انواع وام بانکی
لیست انواع وام های بانکی
در سیستم بانکی ایران، انواع وام با شرایط و ضوابط متنوعی ارائه میشود. هر نوع تسهیلات، بسته به سیاستهای داخلی بانکها، شامل مواردی مانند میزان وام، نیاز به سپردهگذاری، نوع و تعداد ضامن، مدارک موردنیاز و روش اعتبارسنجی است.

در سیستم بانکی ایران، انواع وام با شرایط و ضوابط متنوعی ارائه میشود. هر نوع تسهیلات، بسته به سیاستهای داخلی بانکها، شامل مواردی مانند میزان وام، نیاز به سپردهگذاری، نوع و تعداد ضامن، مدارک موردنیاز و روش اعتبارسنجی است. این تفاوتها باعث میشود مقایسه میان گزینههای موجود بدون اطلاع دقیق از جزئیات، دشوار باشد.
به گزارش بانک اول بهمنظور انتخاب بهترین گزینه از میان انواع وام موجود، آگاهی از ویژگیهای هر تسهیلات بانکی ضروری است. این اطلاعات میتواند به متقاضیان کمک کند تا با در نظر گرفتن شرایط مالی خود، تصمیمی دقیقتر و آگاهانهتر بگیرند.
لیست انواع وام های بانکی
۱_ وام قرض الحسنه
وام قرضالحسنه یکی از متداولترین گزینهها در میان انواع وام بانکی است که معمولاً با کارمزد پایین و شرایط آسانتری نسبت به سایر تسهیلات ارائه میشود. این نوع وام برای افرادی مناسب است که نیاز فوری به تأمین مالی محدود دارند و توان بازپرداخت آن را بهصورت اقساطی در مدت زمان مشخص دارند.
تسهیلات قرضالحسنه معمولاً بدون سود بانکی و با کارمزد اندک (بین ۲ تا ۴ درصد) پرداخت میشود و کاربرد آن در مواردی مانند هزینههای درمان، ازدواج، تحصیل یا کمکهزینه معیشتی است. برخلاف برخی دیگر از انواع وام که نیازمند اعتبارسنجیهای پیچیده یا وثیقههای سنگین هستند، دریافت این وام با ارائه مدارک شناسایی، معرفی ضامن معتبر و در برخی موارد سپردهگذاری کوتاهمدت امکانپذیر است.
با توجه به ماهیت حمایتی و نرخ پایین بازپرداخت، وام قرضالحسنه همواره در فهرست انواع وام مورد توجه متقاضیان قرار دارد و توسط بیشتر بانکها و مؤسسات مالی در قالب طرحهای متنوع پرداخت میشود.
2_ وام مسکن
وام مسکن یکی از مهمترین گزینهها در میان انواع وام بانکی است که با هدف تأمین هزینههای خرید، ساخت یا تعمیر ملک مسکونی به متقاضیان ارائه میشود. این نوع تسهیلات معمولاً به افرادی تعلق میگیرد که قصد خرید یا ساخت واحد مسکونی دارند و در اغلب موارد نیاز به ارائه سند ملکی، پیشپرداخت، و گاهی معرفی ضامن دارند.
بانک مسکن بهعنوان نهاد تخصصی در این حوزه، چندین نوع از این وام را ارائه میدهد. تسهیلاتی مانند وام مسکن جوانان، وام مسکن زوجین و وام جعاله تعمیرات از جمله گزینههایی هستند که این بانک برای حمایت از خانوارهای تازهتأسیس و فاقد مسکن طراحی کرده است. شرایط هر یک از این تسهیلات شامل میزان سپردهگذاری، سقف وام، نرخ سود و مدت بازپرداخت متفاوت است.
در مقایسه با سایر انواع وام، وامهای حوزه مسکن به دلیل مبالغ بالاتر و دورههای بازپرداخت طولانیتر، نیازمند بررسی دقیقتری هستند. انتخاب گزینه مناسب در این بخش باید بر اساس توان مالی، نوع نیاز و شرایط اعلامشده از سوی بانکها انجام شود.
