چه کسی اقساط وام بانکی را بعد از مرگ پرداخت می‌کند؟

به گزارش بانک اول شرکت‌های بیمه در بیمه عمر مانده بدهکار، در صورت فوت مشتری، تمام اقساط باقی مانده از تسهیلات او را یکجا به بانک پرداخت می‌کنند تا دیگر لازم نباشد بازماندگان، زیر بار پرداخت اقساط وام متوفی بروند. بعضی شرکت‌ها علاوه بر فوت، در صورت از کار افتادگی هم پرداخت اقساط را برعهده می‌گیرند. اغلب بانک‌ها به صورت پیش‌فرض بیمه وام را در شرایط پرداخت تسهیلات در نظر گرفته‌اند، اما از آنجا که این نوع بیمه اجباری نیست، متقاضیان وام می‌توانند از پرداخت حق بیمه انصراف دهند.

همچنین اگر بانکی تسهیلات را بدون بیمه پرداخت کرد، خود متقاضی می‌تواند شخصا بیمه وام را از شرکت‌های بیمه بخرد تا در صورت فوت یا از کار افتادگی، بار پرداخت اقساط بر دوش بازماندگانش نیافتد. بیمه وام محدود به بیمه عمر مانده بدهکار نیست.

بانک‌ها موقع پرداخت تسهیلات علاوه بر اقساط وام، مواردی که در رهن بانک قرار گرفته را هم بیمه می‌کنند و پولش را از مشتری می‌گیرند. برای مثال در صورتی که وام مسکن بگیرید و خانه شما به رهن بانک برود، باید هزینه بیمه آتش‌سوزی را پرداخت کنید. به این نوع بیمه، در اصطلاح بیمه مرهونات گفته می‌شود. کلمه سختی است نه؟ در این گزارش سعی می‌کنیم به زبان ساده ماجرا را توضیح دهیم.

شرایط بیمه عمر مانده بدهکار

بانک‌ها موقع پرداخت وام هزینه‌هایی برای بیمه وام از مشتری دریافت می‌کنند. اگر با دقت متن قرارداد تسهیلات را بخوانید، احتمالا با بندی به نام بیمه وام مواجه خواهید شد که همان بیمه عمر مانده بدهکار است. بانک‌ها عموما مشتریانشان را به صورت گروهی به شرکت‌های بیمه معرفی می‌کنند تا برایشان بیمه عمر مانده بدهکار بخرند.

این نوع بیمه اجباری نیست و بر اساس قانون بانک‌ها نمی‌توانند مشتری را ملزم به پرداخت حق بیمه عمر مانده بدهکار کنند. با این حساب مشتری ممکن است با توجه به هزینه نسبتا بالای بیمه عمر مانده بدهکار، از دریافت این بیمه انصراف دهد.

برخی بانک‌ها پرداخت حق بیمه وام را در متن قرارداد آورده‌اند و اگر مشتری زیر بار پرداخت حق بیمه عمر مانده بدهکار نرود، وام به او تعلق نخواهد گرفت. هرچند این مورد غیرقانونی است، اما باید توجه داشته باشید که بیمه عمر مانده بدهکار هم به نفع بانک و هم به نفع مشتری خواهد بود. در صورت فوت وام گیرنده از یک طرف بانک خیالش بابت اقساط باقی مانده راحت خواهد بود و از طرف دیگر بازماندگان دیگر لازم نیست در نبود شخص متوفی، بار اقساط بانکی او را به دوش بکشند.

ممکن است برخی بانک‌ها چنین بیمه‌ای را برای تسهیلات در نظر نگیرند. برای همین در کنار بیمه گروهی، بیمه عمر مانده بدهکار انفرادی هم توسط شرکت‌های بیمه ارائه می‌شود. در این حالت مشتری می‌تواند با مراجعه به نمایندگی‌های شرکت‌های بیمه، وام خود را بیمه کند.

پوشش‌های بیمه وام

پوشش اصلی بیمه عمر مانده بدهکار، فوت است. به این معنا که اگر شخص بیمه شده به هر دلیلی به جز حمله نظامی فوت شود، شرکت بیمه تمام اقساط باقیمانده از وام را یکجا به بانک پرداخت می‌کنند. بعضی شرکت‌های بیمه پوشش‌های فرعی بیمه عمر مانده بدهکار ارائه می‌کنند.

