وام ارز دیجیتال چیست؟

وام ارز دیجیتال (Crypto Lending) یک فرایند مالی نوین است که در آن افراد می‌توانند از دارایی‌های دیجیتال خود (مانند بیت‌کوین، اتریوم و…) به‌عنوان وثیقه استفاده کنند و وجه نقد یا ارز دیجیتال دیگری را وام بگیرند یا دارایی‌های دیجیتال خود را به دیگران وام داده و سود آن را دریافت کنند. فرایند وام ارز دیجیتال به دو صورت وام‌دهی و وام‌گیری انجام می‌شود:

 

1. وام‌گیری

در این حالت، شما دارایی‌های دیجیتال خود را به‌عنوان وثیقه در یک پلتفرم وام‌دهی قرار می‌دهید و متناسب با ارزش وثیقه‌ای که گذاشته‌اید می‌توانید مبلغی وجه نقد یا ارز دیجیتال دیگر وام بگیرید. در طول دوره وام، باید سود تعیین شده را به همراه اصل وام پرداخت کنید. اگر نتوانید وام را بازپرداخت کنید، وثیقه شما توسط پلتفرم ضبط می‌شود.

2. وام‌دهی

در حالت وام‌دهی ارز دیجیتال، شما دارایی‌های دیجیتال خود را در اختیار یک پلتفرم وام‌دهی می‌گذارید تا دارایی‌های شما را به وام‌گیرندگان، وام بدهد. شما نیز در ازای آن سود دریافت می‌کنید. این سود بر اساس نرخ بهره تعیین شده توسط پلتفرم محاسبه می‌شود.

انواع وام ارز دیجیتال

در دنیای ارزهای دیجیتال، وام‌ها نقشی کلیدی در تأمین نقدینگی و بهره‌مندی از فرصت‌های سرمایه‌گذاری دارند. وام‌های ارز دیجیتال نیز مانند وام‌های سنتی، انواع مختلفی دارند که هر کدام با ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود، پاسخگوی نیازهای مختلف کاربران هستند.

در حال حاضر پلتفرم‌های وام ارز دیجیتال ایرانی نیز در حال توسعه این نوع وام ها هستند. وام ارز دیجیتال صرافی ایرانی به‌صورت وثیقه‌ای بوده و نرخ بهره وام‌های آن‌ بسته به پلتفرم و شرایط بازار متفاوت است و معمولاً به‌صورت روزانه یا ماهانه محاسبه خواهد شد. توجه داشته باشید اگر ارزش وثیقه شما به دلیل نوسانات بازار کاهش یابد، ممکن است پلتفرم وثیقه شما را ضبط کند.

البته به غیر از صرافی‌ها در ایران برخی از پلتفرم‌های تخصصی نیز خدمات وام ارز دیجیتال را ارائه می‌دهند. این پلتفرم‌ها ممکن است شرایط و ضوابط متفاوتی مثل انعطاف‌پذیری بیشتر، نرخ بهره رقابتی و اعتبارسنجی، نسبت به صرافی‌ها داشته باشند،

انواع وام ارز دیجیتال عبارت‌اند از:

وام وثیقه‌ای، سنگ بنای وام‌های ارز دیجیتال

این نوع وام، رایج‌ترین و امن‌ترین نوع وام ارز دیجیتال است. در این روش، وام‌گیرنده باید دارایی‌های دیجیتال خود را به عنوان وثیقه در پلتفرم وام‌دهی قرار دهد. میزان وام دریافتی، معمولاً درصدی از ارزش وثیقه مثلاً 50% تا 80%  است که به آن نسبت وام به ارزش (LTV) می‌گویند.