3_ وام مضاربه
وام مضاربه یکی از تسهیلات بانکی مبتنی بر عقود اسلامی است که با هدف تأمین سرمایه برای فعالیتهای تجاری و اقتصادی اعطا میشود. این نوع وام به متقاضیانی تعلق میگیرد که قصد راهاندازی یا گسترش کسبوکار دارند، اما سرمایه کافی در اختیار ندارند.
در این نوع قرارداد، بانک بهعنوان مالک سرمایه، منابع مالی موردنیاز را در اختیار متقاضی قرار میدهد و سود حاصل از فعالیت اقتصادی، بین طرفین بر اساس توافق اولیه تقسیم میشود. برای دریافت این تسهیلات، ارائه مدارکی مانند مجوز فعالیت، ثبت شرکت و طرح توجیهی اقتصادی الزامی است. همچنین بانکها معمولاً بر نحوه مصرف سرمایه نظارت دارند تا اطمینان حاصل شود منابع صرف فعالیت تعریفشده میشوند.
وام مضاربه در کنار سایر گزینههای تأمین مالی، یکی از کاربردیترین روشها در میان انواع وام تجاری بهشمار میرود و بیشتر برای بازرگانان، تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی قابل استفاده است.
4_ وام ازدواج
وام ازدواج یکی دیگر از تسهیلات حمایتی دولت است که با هدف کاهش هزینههای اولیه زندگی مشترک در اختیار زوجهای جوان قرار میگیرد. این تسهیلات در قالب قرارداد قرضالحسنه و با نرخ سود پایین به متقاضیان اعطا میشود.
متقاضیان برای دریافت این وام باید ابتدا از طریق سامانه رسمی تسهیلات ازدواج بهصورت آنلاین ثبتنام کنند. پس از تعیین بانک عامل توسط سامانه، فرد موظف است در بازه زمانی مشخص به شعبه انتخابشده مراجعه کرده و مدارک لازم از جمله شناسنامه، کارت ملی، سند ازدواج و معرفی ضامن معتبر را ارائه دهد.
وام ازدواج از جمله پرمتقاضیترین انواع وام در کشور است و بانکها موظفاند در صورت تکمیل مدارک، فرآیند پرداخت آن را بدون تأخیر انجام دهند. سقف مبلغ وام، نحوه بازپرداخت، تعداد اقساط و شرایط ضامن طبق آخرین مصوبات بانکی و قوانین بودجه سالانه تعیین میشود. بررسی دقیق این شرایط پیش از ثبت درخواست، به متقاضیان کمک میکند فرآیند دریافت تسهیلات را بدون مشکل طی کنند.
5_ وام خرید مواد اولیه
وام خرید مواد اولیه یکی از تسهیلات مالی است که بانکها و مؤسسات اعتباری در اختیار تولیدکنندگانی قرار میدهند که برای راهاندازی یا توسعه فعالیتهای صنعتی و تولیدی خود نیاز به تأمین سرمایه در گردش دارند. این نوع وام بهطور خاص برای خرید مواد اولیه، تجهیزات پایه یا قطعات ضروری در فرایند تولید در نظر گرفته شده است.
میزان این تسهیلات متناسب با نوع فعالیت، حجم تولید و ارزش مواد اولیه مورد نیاز تعیین میشود. برای دریافت وام، ارائه مدارکی مانند پروانه بهرهبرداری، پیشفاکتور خرید مواد اولیه، برنامه تولید و گردش مالی شرکت ضروری است. معمولاً بانکها پس از بررسی توان بازپرداخت متقاضی، نرخ بهره، مدت زمان بازپرداخت و نوع ضمانت را مشخص میکنند.
در میان انواع وام تولیدی، تسهیلات خرید مواد اولیه نقش کلیدی در حفظ پایداری خطوط تولید دارد و یکی از ابزارهای رایج برای تأمین مالی کوتاهمدت در صنایع محسوب میشود. استفاده صحیح از این وام میتواند به کاهش توقف تولید، افزایش بهرهوری و رشد اقتصادی بنگاههای صنعتی کمک کند.
6_ وام خرید کالا
وام خرید کالا یکی از تسهیلات بانکی پرکاربرد است که با هدف تأمین نیازهای اولیه خانوار به متقاضیان ارائه میشود. این نوع وام برای افرادی مانند زوجهای جوان که در ابتدای زندگی مشترک قرار دارند، گزینهای مناسب برای خرید لوازم ضروری منزل بهشمار میآید.
