سرمایه گذاری در طلا یا خودرو یا مسکن؟
سرمایه گذاری در طلا یا خودرو یا مسکن؟ کدام سود بالاتری دارد؟بازدهی کدام بازار بیشتر بوده
تورم در ایران سابقهی طولانی دارد، ولی در سالهای قبل سرعت رشد آن افزایش پیدا کرده است. از این رو خانوارهای ایرانی یکی از دغدغههای اصلی آنها مصون ماندن در برابر تورم است. برای حفظ ارزش پول و ...
به گزارش بانک اول تورم در ایران سابقهی طولانی دارد، اما در سالهای گذشته سرعت رشد آن افزایش پیدا کرده است. از این رو خانوارهای ایرانی یکی از دغدغههای اصلی آنها مصون ماندن در برابر تورم است. برای حفظ ارزش پول و مصون ماندن در برابر تورم موجود، تنها راه ممکن انتخاب سرمایهگذاری است که بتواند تورم موجود را پوشش دهد تا قدرت خرید خانوارها حفظ شود. اما نکتهی بسیار حائز اهمیتی که وجود دارد این است که در چنین شرایطی، بازارهای مختلف بازدهی متفاوتی دارند. به همین دلیل قصد داریم به بررسی بازارها و بازدهی آنها بپردازیم.
بررسی بازار طلا
بازار طلا جزو اولین بازارهایی است که سرمایهگذاران برای حفظ قدرت خرید خود در آن سرمایهگذاری میکنند. چون بازار طلا تاریخچهی طولانی دارد و همواره توانسته است در شرایط بحرانی همانند وجود تورم بالا، نا اطمینانی اقتصادی و سیاسی ارزش پول سرمایهگذاران را حفظ کند.
عوامل مؤثر بر قیمت طلا
عوامل زیادی میتوانند بر قیمت طلا در ایران اثرگذار باشند، اما در این میان قیمت ارز و قیمت اونس بیشترین اثرگذاری را دارند. قیمت طلا با قیمت ارز در بازار آزاد همبستگی مثبت دارد. هرگاه قیمت دلار در بازار آزاد رشد داشته باشد، قیمت طلا نیز همراستا با آن افزایش پیدا میکند. اما نکته مهمی که وجود دارد این است که قیمت طلا در بازههای زمانی مختلف همواره بیشتر از دلار رشد داشته است. طلا یک دارایی با ارزش بینالمللی است. هرگاه قیمت جهانی آن افزایش پیدا کند، میتواند بر قیمت داخلی این فلز گرانبها تاثیر مثبت داشته باشد. اما اثرگذاری قیمت دلار بر طلا در بازار داخلی ایران بسیار بالاتر از قیمت اونس است.
مزایای سرمایهگذاری در طلا
مزایای سرمایه گذاری در طلا عبارت اند از:
حفظ ارزش پول
بزرگترین مزیتی که سرمایهگذاری در طلا دارد، حفظ ارزش پول و مصون ماندن در برابر تلهی تورم است.
نقد شوندگی بالا
بازار طلا بگونهای است که سرمایهگذاران میتوانند دارایی خود را در یک روز کاری به وجه نقد تبدیل کنند. اما سایر بازارهای سرمایهگذاری بنا به ماهیتی که دارند ممکن است بسته به شرایط بازار نقد شوندگی آنها تا حد زیادی کاهش داشته باشد.
تنوع بخشی به سبد دارایی
فعالان بازار همواره به این نکته اشاره میکنند که نباید همهی دارایی را در یک بازار خاص سرمایهگذاری کرد، زیرا در چنین حالتی ریسک سرمایهگذاری افزایش پیدا میکند. به همین دلیل سرمایهگذاران برای تنوع بخشی به سبد دارایی خود بهتر است بخش زیادی از سرمایه را در طلا سرمایهگذاری کنند.
