نشانههای یک ترک بزرگ در بازار طلا
BIS: نشانههای یک ترک بزرگ در بازار طلا دیده میشود/سابقه سقوطهای تاریخی طلا
گزارش جدید بانک تسویهحسابهای بینالمللی از ورود همزمان طلا و بورس آمریکا به منطقه حبابی خبر میدهد؛ وضعیتی کمسابقه با ریسکهای سنگین.
به گزارش بانک اول ، بانک تسویهحسابهای بینالمللی (BIS) در گزارشی کمسابقه اعلام کرد هم بازار طلا و هم سهام آمریکا وارد محدودهای شدهاند که در ادبیات اقتصادی «منطقه حباب» نامیده میشود.
طلا با رشد بیش از ۶۰ درصدی بهترین عملکرد خود از سال ۱۹۷۹ را ثبت کرده و شاخصهایی مانند S&P500 و نزدک تحتتأثیر موج جدید سرمایهگذاری سرمایهگذاران خرد رکوردهای تازهای را تجربه کردهاند.
ولی اینبار اهمیت هشدار BIS در یک نکته کلیدی است: هرگز در ۵۰ سال گذشته طلا و بورس آمریکا همزمان وارد فاز حبابی نشدهاند. طلا همیشه پناهگاه امن بوده و سهام آمریکا ویترین ریسکپذیری؛ اما اکنون هر دو با سرعتی غیرعادی افزایش یافتهاند.
دلایل شکلگیری این وضعیت غیرعادی
نقش سرمایهگذاران خرد در جهش بازار
BIS اعلام میکند که ساختار بازار تغییر کرده است. برخلاف گذشته که بانکهای مرکزی، صندوقهای بزرگ و نهادهای مالی بازیگران اصلی بودند، اکنون سرمایهگذاران خرد جریان اصلی ورود پول به بازار طلا و سهام را تشکیل میدهند.
در ۳ماهه اخیر ورود نقدینگی به صندوقهای طلا و ETFهای سهام بیشتر از سوی همین گروه انجام شده، در حالی که نهادهای حرفهای محتاطتر عمل کردهاند.
بازاری که با احساسات حرکت میکند
رشد ۶۰ درصدی طلا و جهش سهام فناوری که بر موج هیجان هوش مصنوعی رخ داده، برای BIS نشانهای از انتظارات هیجانی است؛ نه رشد مبتنی بر عوامل بنیادی.
این نهاد هشدار میدهد همان گروهی که امروز باعث رشد شدهاند، در شرایط ترس میتوانند بازار را وارد اصلاحهای شدید کنند.
چرا هشدار BIS درباره طلا مهمتر از همیشه است؟
حضور غیرمعمول بانکهای مرکزی در بازار
BIS توضیح میدهد افزایش خرید طلا توسط بانکهای مرکزی برای کاهش وابستگی به دلار، یکی از محرکهای رشد بوده است. اما صعود سریع قیمت اکنون برخی بانکها را مجبور به فروش برای حفظ توازن پرتفوی کرده؛ اتفاقی که در تاریخ بازار طلا کمتر مشاهده شده است.
ورود بیسابقه سرمایهگذاران خرد به ETFهای طلا
طبق آمار شورای جهانی طلا، جریان پول واردشده به صندوقهای طلا در مسیر ثبت یک رکورد تاریخی است. BIS این روند را «آسیبپذیری ساختاری» مینامد؛ بازاری که ظاهری صعودی دارد اما زیر آن ناپایداری جدی پنهان است.
سابقه سقوطهای تاریخی طلا
از تجربه سقوط پس از اوجگیری تورمی ۱۹۸۰ تا ریزش ۳۰ درصدی سال ۲۰۱۱، BIS تأکید میکند طلا قبلاً هم دورههای رشد شدید و اصلاح سنگین را پشت سر گذاشته و شرایط امروز نیز میتواند مقدمه چرخهای مشابه باشد.
پیامدهای حباب همزمان طلا و سهام آمریکا
رفتار تودهای و خطر اصلاح سریع
در بازاری که بخش بزرگی از آن توسط سرمایهگذاران خرد کنترل میشود، هر سیگنال منفی مثل خبرهای تورمی، تنشهای سیاسی یا حتی ریزش کوتاهمدت میتواند موج فروش سنگینی ایجاد کند.
احتمال فروش از سوی بانکهای مرکزی
افزایش بیش از حد قیمت طلا فشار پرتفویی بانکهای مرکزی را افزایش داده است. ادامه روند صعودی میتواند آنها را به عرضه وادار کند و این رفتار مانند ترمزی ناگهانی سرعت رشد را متوقف کند.
ریسک سرایت به سایر بازارها
اگر بازار سهام آمریکا که بخشی از رشد آن ناشی از هیجان هوش مصنوعی بوده، وارد اصلاح شود، سرمایهگذاران خرد ممکن است بهطور همزمان از بازار طلا نیز خارج شوند؛ رفتاری که میتواند ریزشهای دومینویی ایجاد کند.
جمعبندی BIS
این نهاد میگوید: بازاری که با هیجان بالا میرود، معمولاً با سرعت بیشتری سقوط میکند.
همزمانی حبابها، ریسک سیستمیک را افزایش داده و در صورت وقوع شوک، نهتنها طلا و سهام، بلکه سایر بازارهای مالی نیز تحتتأثیر قرار خواهند گرفت./بنکر
