راز ترسناک هوش مصنوعی که نمی دانید

به گزارش بانک اول شرکت‌های فناوری با شتابی باورنکردنی درحال‌توسعه مدل‌های پیشرفته‌تری از هوش مصنوعی هستند؛ اما حالا و با گذر زمان به نظر می‌رسد که این پیشرفت، بهای سنگینی برای محیط‌زیست به همراه خواهد داشت.

در مطالعه جدیدی که نتایج آن در نشریه علمی Frontiers in Communication منتشر شد، پژوهشگران آلمانی دریافته‌اند که مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) که پاسخ‌های دقیق‌تری ارائه می‌دهند، کربن بیشتری تولید می‌کنند و در نتیجه به‌طور تصاعدی انرژی بیشتری مصرف می‌کنند.

در واقع یافته‌های این پژوهش، از آینده نگران کننده تأثیرات زیست‌محیطی صنعت هوش مصنوعی خبر می‌دهد؛ بدین معنا که هرچقدر دقت مدل بیشتر باشد، هزینه آن برای محیط‌زیست بیشتر خواهد بود. جسی داج، پژوهشگر مؤسسه آلن برای هوش مصنوعی که در این پژوهش نقشی نداشته اما تحلیل‌های مشابه زیادی انجام داده، دراین‌باره توضیح داد: «همه می‌دانند که با افزایش اندازه مدل، معمولاً مدل‌ها توانمندتر می‌شوند، در نتیجه برق بیشتری مصرف می‌کنند و در نهایت آلودگی بیشتری دارند.»

بررسی تأثیر هوش مصنوعی در آلودگی محیط‌زیست

اعضای این تیم در پژوهش خود به بررسی ۱۴ مدل زبانی متن‌باز با اندازه‌های مختلف پرداختند که البته به دلیل عدم دسترسی به برخی از مدل‌های تجاری از جمله ChatGPT شرکت OpenAI یا Claude شرکت Anthropic، این مدل‌ها در مطالعه لحاظ نشده‌اند.

محققان به هر مدل، ۵۰۰ سؤال چندگزینه‌ای و ۵۰۰ سؤال با پاسخ باز ارائه دادند. در مرحله بعد آن‌ها با تحلیل داده‌ها، دریافتند که مدل‌های بزرگ‌تر و دقیق‌تری مثل DeepSeek در مقایسه با مدل‌هایی با مغز دیجیتالی کوچک‌تر، بیشترین میزان کربن را تولید می‌کنند. مدل‌هایی که به نام "مدل‌های استدلالی" شهرت دارند و برای حل مسائل، آن‌ها را به مراحل جزئی تقسیم می‌کنند هم در مقایسه با مدل‌های ساده‌تر، به‌طور چشمگیری کربن بیشتری تولید می‌نمایند.