امنیت سرمایهگذاری در شرایط وجود تنشهای اقتصادی و سیاسی
به جرات میتوان گفت در شرایطی که تنش اقتصادی و سیاسی وجود داشته باشد، سرمایهگذاری در طلا بهترین گزینه است. چون در چنین شرایطی نااطمینانی به اوج خود میرسد و تقاضا برای بازارهایی همانند طلا به شدت رشد میکند. با رشد تقاضا برای طلا، بر اساس اصول اقتصادی قیمت آن افزایش خواهد یافت.
معایب سرمایه گذاری در طلا
نداشتن درآمد
سود و زیان سرمایهگذاری در طلا ناشی از اختلاف قیمت خرید و فروش آن است. یعنی اینکه سرمایهگذاران تنها از نوسان قیمت طلا منتفع میشوند. در نتیجه این بازار برای سرمایهگذاران درآمد ایجاد نمیکند.
امنیت فیزیکی پایین
طلا یک دارایی بسیار با ارزش است و همواره ممکن است مورد سرقت قرار بگیرد. به همین دلیل است که این فلز گرانبها امنیت فیزیکی پایینتری نسبت به مسکن و سهام دارد.
ریسک جعل عیار و تقلب
خرید طلا در مراکز غیر معتبر میتواند ضررهای زیادی را به سرمایهگذاران تحمیل کند. چون در برخی مواقع افراد سودجو طلایی که به خریداران تحویل میدهند عیار استاندارد ندارد. یعنی بجای تحویل طلای 18 عیار، طلایی با عیار پایینتر به سرمایهگذاران تحویل میدهند.
مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر عایدی سرمایه
طلای فیزیکی طبق قانون مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر عایدی سرمایه است. این مالیاتها باعث کاهش سودآوری سرمایهگذاری میشود.
بهترین روش سرمایه گذاری در طلا
برای سرمایه گذاری در طلا عموما دو روش وجود دارد؛ خرید طلای فیزیکی و خرید صندوق سرمایهگذاری در طلا. صندوقهای طلا، یکی از انواع صندوق های سرمایه گذاری در بازار هستند. این صندوقها سبد دارایی آنها از اوراق گواهی سکه طلا و اوراق گواهی شمش طلا تشکیل شده است. از این رو سرمایهگذاری در صندوق طلا همانند خرید شمش طلا و سکه طلا است. اما صندوقهای طلا بر اساس مزایایی که دارند، بهترین گزینه برای سرمایهگذاری در طلا هستند.
سرمایهگذاری با پول کم
برای خرید طلای فیزیکی از جمله سکهی طلا یا طلای 18 عیار سرمایهگذاران به پس انداز چند میلیونی نیاز دارند. این در حالی است که برای خرید صندوق طلای بورسی به حداقل 500 هزار تومان وجه نقد نیاز است. سرمایه گذاری باپول کم در صندوق ها یکی از مهمترین مزایای سرمایه گذاری در صندوق طلا نسبت به طلای فیزیکی است. به همین دلیل سرمایهگذاران میتوانند بصورت هفتگی و حتی روزانه دارایی خود در صندوق طلا را افزایش دهند.
امنیت بالا
همانگونه که گفته شد طلای فیزیکی از هر نوعی که باشد، همواره در معرض ریسک فیزیکی به سرقت رفتن قرار دارد. اما صندوقهای سرمایهگذاری در طلا به دلیل اینکه تمام معاملات آنها به صورت آنلاین است هرگز مورد سرقت قرار نمیگیرند. از سوی دیگر، معاملات و فعالیت صندوقهای طلا روزانه توسط سازمان بورس و اوراق بهادار مورد رصد و بررسی قرار میگیرند.
بهصرفه بودن
شاید سرمایهگذاران سوال داشته باشند که چرا صندوق طلای بورسی از لحاظ اقتصادی بهصرفه هستند. در پاسخ باید گفت که برای خرید صندوق طلا سرمایهگذاران لازم نیست هزینههای اضافی همانند، اجرت ساخت طلا، مالیات بر ارزش افزوده و سود فروشنده پرداخت کنند. اما برای خرید طلای فیزیکی همانند طلای 18 عیار، سرمایهگذاران باید چنین هزینههای اضافی پرداخت کنند. این هزینهها حدود 17 تا 20 درصد از قیمت تمام شدهی طلای فیزیکی را شامل میشوند.