بانکها و برخی مؤسسات اعتباری این تسهیلات را بهصورت کارت خرید اعتباری یا وام نقدی در اختیار متقاضیان قرار میدهند. با استفاده از این وام میتوان کالاهایی نظیر یخچال، ماشین لباسشویی، اجاق گاز، تلویزیون، فرش و سایر لوازم خانگی را از فروشگاههای طرف قرارداد تهیه کرد.
دریافت این تسهیلات نیازمند مدارکی مانند فاکتور خرید، معرفینامه از فروشگاه معتبر یا گاهی معرفینامه شغلی است. مبلغ وام، مدت بازپرداخت و نرخ سود بسته به سیاستهای هر بانک متفاوت است و معمولاً در قالب اقساط بلندمدت بازپرداخت میشود.
این نوع تسهیلات بهعنوان یکی از ابزارهای حمایت از تقاضای مصرفکننده، علاوه بر کمک به خانوارها، موجب رونق بازار لوازم خانگی نیز میشود.
7_ وام خرید خودرو
وام خرید خودرو یکی از روشهای رایج برای تأمین مالی در زمان خرید اتومبیل است. افراد متقاضی میتوانند با مراجعه به بانکها یا برخی مؤسسات مالی، تسهیلات مشخصی را جهت خرید خودرو دریافت کنند. این نوع وام معمولاً برای خودروهای تولید داخل قابل استفاده است و ارائه مدارکی مانند فیش حقوقی و ضمانت معتبر از الزامات اصلی آن به شمار میرود.
در کنار بانکها، برخی شرکتها و سامانههای آنلاین نیز خدمات خرید اقساطی خودرو را ارائه میدهند. این پلتفرمها با ارائه اعتبار، امکان خرید قسطی خودروهای خارجی را نیز فراهم کردهاند. شرایط این تسهیلات بسته به نوع ارائهدهنده متفاوت است و ممکن است شامل پیشپرداخت، نرخ سود مشخص و بازپرداخت ماهانه باشد.
پیش از اقدام به دریافت تسهیلات خرید خودرو، بررسی دقیق شرایط هر بانک یا مؤسسه مالی، از جمله میزان وام، نرخ بهره، مدت بازپرداخت و محدودیتهای نوع خودرو ضروری است. همچنین اعتبارسنجی متقاضی نقش مهمی در تأیید نهایی درخواست وام دارد.
۸_ وام بازنشستگان
در راستای حمایت مالی از بازنشستگان، بسیاری از بانکها تسهیلات ویژهای تحت عنوان وام بازنشستگان ارائه میدهند. این نوع وام با شرایطی سادهتر و بهرههای ترجیحی در اختیار مستمریبگیران قرار میگیرد و با توجه به توان بازپرداخت متقاضیان طراحی شده است.
علاوهبر بانکها، برخی سازمانها و نهادهای دولتی و خصوصی نیز با همکاری سیستم بانکی، کمکهزینههایی را به بازنشستگان تحت پوشش خود اختصاص میدهند. این کمکهزینهها گاه بهصورت وام نقدی و گاه در قالب تسهیلات خرید کالا یا خدمات ارائه میشود.
میزان تسهیلات ویژه بازنشستگان به عواملی مانند سابقه خدمت، مبلغ مستمری دریافتی و ضامن یا وثیقه بستگی دارد. در بسیاری از موارد، بازپرداخت این وامها از محل مستمری ماهانه انجام میگیرد که فرآیند تسویه را برای وامگیرنده سادهتر میکند.
پیش از اقدام به دریافت وام برای بازنشستگان، اطلاع از جزئیات هر بانک، مانند مبلغ وام، نرخ سود، تعداد اقساط و شرایط ضمانت الزامی است. این اطلاعات به بازنشستگان کمک میکند تا تصمیمی متناسب با نیاز و توان مالی خود اتخاذ کنند.