بیش ‌وثیقه‌گذاری (Over Collateralization) در این نوع وام‌ها رایج بوده و به این معنا است که ارزش وثیقه از مبلغ وام بیشتر است. این نوع وام ارز دیجیتال امنیت بیشتر برای وام‌دهنده و همچنین نرخ بهره پایین‌تر نسبت به وام‌ ارز دیجیتال بدون وثیقه دارد و مناسب افرادی است که به نقدینگی فوری نیاز دارند و می‌خواهند دارایی‌های دیجیتال خود را حفظ کنند.

وام بدون وثیقه، ریسک بالا، پاداش بالا

برای دریافت این نوع وام ارز دیجیتال، نیازی به ارائه وثیقه وام‌گیرنده نیست. این وام بر اساس اعتبارسنجی داده می‌شود؛ یعنی  وام‌دهنده بر اساس اعتبار و سابقه وام‌گیرنده، تصمیم به پرداخت وام می‌گیرد. نرخ بهره وام ارز دیجیتال بدون وثیقه به دلیل ریسک بالای آن، بالاتر از وام‌های وثیقه‌ای است. البته وام‌های بدون وثیقه در حوزه ارزهای دیجیتال هنوز چندان رایج نیستند.

وام فلش، ابزاری قدرتمند برای معامله‌گران حرفه‌ای

وام فلش، نوعی وام بدون وثیقه ارز دیجیتال است که در یک تراکنش بلاکچین انجام می‌شود و دریافت و بازپرداخت آن نیز باید در همان تراکنش صورت گیرد. وام فلش برای بهره‌برداری از فرصت‌های آربیتراژ و انجام معاملات پیچیده کاربرد دارد و به سبب ماهیت فنی و پیچیده آن، این نوع وام ارز دیجیتال برای معامله‌گران حرفه‌ای مناسب است.

وام اعتباری، انعطاف‌پذیری در تأمین نقدینگی

وام ارز دیجیتال اعتباری از انواع وام وثیقه‌ای است که به وام‌گیرنده این امکان را می‌دهد در صورت نیاز از وثیقه خود برداشت کرده و تنها میزان مبلغ برداشت شده، بهره پرداخت ‌کند.

مراحل و شرایط کلیدی دریافت وام ارز دیجیتال

مراحل و شرایط کلیدی دریافت وام ارز دیجیتال در پلتفرم‌های وام‌دهی ارز دیجیتال به شرح زیر است:

1. انتخاب پلتفرم وام‌دهی معتبر:

اولین قدم، انتخاب یک پلتفرم وام‌دهی معتبر و قابل‌اعتماد اعم از صرافی‌های ارز دیجیتال یا پلتفرم‌های غیرمتمرکز (DeFi)  باشد. هنگام انتخاب پلتفرم اعتبار، امنیت و شرایط وام‌دهی پلتفرم را به دقت بررسی کنید.

2. اتصال کیف پول دیجیتال:

پس از انتخاب پلتفرم، باید کیف پول دیجیتال خود را به آن متصل کنید تا پلتفرم امکان مشاهده و مدیریت دارایی‌های شما را داشته باشد.

3. تعیین وثیقه:

در مرحله بعدی نوبت تعیین وثیقه است. برای این منظور باید ارز دیجیتالی که قصد دارید به‌عنوان وثیقه قرار دهید را مشخص کنید. توجه داشته باشید که ارزش وثیقه وام ارز دیجیتال باید بیشتر از مبلغ وام باشد تا بتواند نوسانات احتمالی قیمت ارزهای دیجیتال را پوشش دهد.

4. قفل کردن وثیقه در قرارداد هوشمند:

وثیقه شما در یک قرارداد هوشمند که شرایط وام را به‌صورت خودکار اجرا می‌کند، قفل می‌شود.

5. دریافت وام:

پس از قفل‌شدن وثیقه، شما می‌توانید وام خود را در قالب یک ارز دیجیتال دیگر یا استیبل‌کوین دریافت نمایید.

6. بازپرداخت وام:

بازپرداخت وام باید به همراه بهره‌ای که پلتفرم تعیین کرده، انجام شود. شرایط بازپرداخت، مانند زمان و مبلغ اقساط، در قرارداد هوشمند مشخص خواهند شد.

