وسایل برقی که بیشترین احتمال آسیب‌دیدگی در زمان قطعی برق را دارند،
6 وسیله که در قطعی برق نابود می شوند
قطعی برق فقط یک خاموشی ساده نیست! یخچال، تلویزیون و کولر گازی شما ممکن است در خطر جدی باشند. کدام وسایل برقی آسیب‌پذیرترند و چطور از آن‌ها محافظت کنید؟
به گزارش بانک اول قطعی برق یکی از مشکلات رایج در بسیاری از مناطق است که می‌تواند به دلایل مختلفی مانند خرابی شبکه برق، طوفان، یا تعمیرات زیرساختی رخ دهد. این قطعی‌ها نه‌تنها باعث اختلال در زندگی روزمره می‌شوند، بلکه می‌توانند به وسایل برقی خانگی آسیب‌های جدی وارد کنند. برخی از وسایل برقی به دلیل طراحی خاص یا وابستگی به جریان پایدار برق، در برابر قطعی‌ها و نوسانات برقی آسیب‌پذیرتر هستند.
در این مقاله، به بررسی وسایل برقی که بیشترین احتمال آسیب‌دیدگی در زمان قطعی برق را دارند، دلایل آسیب‌پذیری آن‌ها، و راهکارهای محافظتی می‌پردازیم.
چرا وسایل برقی در زمان قطعی برق آسیب می‌بینند؟
قطعی برق به خودی خود ممکن است آسیبی به وسایل وارد نکند، اما شرایطی که همراه یا پس از قطعی برق ایجاد می‌شود، مانند نوسانات ولتاژ (افزایش یا کاهش ناگهانی ولتاژ هنگام بازگشت برق)، قطعی ناگهانی، یا گرمای بیش از حد در برخی دستگاه‌ها، می‌تواند به قطعات الکترونیکی حساس آسیب برساند. این آسیب‌ها می‌توانند به‌صورت خرابی فوری یا کاهش طول عمر دستگاه ظاهر شوند. در ادامه، وسایل برقی خانگی که بیشترین آسیب‌پذیری را دارند، معرفی می‌شوند.
وسایل برقی با بیشترین احتمال آسیب‌دیدگی در زمان قطعی برق
1. یخچال و فریزر
چرا آسیب‌پذیر هستند؟
یخچال‌ها و فریزرها برای حفظ دمای ثابت طراحی شده‌اند و قطعی برق می‌تواند باعث افزایش دمای داخلی و فساد مواد غذایی شود.
کمپرسورهای این دستگاه‌ها به نوسانات ولتاژ بسیار حساس هستند. بازگشت ناگهانی برق با ولتاژ بالا می‌تواند به کمپرسور آسیب برساند یا آن را کاملاً از کار بیندازد.
در صورت قطعی طولانی‌مدت، ذوب شدن یخ‌ها و نشت آب می‌تواند به قطعات داخلی یا محیط اطراف آسیب برساند.
راهکارهای محافظتی:
از محافظ برق با قابلیت تنظیم ولتاژ (استابلایزر) برای یخچال و فریزر استفاده کنید.
در زمان قطعی برق، درب یخچال و فریزر را تا حد امکان بسته نگه دارید تا دمای داخلی حفظ شود.
برای قطعی‌های طولانی، از ژنراتور یا باتری پشتیبان استفاده کنید.
پس از بازگشت برق، چند دقیقه صبر کنید و سپس یخچال را دوباره به برق متصل کنید تا از شوک الکتریکی جلوگیری شود.
2. کولر گازی و سیستم‌های تهویه مطبوع
چرا آسیب‌پذیر هستند؟
کولرهای گازی دارای قطعات الکترونیکی حساسی مانند بردهای کنترلی و کمپرسور هستند که به نوسانات ولتاژ حساس‌اند.
قطعی ناگهانی برق می‌تواند باعث اختلال در چرخه خنک‌سازی و فشار غیرعادی به کمپرسور وارد کند.
بازگشت برق با ولتاژ بالا می‌تواند بردهای الکترونیکی را خراب کند.
راهکارهای محافظتی:
از محافظ برق با کیفیت بالا استفاده کنید.
پس از قطعی برق، حداقل 3 تا 5 دقیقه صبر کنید تا فشار گاز در کمپرسور متعادل شود، سپس کولر را روشن کنید.
در مناطقی با قطعی مکرر برق، نصب سیستم یو‌پی‌اس (UPS) یا استابلایزر را در نظر بگیرید.
3. کامپیوترها و لپ‌تاپ‌ها
چرا آسیب‌پذیر هستند
کامپیوترها و لپ‌تاپ‌ها دارای قطعات حساسی مانند هارد دیسک، مادربورد، و پردازنده هستند که به قطعی ناگهانی برق و نوسانات ولتاژ حساس‌اند.
