گذشته به دست شرکت‌های واردکننده برسد و به‌جای ارز ۳۸ هزار تومانی حرف از ارز ۷۰ هزار تومانی مطرح شده است. 

افزایش قیمت خودرو داخلی جدی است؟

قیمت خودرو داخلی با سازوکار متفاوتی نسبت به مدل‌های وارداتی، بالا و پایین می‌شود. در این بخش ارقام تعیین‌شده از سوی ایران‌خودرو و سایپا بابت قیمت روز محصولات در کارخانه، مهمترین فاکتور در تعیین قیمت بازار است و این لابلا، سیگنال‌های بازار ارز و سایر مولفه‌های اقتصادی هم می‌توانند در کم و کیف نبض بازار خودرو‌های داخلی تاثیر داشته باشد. 

هنوز اولین ماه از سال نو را به پایان نرساندیم که قیمت محصولات ایران‌خودرو در کارخانه اندکی بالا رفته است. به‌عنوان مثال اضافه شدن مدل‌های ۱۴۰۴ و اعمال هزینه‌های ثابت باعث شده قیمت پژو ۲۰۷ اتوماتیک پانوراما در نمایندگی‌های ایران‌خودرو از حول‌وحوش ۷۹۶ میلیون تومان به مرز ۸۰۶ میلیون تومان برسد. به‌همین تناسب بحث افزایش قیمت سایر محصولات ایران‌خودرو وجود دارد و باید منتظر آپدیت‌شدن قیمت محصولات سایپا در کارخانه نیز باشیم. 

افزایش قیمت محصولات ایران‌خودرو و سایپا از یک طرف به‌شکل مستقیم در رشد ارقام پیشنهادی فروشنده‌های بازار آزاد تاثیر دارد و از یک طرف به برنامه هر سال خودروسازان تبدیل شده است. آنها هم طبق استدلال‌های خودشان بالا رفتن نرخ ارز و افزایش هزینه نیروی کار را دلیلی برای ارتقای نرخ کارخانه معرفی می‌کنند. 

چرا جای دور برویم؟ در همین چند روزی که از سال جدید آغاز شده، قیمت خودرو‌های داخلی در بازار آزاد حسابی تکان خورده است و مدل‌هایی مثل دنا پلاس اتوماتیک آپشنال رشد قیمتی به‌اندازه ۱۰۰ میلیون تومان را به‌چشم دیده‌اند.