بررسی بازار خود
در سایر کشورهای دنیا، خودرو یک کالای مصرفی است. اما در فضای اقتصادی ایران به دلیل ممنوعیت واردات خودرو از سوی دولت به دلیل ارزبری زیاد آن و کاهش تولیدات شرکتهای داخلی، به یک کالای سرمایهای تبدیل شده است.
مزایا و معایب سرمایهگذاری در خودرو از دید اقتصادی
معایب بازار خودرو
معایب سرمایه گذاری در خودرو عبارت اند از:
امنیت اقتصادی کم
خودرو با یک تصادف میتواند بخش زیادی از قیمت خود را از دست بدهد. به همین دلیل است که امنیت سرمایهگذاری پایینی دارد.
هزینه نگهداری بالا
خودرو وسیلهای است که برخی از قطعات آن مصرفی هستند و باید در یک زمان مشخصی تعویض یا تعمیر شوند. به عنوان مثال بیمهی شخص ثالث، خرید لاستیک و تعویض روغن سالانه هزینهی زیادی را بر دوش سرمایهگذاران خواهد گذاشت.
کاهش مدل خودرو
هر سال که از تولید یک خودرو بگذرد، قیمت آن نیز کاهش پیدا میکند.
مزایای سرمایهگذاری در خودرو
مزایای سرمایه گذاری در خودرو عبارت اند از:
مصرف شخصی
خودرو یک وسیلهی رفاهی است، کسانی که خودرو خریداری میکنند رفاه شخصی آنها افزایش پیدا میکند.
رشد قیمت
قیمت خودرو شاید به اندازهی تورم رشد نداشته باشد، اما با شرایط موجود سالانه قیمت آن رشد خواهد کرد.
بررسی بازار مسکن
بازار مسکن، به عنوان یک سرمایهگذاری بلند مدت شناخته میشود. افرادی که در این بازار شروع به سرمایهگذاری میکنند باید افق سرمایهگذاری بلند مدتی داشته باشند. چون این بازار در کوتاه مدت ممکن است سوددهی چشمگیری نداشته باشد. اما باید توجه داشت که بازار مسکن نقد شوندگی پایینی دارد. یعنی اگر فردی بخواهد دارایی خود را به وجه نقد تبدیل کند به زمان زیادی نیاز دارد.
اثر تورم و نرخ ارز بر هر سه بازار
بازار مسکن به دلیل نقد شوندگی پایینی که دارد نسبت به تورم و نوسانات قیمت ارز، نسبت به سایر بازارها دیرتر واکنش نشان میدهد. اما در بلند مدت همراستا با تورم، قیمت آن افزایش پیدا میکند. این در حالی است که طلا و خودرو سرعت واکنش بالاتری دارند و در مدت زمان کوتاهی بر اساس تورم و نرخ ارز قیمت آنها تغییر میکند.
بازدهی کدام بازار بیشتر بوده است؟
برای پاسخ به سوالاتی مانند اینکه سرمایه گذاری در طلا یا خودرو؟ خرید مسکن یا دلار؟ باید به بررسی بازدهی این بازارها در بلند مدت بپردازیم. برای بررسی بازدهی بازارهای طلا، ارز، خودرو و مسکن نسبت به تورم یک بازه زمانی پنج ساله در نظر گرفته شده است. در این بازه پنج ساله منتهی به شهریور 1404 میانگین بازدهی صندوقهای طلا بیشتر از سایر بازارها بوده است. اما بازار مسکن، خودرو و دلار نتوانستهاند حتی به اندازهی تورم رشد قیمت داشته باشند. یعنی افرادی که در پنج سال گذشته در بازار مسکن، خودرو و دلار سرمایهگذاری کرده باشند، بخشی از قدرت خرید خود را از دست دادهاند.