قطعی برق در حین کار می‌تواند باعث از دست رفتن داده‌ها یا خرابی هارد دیسک شود.
آداپتورهای لپ‌تاپ نیز ممکن است در برابر شوک‌های الکتریکی آسیب ببینند.
راهکارهای محافظتی:
از دستگاه یو‌پی‌اس (UPS) استفاده کنید تا در زمان قطعی برق، فرصت خاموش کردن ایمن دستگاه را داشته باشید.
همیشه از محافظ برق برای اتصال کامپیوتر و لپ‌تاپ به پریز استفاده کنید.
داده‌های مهم را به‌طور منظم پشتیبان‌گیری کنید تا در صورت خرابی هارد دیسک، اطلاعات از دست نرود.
4. تلویزیون‌ها و سیستم‌های صوتی-تصویری
چرا آسیب‌پذیر هستند؟
تلویزیون‌های مدرن (مانند LED و OLED) و سیستم‌های صوتی دارای بردهای الکترونیکی پیچیده‌ای هستند که به نوسانات ولتاژ حساس‌اند.
قطعی ناگهانی برق می‌تواند به منبع تغذیه یا پنل نمایشگر آسیب برساند.
در برخی موارد، بازگشت برق با ولتاژ بالا می‌تواند باعث سوختن کامل برد اصلی شود.
راهکارهای محافظتی:
از محافظ برق با قابلیت قطع خودکار در برابر ولتاژ بالا استفاده کنید.
در زمان قطعی برق، دستگاه را از پریز جدا کنید تا از آسیب در زمان بازگشت برق جلوگیری شود.
برای سیستم‌های گران‌قیمت، استفاده از یو‌پی‌اس توصیه می‌شود.
5. ماشین لباسشویی و ظرفشویی
چرا آسیب‌پذیر هستند؟
این دستگاه‌ها دارای موتورهای الکتریکی و بردهای کنترلی هستند که به نوسانات برق حساس‌اند.
قطعی برق در حین چرخه شست‌وشو می‌تواند باعث قفل شدن برنامه دستگاه یا خرابی برد کنترلی شود.
بازگشت برق با ولتاژ نامناسب می‌تواند به موتور یا پمپ دستگاه آسیب برساند.
راهکارهای محافظتی:
از محافظ برق مناسب برای ماشین لباسشویی و ظرفشویی استفاده کنید.
در صورت قطعی برق، دستگاه را خاموش کرده و از پریز جدا کنید.
پس از بازگشت برق، بررسی کنید که دستگاه در حالت عادی کار می‌کند و چرخه شست‌وشو را از نو شروع کنید.
6. مایکروویو و فر برقی
چرا آسیب‌پذیر هستند؟
مایکروویوها و فرهای برقی به دلیل استفاده از قطعات با ولتاژ بالا (مانند مگنترون در مایکروویو) به نوسانات برق حساس‌اند.
قطعی ناگهانی می‌تواند به برد کنترلی یا قطعات داخلی آسیب برساند.
راهکارهای محافظتی:
از محافظ برق با ظرفیت مناسب استفاده کنید.
در زمان قطعی برق، دستگاه را از پریز جدا کنید.
پیش از استفاده مجدد، مطمئن شوید که برق پایدار است.
نکات کلی برای کاهش آسیب به وسایل برقی در زمان قطعی برق
استفاده از محافظ برق و استابلایزر: محافظ‌های برق با کیفیت می‌توانند از وسایل شما در برابر نوسانات ولتاژ محافظت کنند. استابلایزرها برای دستگاه‌های گران‌قیمت و حساس مانند یخچال و کولر گازی بسیار مفید هستند.
نصب یو‌پی‌اس (UPS): برای دستگاه‌های حساس مانند کامپیوتر و سرورها، یو‌پی‌اس می‌تواند منبع برق موقت فراهم کند و از خاموش شدن ناگهانی جلوگیری کند.
جدا کردن وسایل از پریز: در زمان قطعی برق یا در صورت پیش‌بینی طوفان و قطعی طولانی، وسایل برقی حساس را از پریز جدا کنید.
استفاده از ژنراتور: برای مناطقی با قطعی مکرر برق، ژنراتور می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای تأمین برق پایدار باشد. اطمینان حاصل کنید که ژنراتور با ظرفیت مناسب انتخاب شده است.
نگهداری و سرویس منظم: وسایل برقی را به‌طور منظم بررسی و سرویس کنید تا از سلامت قطعات داخلی آن‌ها مطمئن شوید.
بیمه وسایل برقی: برخی شرکت‌های بیمه خدماتی برای پوشش خسارت‌های ناشی از قطعی برق ارائه می‌دهند. این گزینه را برای وسایل گران‌قیمت بررسی کنید.