یکی از آن‌ها پوشش از کار افتادگی است. طوری که در این صورت اگر شخص فوت نشده باشد هم شرکت بیمه اقساط باقی‌مانده را پرداخت خواهد کرد. این پوشش فرعی با پرداخت حق بیمه بیشتر فعال می‌شود.

هزینه خرید بیمه عمر مانده بدهکار

هزینه بیمه وام بر اساس مبلغ تسهیلات، مدت زمان بازپرداخت و همچنین سن مشتری متفاوت است. این نوع بیمه صرفا برای اشخاص در محدوده سنی کمتر از ۷۰ سال صادر می‌شود. به عبارتی شرکت‌های بیمه زیر بار پرداخت اقساط باقیمانده کسانی که بعد از ۷۰ سال وام می‌گیرند، نمی‌روند.

برخی شرکت‌های بیمه حداکثر سن متقاضی بیمه عمر مانده بدهکار را ۵۵ یا ۶۵ سال در نظر می‌گیرند. این نوع بیمه به صورت غیرحضوری صادر نمی‌شود و برای خرید آن حتما باید حضوری به یکی از نمایندگی‌های بیمه مراجعه کنید یا از بانک بخواهید بیمه عمر مانده بدهکار برایتان بخرد. هزینه بیمه گروهی که توسط بانک‌ها خریداری می‌شود خیلی کمتر از بیمه عمر مانده بدهکار به صورت انفرادی است و برای همین شاید بهتر باشد برای خرید بیمه عمر مانده بدهکار روی بانک‌ها حساب باز کنید.

در غیر این صورت برای مثال افراد ۳۰ ساله برای هر یک میلیون تومان وام باید هفت هزار و ۱۲۷ تومان حق بیمه پرداخت کنند. این رقم مخصوص وام با بازپرداخت پنج ساله است و برای وام‌های ۱۰ ساله به ۹ هزار و ۶۰۲ تومان و برای وام‌های ۱۵ ساله به ۱۲ هزار و ۵۴۸ تومان می‌رسد. برای کسانی که ۴۰ سال سن دارند، هزینه بیمه عمر مانده بدهکار برای هر یک میلیون تومان وام با بازپرداخت پنج ساله ۱۰ هزار و ۴۱۶ تومان، ۱۰ ساله ۱۵ هزار و ۴۰۰ تومان و ۱۵ ساله ۲۱ هزار و ۶۴۷ هزار تومان است. افراد ۵۰ ساله اگر بخواهند بیمه عمر مانده بدهکار انفرادی بخرند، باید به ازای هر یک میلیون تومان وام، ۲۰ هزار و ۴۰۸ تومان برای وام‌های پنج ساله، ۳۲ هزار و ۱۱۲ تومان برای وام‌های ۱۰ ساله و ۴۶ هزار و ۳۲۹ تومان برای وام‌های ۱۵ ساله پرداخت کنند.

توجه داشته باشید که این هزینه‌ها مربوط به یکی از شرکت‌های بیمه است و هر شرکت جدول جداگانه‌ای برای محاسبه حق بیمه دارد. همانطور که دیدیم، هزینه حق بیمه عمر مانده بدهکار با افزایش سن متقاضی و همچنین بیشتر شدن مدت بازپرداخت اقساط، افزایش پیدا می‌کند. حق بیمه عمر مانده بدهکار به صورت یکجا و در همان ابتدا محاسبه و دریافت می‌شود.

برخی شرکت‌ها پوشش بیمه عمر مانده بدهکار را تا پایان مهلت بازپرداخت ارائه می‌کنند و بعضی دیگر برای این نوع بیمه مهلت چهار ساله در نظر گرفته‌اند. طوری که هر چهار سال یک بار قرارداد بیمه عمر مانده بدهکار باید تمدید شود.

هزینه بیمه انواع وام مسکن، ازدواج و...