7. ریسک لیکوئید شدن:

باید به این نکته توجه داشته باشید درصورتی‌که نتوانید بازپرداخت وام را انجام دهید یا ارزش وثیقه شما به زیر سطح مشخصی برسد، ممکن است دارایی شما لیکوئید شود. (لیکوئید شدن به معنای فروش خودکار وثیقه برای بازپرداخت وام است.)

 

مزایای وام ارز دیجیتال

دریافت وام ارز دیجیتال مزایای خاص خود را دارد که عبارت‌اند از:

• سرعت و سهولت دریافت وام: فرایند دریافت وام ارز دیجیتال معمولاً سریع‌تر و آسان‌تر از فرایند وام‌های سنتی است.
• دسترسی آسان: وام ارز دیجیتال امکان دسترسی به نقدینگی را برای افرادی که به سیستم بانکی سنتی دسترسی ندارند، فراهم می‌کند.
• عدم نیاز به ضامن (در برخی موارد): در برخی از پلتفرم‌ها، برای دریافت وام ارز دیجیتال نیازی به ارائه ضامن نیست؛ اما در برخی مواقع دریافت وام ارز دیجیتال با سفته امکان‌پذیر است.
• فرصت‌های کسب درآمد: این وام ها میتواند فرصت‌های آربیتراژ برای بهره‌برداری از تفاوت قیمت یک دارایی در بازارهای مختلف برای کسب سود بیشتر و کسب درآمد از ارزهای دیجیتال را برای کاربران فراهم کند.

چالش‌ها و ریسک‌های وام ارز دیجیتال در ایران

با وجود مزایای وام‌های ارز دیجیتال، استفاده از این خدمات با چالش‌ها و ریسک‌هایی همراه است و برای جلوگیری از زیان‌های جبران‌ناپذیر باید به آن‌ها توجه کرد. از جمله این چالش‌ها و ریسک‌ها عبارت‌اند از:

• نوسانات قیمت:  نوسانات شدید قیمت ارزهای دیجیتال بر ارزش وثیقه و توانایی در بازپرداخت آن تأثیر می‌گذارد.
• قوانین و مقررات:  فعالیت‌های مرتبط با ارزهای دیجیتال در ایران هنوز به طور کامل قانون‌گذاری نشده‌اند و در حال توسعه هستند؛ بنابراین باید در استفاده از این خدمات احتیاط کنید.
• امنیت پلتفرم‌ها: شاید  برخی پلتفرم‌ها از نظر امنیتی ضعیف باشند و خطر هک یا کلاهبرداری یا حتی ورشکستگی آن‌ها را تهدید کند. پس باید در انتخاب پلتفرم‌ها دقت کرد.
• نرخ بهره بالا: در برخی موارد نرخ بهره وام‌های ارز دیجیتال بالاتر از وام‌های سنتی است.
• ریسک لیکوئیدشدن: در صورت کاهش ارزش وثیقه، امکان لیکوییدشدن دارایی‌های وام‌گیرنده وجود دارد.

 

وام ارز دیجیتال، ابزاری نوین در عرصه مالی دیجیتال است که فرصت‌های بی‌شماری را برای فعالان این حوزه فراهم می‌کند. بااین‌حال استفاده از این فرصت‌ها نیازمند آگاهی کامل از شرایط، مزایا و ریسک‌های مرتبط با آن است. انتخاب پلتفرم معتبر، توجه به نوسانات بازار و مدیریت ریسک، از جمله عوامل کلیدی هستند که در دریافت ارز دیجیتال باید به آن‌ها توجه کرد تا بتوان از متحمل ‌شدن شکست‌های احتمالی جلوگیری کرد. با مطالعه دقیق و تحلیل شرایط، می‌توانید از این ابزار قدرتمند برای دستیابی به اهداف مالی خود بیشترین بهره را ببرید.