۹_ وام قرض الحسنه فرزند
وام قرضالحسنه فرزند یکی از تسهیلات حمایتی بانک مرکزی برای تشویق به فرزندآوری در کشور است. این تسهیلات به نوزادانی تعلق میگیرد که از ابتدای فروردین ۱۴۰۰ به بعد متولد شدهاند. بانک مرکزی، هر سال فهرستی از بانکهای عامل را برای اجرای این طرح مشخص میکند و پرداخت وام از طریق همین بانکها صورت میگیرد.
مبلغ وام قرضالحسنه فرزند در سال ۱۴۰۴ بر اساس ترتیب تولد فرزندان به شرح زیر تعیین شده است:
- فرزند اول:۴۴ میلیون تومان با بازپرداخت ۳۶ ماهه.
- فرزند دوم: ۸۸ میلیون تومان با بازپرداخت ۴۸ ماهه.
- فرزند سوم: ۱۳۲ میلیون تومان با بازپرداخت ۶۰ ماهه.
- فرزند چهارم: ۱۶۵ میلیون تومان با بازپرداخت ۷۲ ماهه.
- فرزند پنجم و بیشتر:۲۲۰ میلیون تومان با بازپرداخت ۸۴ ماهه.
این تسهیلات با نرخ سود صفر درصد و بازپرداخت بلندمدت ارائه میشود. متقاضیان باید پس از تولد فرزند، درخواست خود را از طریق سامانه مربوط به تسهیلات فرزندآوری ثبت کنند. ارائه مدارک هویتی والدین و نوزاد، از جمله الزامات اولیه برای ثبت درخواست است.
در نهایت، دریافت وام قرضالحسنه برای فرزند تنها در صورت احراز شرایط بانک مرکزی امکانپذیر است و روند پرداخت آن تحت نظارت مستقیم بانکهای عامل انجام میشود.
10_ وام دانشجویی
دانشجویان برای دریافت این نوع وام میتوانند از طریق صندوق رفاه دانشجویان اقدام کنند. این تسهیلات با کارمزد پایین و بدون نیاز به شرایط پیچیده در اختیار تمامی دانشجویان قرار میگیرد. عمده کاربرد این وام، پوشش هزینههای شهریه دانشگاه است و به دانشجویانی که نیازمند حمایت مالی برای تحصیل هستند، کمک قابل توجهی میکند. دریافت این وام ساده و سریع انجام میشود و یکی از گزینههای مناسب در میان انواع وامهای دانشجویی محسوب میشود.
11_ وام خوداشتغالی
وام خوداشتغالی یکی دیگر از انواع وام است که به افراد فاقد سرمایه اولیه برای راهاندازی کسبوکار اختصاص مییابد. این تسهیلات توسط بانکها و با همکاری نهادهایی مانند بهزیستی، کمیته امداد امام خمینی، بنیاد شهید و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارائه میشود. هدف این وام حمایت از اشتغالزایی و توانمندسازی متقاضیان است تا بتوانند کسبوکار خود را بدون دغدغه مالی آغاز کنند. شرایط دریافت و میزان تسهیلات بسته به نوع فعالیت و نهادهای همکار متفاوت است.
12_ وام اربعین
زائران عتبات عالیات میتوانند تا سقف ۵ میلیون تومان وام اربعین دریافت کنند. این تسهیلات با هدف تسهیل هزینههای سفر معنوی به زیارتگاههای امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) ارائه میشود.
برای متقاضیانی که قصد استفاده از انواع وام بانکی از طریق وثیقهگذاری سهام اوراق بهادار را دارند، امکان مراجعه حضوری به بانکهای ملی ایران و قرضالحسنه مهر ایران فراهم است.
13_ وام تعمیرات مسکن
وام جعاله که به عنوان وام تعمیرات مسکن شناخته میشود، تسهیلاتی بانکی است که به منظور تامین هزینههای تعمیر و بازسازی ساختمان مسکونی ارائه میشود. این نوع وام در بانکهای مختلف با شرایط متنوعی از جمله با سپرده یا بدون سپرده پرداخت میگردد. متقاضیان میتوانند بسته به نیاز و وضعیت خود، از گزینههای مختلف ارائه شده بهرهمند شوند.