یکی از شرکت‌های بیمه جدولی برای تعیین حق بیمه عمر مانده بدهکار ارائه کرده است. بر اساس این جدول اگر سن متقاضی را ۳۰ سال در نظر بگیریم، احتمالا وام ۱۰۰ میلیونی ازدواج با توجه به بازپرداخت هفت ساله رقمی حدود ۷۵۰ هزار تومان خواهد بود. توجه داشته باشید که هر قسط این وام حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است و اگر دریافت کننده آن فوت شود، پرداخت این اقساط بر عهده بازماندگان خواهد بود. مگر اینکه در ابتدای دریافت وام، با پرداخت رقمی حدود ۷۵۰ هزار تومان بازماندگان را از پرداخت ماهی یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان معاف کنید.

وام جعاله مسکن ۴۰ میلیون تومان است و با بازپرداخت پنج ساله، هر قسط آن حدود یک میلیون تومان محاسبه می‌شود. هزینه خرید بیمه عمر مانده بدهکار برای یک شخص ۳۰ ساله حدود ۲۸۰ هزار تومان و برای یک شخص ۴۰ ساله حدود ۴۱۶ هزار تومان و برای یک شخص ۵۰ ساله حدود ۸۰۰ هزار تومان است. با پرداخت این مبالغ در صورت فوت، دیگر لازم نیست بازماندگانتان ماهی یک میلیون تومان قسط پرداخت کنند.

وام مسکن صندوق یکم برای زوج‌های تهرانی ۱۶۰ میلیون تومان است. برای بازپرداخت این وام مهلت ۱۲ ساله و نرخ سود هشت درصدی در نظر گرفته شده. این یعنی هر قسط وام مسکن حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان خواهد بود که در صورت فوت متقاضی، بازماندگان او باید آن را به بانک پرداخت کنند. مگر اینکه موقع دریافت وام، حدود دو میلیون تومان برای بیمه عمر مانده بدهکار پرداخت کنید. این رقم برای اشخاص ۳۰ ساله محاسبه شده و برای آن‌هایی که ۴۰ سال سن دارند رقم آن به حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌رسد. با پرداخت چنین هزینه‌ای در صورت فوت، شرکت بیمه تمام اقساط باقی‌مانده را به صورت یکجا به بانک پرداخت می‌کند تا بازماندگانتان نیازی به پرداخت اقساط نداشته باشند.

توجه داشته باشید که این موارد تنها نمونه‌هایی از حق بیمه عمر مانده بدهکار هستند و برای مدل‌های انفرادی محاسبه شده‌اند. از آنجا که بیمه مانده بدهکار گروهی هزینه خیلی کمتری دارد، احتمالا بانک‌ها برای بیمه وام مبالغ کمتری را درخواست خواهند کرد.

تقریبا چیزی مشابه بیمه تکمیلی درمان که در آن هرچه تعداد افراد شاغل در یک سازمان بیشتر باشد، هزینه خرید بیمه تکمیلی کمتر خواهد بود و در صورت خرید بیمه تکمیلی انفرادی مبالغ خیلی بیشتری را باید پرداخت کنید. بیمه عمر مانده بدهکار هم شرایطی مشابه دارد و اگر بانک شما را بیمه کند، حق بیمه کمتری پرداخت خواهید کرد.

مبالغ دیگری که بانک‌ها برای بیمه وام دریافت می‌کنند

علاوه بر بیمه عمر مانده بدهکار که برای پرداخت اقساط باقی‌مانده وام بعد از فوت متقاضی کارایی دارد، بانک‌ها مبالغ دیگری هم به عنوان بیمه وام دریافت می‌کند که یکی از آن‌ها بیمه مرهونات است. این مورد در اصل برای بیمه کردن اموالی است که در رهن بانک قرار می‌گیرند.

برای مثال موقع دریافت وام مسکن، خانه شما تا پایان مهلت بازپرداخت وام، در رهن بانک می‌ماند. شما در این مدت باید هزینه بیمه آتش‌سوزی را پرداخت کنید تا در صورت وقوع حادثه، شرکت بیمه خسارت وارد شده را بر عهده بگیرد. بیمه مرهونات در برخی بانک‌ها اجباری است.

این مورد محدود به وام مسکن نمی‌شود. هرچیزی که لازم باشد برای دریافت وام در رهن بانک قرار بگیرد باید بیمه شده باشد. هزینه بیمه آتشسوزی یک واحد ۸۰ متری رقمی حدود ۱۰۰ هزار تومان است که موقع دریافت وام برای در رهن گذاشتن سند خانه از مشتری دریافت می‌شود./فرارو