آیا انتقال دهنده چک نیز مانند صادرکننده چک در صورت برگشت چک مسئولیت دارد؟

چک صیادی به‌عنوان یکی از ابزارهای مهم مالی و اعتباری در نظام اقتصادی کشور، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در این میان، مسئولیت انتقال دهنده چک صیادی به‌عنوان یکی از ابعاد حقوقی این ابزار، نقشی اساسی در تعیین حقوق و تعهدات طرفین دارد. انتقال‌دهنده، به‌عنوان واسطه‌ای در فرآیند انتقال چک، ممکن است با چالش‌های قانونی و الزامات مختلفی مواجه شود. عدم آگاهی از آن‌ها می‌تواند پیامدهای حقوقی جدی به همراه داشته باشد.

آیا انتقال دهنده چک نیز مانند صادرکننده چک در صورت برگشت چک مسئولیت دارد؟

بله، انتقال‌دهنده چک نیز مانند صادرکننده آن در صورت برگشت چک مسئولیت دارد. طبق ماده ۲۰ قانون صدور چک، انتقال‌دهنده چک در کنار صادرکننده و صاحب حساب، مسئول پرداخت مبلغ چک است. این مسئولیت تضامنی به این معناست که دارنده چک می‌تواند به‌صورت هم‌زمان از صادرکننده، صاحب حساب و انتقال‌دهنده چک صیادی برای وصول مبلغ چک اقدام کند.

در گذشته انتقال چک‌ با پشت‌نویسی انجام می‌شد، اما با راه‌اندازی سامانه صیاد، انتقال چک‌ها باید از طریق این سامانه صورت گیرد. در این سامانه، انتقال‌دهنده چک با ثبت اطلاعات خود، مسئولیت تضامنی در قبال چک را بر عهده می‌گیرد. بنابراین، در صورت برگشت چک، دارنده می‌تواند علیه انتقال‌دهنده چک صیادی نیز اقدام قانونی انجام دهد. به‌عنوان مثال، اگر دارنده چک پس از برگشت آن، گواهی عدم پرداخت دریافت کند، می‌تواند با مراجعه به دادگاه، دادخواست مطالبه وجه علیه صادرکننده، صاحب حساب و انتقال‌دهنده چک صیادی ارائه دهد. در این صورت، دادگاه پس از بررسی، حکم به پرداخت مبلغ چک از هر یک از مسئولین صادر می‌کند.

مسئولیت تضامنی انتقال دهنده چک‌ صیادی

طبق نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه، صادرکننده و ظهرنویسانی که نام آنان در سامانه صیاد ثبت شده است، در برابر دارنده چک مسئولیت تضامنی دارند. این بدان معناست که در صورت عدم پرداخت وجه چک، دارنده می‌تواند علیه هر یک از آن‌ها اقامه دعوا کند.

راهکارهای پیشگیری از مشکلات حقوقی

برای پیشگیری از مشکلات حقوقی مرتبط با چک‌های صیادی، رعایت نکات زیر ضروری است:

1. استعلام و بررسی اعتبار چک: قبل از دریافت یا انتقال چک صیادی، از طریق سامانه صیاد، اعتبار صادرکننده را بررسی کنید تا از وجود چک‌های برگشتی یا محدودیت‌های احتمالی مطمئن شوید.
2. ثبت صحیح اطلاعات در سامانه صیاد: اطلاعات مربوط به چک، مانند مبلغ، تاریخ و ذینفع، باید به‌دقت و بدون خطا در سامانه ثبت شود تا از بروز مشکلات در آینده جلوگیری گردد. بهتر است برای اطمینان از درج صحیح اطلاعات چک، پیش از تایید آن استعلام ثبت چک بگیرید.
3. اجتناب از چک‌های سفیدامضا: از دریافت یا انتقال چک‌های بدون تاریخ و مبلغ مشخص خودداری کنید، زیرا این نوع چک‌ها ممکن است منجر به سوءاستفاده و مشکلات حقوقی شوند.
4. اطمینان از تطابق امضاها: قبل از دریافت یا انتقال چک، از تطابق امضای صادرکننده با نمونه امضای موجود در بانک اطمینان حاصل کنید تا از اعتبار چک مطمئن شوید.
5. ثبت انتقال چک در سامانه صیاد: هرگونه انتقال چک باید در سامانه صیاد ثبت شود تا از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری گردد. می‌توانید برای اطلاع از انتقالات چک، استعلام زنجیره انتقال چک بگیرید.
6. مشاوره با وکیل متخصص: در صورت بروز هرگونه ابهام یا مشکل، با وکیل متخصص در امور بانکی و چک مشورت کنید تا از راهنمایی‌های قانونی بهره‌مند شوید.