وام دیجیتال چیست و چه شرایطی دارد؟
در سالهای اخیر، پلتفرمها و کسبوکارهایی شکل گرفتهاند که فرآیند دریافت وام و خرید کالا را تسهیل کردهاند. این سامانهها با ارائه اعتبار به صورت آنلاین، امکان خرید اقساطی کالا و خدمات را با شرایط متنوع برای کاربران فراهم میکنند.
این پلتفرمها و مؤسسات اعتباردهی آنلاین، بهعنوان واسطهای میان بانکها و متقاضیان وام عمل میکنند. بسیاری از بانکها نیز خدمات اعتباردهی برای خرید اقساطی کالا را از طریق انواع وامهای خرد، به صورت آنلاین یا حضوری ارائه میدهند. این روند باعث شده که دسترسی به انواع وام، به ویژه وام دیجیتال، برای کاربران آسانتر و سریعتر شود.
انواع وام برای مجردها
مجردها نیز قادر به دریافت انواع وام بانکی هستند که میتواند در تامین نیازهای مالی متنوع آنها موثر باشد. این تسهیلات شامل وامهای مختلفی است که مطابق شرایط و نوع درخواست، قابل ارائه است.
1_ وام مسکن ملی برای مجردها
وام مسکن ملی ویژه افراد ۲۳ تا ۴۴ سال است که تا سقف ۸۰ درصد ارزش کارشناسی ملک به آنها تعلق میگیرد. بازپرداخت این تسهیلات تا ۲۰ سال امکانپذیر است و شرط اصلی آن، داشتن سابقه سکونت در شهر مربوطه است.
2_ وام مسکن جوانان
افراد مجرد بالای ۱۸ سال میتوانند برای استفاده از وام مسکن جوانان بانک مسکن اقدام کنند. این تسهیلات در تهران تا سقف ۵۶۰ میلیون تومان ارائه میشود که شامل ۴۰۰ میلیون تومان وام خرید و ۱۶۰ میلیون تومان وام جعاله است. مدت بازپرداخت این وام ۱۲ سال با نرخ سود ۲۳ درصد تعیین شده است.
3_ وام تعمیرات مسکن (جعاله)
وام تعمیرات مسکن (جعاله) با هدف پوشش هزینههای نوسازی و بازسازی ساختمان ارائه میشود. سقف این تسهیلات تا ۱۶۰ میلیون تومان است و بازپرداخت آن حداکثر ۵ ساله خواهد بود. نرخ سود این وام برابر با نرخ سود وام خرید مسکن تعیین شده است.
4_ وام کالا و ضروریات زندگی
برخی بانکها مانند بانک ملی و ملت، انواع وام را برای خرید کالا و تامین ضروریات زندگی به متقاضیان مجرد ارائه میکنند. سقف این تسهیلات تا ۲۰۰ میلیون تومان تعیین شده و بازپرداخت آن معمولاً در بازه زمانی ۲۴ تا ۳۶ ماه انجام میشود. این وامها با هدف تسهیل خرید اقلام مورد نیاز خانوارهای مجرد طراحی شدهاند.
لیست انواع وام های بانکی در بانک های مختلف
در بخش قبلی، به مرور کلی انواع تسهیلات بانکی پرداختیم. در ادامه، به بررسی دقیقتر و ارائه اطلاعات کاربردی درباره تسهیلات ارائه شده توسط بانکهای مختلف سراسر کشور میپردازیم. در این قسمت، توضیحات جامع و بهروز درباره انواع وامهای قابل دریافت از بانکهای گوناگون ارائه شده است تا بتوانید با آگاهی کامل نسبت به انتخاب و دریافت تسهیلات اقدام کنید.
