تسهیل ثبت اطلاعات چک‌های جدید با اتصال خودپردازها به سامانه صیاد

به گزارش بانک اول قانون جدید چک در آبان سال ۹۷ به تصویب مجلس رسید و در آن نوآوری‌هایی برای بهبود جایگاه چک در مبادلات در نظر گرفته شد. یکی از این نوآوری‌ها، سامانه یکپارچه صدور چک موسوم به سامانه صیاد نام دارد که بر اساس قانون می‌بایست تا آذر سال ۹۹ راه اندازی و استفاده از آن الزامی می‌شد اما بانک مرکزی این تکلیف قانونی را با استناد به مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا در موعد مقرر اجرا نکرد.

در نهایت بانک مرکزی از ابتدا سال ۱۴۰۰ نسبت به صدور دسته چک جدید و الزامی کردن ثبت اطلاعات چک‌ در سامانه صیاد اقدام کرد تا از این به بعد صدور چک های جدید فقط از طریق این سامانه انجام شود و اینگونه یکی از نوآوری‌های مهم قانون جدید چک به مرحله اجرا رسید.

فرصت آفرینی سامانه صیاد برای ارتقا جایگاه چک در معاملات
با الزامی شدن ثبت اطلاعات چک‌های جدید در سامانه صیاد، فرایند صدور چک و دسته چک از حوزه اختیار بانک‌های تجاری خارج و در بانک مرکزی متمرکز شد تا از این پس سامانه صیاد بانک مرکزی پس از هویت سنجی، اجازه دریافت دسته چک و سپس صدور چک را به متقاضیان بدهد.

بر این اساس با راه اندازی سامانه صیاد از یک سو هم امکان جلوگیری از صدور چک توسط افراد پر ریسک همچون افراد ورشکسته و معسر فراهم می‌شود و هم اتکا صرف به لاشه کاغذی به عنوان یکی از نواقص قانون قدیم چک از بین می‌رود که در نتیجه این دو موضوع، اعتماد و اعتبار چک افزایش یافته و جایگاه آن در معاملات تقویت می‌شود.

البته برای محقق شدن این هدف، گیرندگان چک هم باید به سامانه صیاد مراجعه کرده و اطلاعات چک شامل تاریخ سررسید، هویت گیرنده و مبلغ چک را تایید کنند تا مبتنی بر اطلاعات تایید شده در سامانه کارپردازی چک در شعب بانک انجام شود.

شیوه‌های حضوری و غیر حضوری ثبت چک

بانک مرکزی برای دسترسی همزمان صادرکنندگان و گیرندگان چک به سامانه صیاد و استفاده از فرصت‌های آن راه‌های مختلفی را در نظر گرفته است که یکی از آن‌ها حضوری و بقیه غیر حضوری است. در شیوه حضوری صادرکننده یا گیرنده چک می‌تواند با مراجعه به شعبه بانک نسبت ثبت یا تایید چک خود در سامانه اقدام نماید.

به دلیل مشکلاتی که مراجعه حضوری می‌تواند برای مشتریان ایجاد کند، بانک مرکزی شیوه‌های غیر حضوری هم ترتیب داده است تا صادرکنندگان و گیرندگان چک بتوانند از طریق موبایل بانک و برنامه‌های پرداخت آنلاین کار ثبت و تایید اطلاعات چک خود را انجام دهند.

دسترسی آسان‌تر به سامانه صیاد با استفاده از خودپردازها و سامانه‌های پیامکی

با وجود تمهیدات مختلفی که بانک مرکزی برای دسترسی مشتریان به سامان صیاد در نظر گرفته است اما هنوز راه‌های دیگری هم وجود دارد که با استفاده از آن‌ها می‌توان دسترسی مردم به سامانه صیاد را بیش از پیش تسهیل نمود.

یکی از این راه‌های اتصال خودپردازها و سامانه‌های پیامکی به سامانه صیاد است تا افرادی هم که از گوشی هوشمند استفاده نمی‌کنند یا شعب بانک در نزدیکی محل سکونت آن‌ها وجود ندارد هم بتوانند به سادگی اطلاعات چک را ثبت و تایید کنند.

با اجرایی شدن این شیوه دسترسی به سامانه صیاد علاوه بر آسان شدن فرایند ثبت و تایید اطلاعات چک، اطمینان معاملات هم افزایش پیدا می‌کند زیرا امکان اطلاع رسانی پیامکی تاریخ سررسید، هویت گیرنده و مبلغ چک نیز فراهم می‌شود.

در همین راستا اخیرا عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ضمن بر شمردن مزایای قانون جدید چک گفت: «قانون جدید چک به خوبی در حال اجرا است و بانک‌ها هم در حال تجهیز هستند و برای دسترسی مردم به سامانه صیاد از طریق اپلیکیشن‌ها و سایر روش‌ها تلاش می‌کنند».

وی با اشاره به در دستور کار بودن شیوه‌های جدید اتصال به سامانه صیاد خاطر نشان کرد: «ما به دنبال این هستیم که خودپردازها هم به سامانه صیاد وصل شوند البته این کار از نظر فنی مشکل است و یک تا دو ماه زمان می‌برد اما ثبت چک را ساده‌تر می‌کند».

ارتقا جایگاه چک با دسترسی آسان به سامانه صیاد
اجرای قانون جدید چک تاکنون نتایج خوبی به همراه داشته و توانسته با ارتقا جایگاه چک در معاملات، نسبت ارزش چک‌های برگشتی به چک‌های صادره در سال ۹۹ را در مقایسه با سال ۹۶ حدود ۵۰ درصد کاهش دهد. با وجود نتایج مثبت اما همچنان قانون جدید چک به صورت کامل اجرا نشده است و بخش‌هایی از آن وجود دارد که بانک مرکزی باید برای اجرای آن به بهترین شکل تلاش کند.

در همین راستا لازم است تا بانک مرکزی با کمک شبکه بانکی، اتصال خودپردازها و سامانه‌های پیامکی به سامانه صیاد را برقرار کند تا ذی نفعان چک بتوانند با سهولت بیشتری به این سامانه دسترسی داشته باشند. اقدامی که بی شک بر ارتقا جایگاه چک در بین معامله کنندگان هم تاثیر مثبت خواهد گذاشت.