در ادامه، جدول بانکهای ارائهدهنده وام و انواع تسهیلات بانکی آنها آورده شده است:
نام بانک | انواع وام بانکی |
---|---|
بانک ملی ایران | تسهیلات مشارکت حقوقی، تسهیلات مساقات، تسهیلات مشارکت مدنی، تسهیلات مزارعه، تسهیلات سلف، فروش اقساطی، اجاره به شرط تملیک، جعاله، مسکن، ازدواج، خرید کالاهای بادوام، خرید خودرو و تعویض خودروهای فرسوده، قرض الحسنه، ضمانتنامههای ریالی |
بانک صادرات | تسهیلات قرض الحسنه، مضاربه، جعاله، فروش اقساطی، فروش اقساطی مسکن، فروش اقساطی خرید کالاهای بادوام و خودرو، مشارکت مدنی، اجاره به شرط تملیک، سلف، زودبازده، ضمانتنامههای ریالی |
بانک تجارت | تسهیلات بخش کشاورزی، بخش صنعت و معدن، بخش ساختمان، بخش خدمات و پیمانکاری، فروش اقساطی کالاهای بادوام، قرض الحسنه، بخش بازرگانی، ضمانتنامههای ریالی |
بانک مسکن | تسهیلات خرید مسکن، تعمیر مسکن، ساخت مسکن، فروش اقساطی مواد اولیه و ماشینآلات، مضاربه، اقشار خاص، سلف، بافت فرسوده |
بانک توسعه صادرات ایران | تسهیلات قبل و پس از صدور کالا، تسهیلات ارزی، ضمانتنامههای بانکی |
بانک پارسیان | تسهیلات خرید ماشینآلات و تجهیزات، احداث ساختمان، تعمیر و بازسازی مسکن، خرید خودرو، مضاربه |
بانک سینا | تسهیلات خرید، تجهیز و بهرهبرداری دفتر کار و محل کسب، تسهیلات ویژه و اعتباری، احداث یا تکمیل ساختمان، تعمیر ساختمان، سپرده سرمایهگذاری مدتدار، ضمانتنامههای ریالی |
بانک ایران زمین | تسهیلات مضاربه، فروش اقساطی، مرابحه، طرح سلامت، مشارکت مدنی، جعاله، ضمانتنامههای ریالی |
بانک پاسارگاد | تسهیلات مشارکت مدنی، مضاربه، جعاله، ضمانتنامههای ریالی |
بانک سرمایه | تسهیلات مشارکت مدنی، خرید دین، خرید مضاربه، ضمانتنامههای ریالی |
بانک توسعه تعاون | تسهیلات فروش اقساطی، مشارکت مدنی، قرض الحسنه، مضاربه، جعاله، اجاره به شرط تملیک، ضمانتنامههای ریالی |
بانک صنعت و معدن | تسهیلات بلندمدت، سرمایه در گردش، ضمانتنامههای ریالی |
پست بانک ایران | تسهیلات پست بانک، ضمانتنامههای ریالی |
بانک ملت | تسهیلات خرید کالاهای بادوام، مضاربه، مساقات، مشارکت مدنی، قرض الحسنه، مزارعه، سلف، فروش اقساطی، اجاره به شرط تملیک، جعاله، تسهیلات به بدهکاران، نوسازی خودروهای فرسوده، ازدواج، خرید نقدی محصولات کشاورزی، بنگاههای اقتصادی زودبازده و کارآفرین، ویژه متخصصین |
بانک سپه | تسهیلات قرض الحسنه، فروش اقساطی، سلف، جعاله، اجاره به شرط تملیک، مشارکت مدنی، مشارکت مدنی مسکن، مضاربه، ضمانتنامههای ریالی |
نکته مهم:
افرادی که قصد ثبت نام و دریافت وام ودیعه مسکن دارند، میتوانند به صورت غیرحضوری از طریق سامانه ثبت نام وام ودیعه مسکن به نشانی tem.mrud.ir اقدام کنند. برای راهنمایی کاملتر، به لینک مربوط به نحوه ثبت نام وام ودیعه مسکن مراجعه نمایید.
سخن پایانی
در مجموع، انواع وامهای بانکی موجود در سیستم مالی کشور با هدف پاسخگویی به نیازهای متنوع متقاضیان طراحی شدهاند و هر کدام شرایط، مزایا و محدودیتهای خاص خود را دارند. از وامهای حمایتی و قرضالحسنه که بیشتر به منظور رفع نیازهای ضروری و کوتاهمدت ارائه میشوند، تا تسهیلات تخصصی مانند وام مسکن، وام مضاربه، و وامهای خوداشتغالی که به تأمین مالی فعالیتهای اقتصادی و توسعه کسبوکارها کمک میکنند، همه بخشی از راهکارهای بانکی جهت تسهیل دسترسی به منابع مالی هستند.