جزئیات استخدام‌ جدید‌ در آموزش و پرورش

به گزارش بانک اول علی الهیار ترکمن معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش به تعدادی از پرسش‌های خبرگزاری فارس پاسخ داد.

* یکی از موضوعاتی که برخی فرهنگیان نسبت به آن گلایه دارند، حذف تفاوت تطبیق است.

 خیلی جاها اصرار و تأکید دارم اگر فرهنگیان می خواهند موضوعی را پیگیری و دنبال کنند قطعا انطباق این خواسته را با قانون و اینکه آیا محق پیگیری این موضوع هستند، کامل بررسی کنند.

بحث تفاوت تطبیق به سال 88 بر می‌گردد؛ زمانی که قانون مدیریت خدمات کشوری اجرا شد. قبل از آن، قانون استخدام کشوری را داشتیم. بعد از اینکه قانون استخدام کشوری تبدیل به قانون مدیریت خدمات کشوری شد یک تغییراتی در دریافتی افراد ایجاد شد. آن موقع شورای توسعه مدیریت مصوبه‌ای را گذراند که افرادی که در اثر قانون مدیریت خدمات کشوری، حقوقشان کاهش پیدا می کند، این میزان کاهش در قالب تفاوت تطبیق به آنها داده شود تا اینکه حقوقشان افزایش پیدا کند تا این میزان تفاوت تطبیق مستهلک بشود و از حکم، خارج شود. 

آن موقع اشتباهی که معاونت توسعه مدیریت ریاست جمهوری کرد، این بود که آمد برای کارکنان جدیدالاستخدام در سال‌های 88 و 89 این حق را برقرار کرد و بعد از آن برای بعدی ها برقرار نکرد گفت که اینها جدیدالاستخدام هستند. بعدا دیوان عدالت اداری مغایرت قانونی این مصوبه را برای سال‌های 88 و 89 اعلام کرد یعنی چیزی بود که از اساس نباید پرداخت می شد. یک تصمیم اشتباهی بود که فقط این دو سال را شامل می شد و برای بقیه شامل نمی شد.

* چه زمانی که دیوان عدالت اداری گفت که نباید اتفاق بیفتد؟

چند سال بعد این اتفاق افتاد. از زمانی که به ما دیوان عدالت اعلام کرد و غیرقانونی بودن آن را متوجه شدیم، مکلف شدیم که اجرای این را قطع کنیم که قطع کردیم. 

* چه زمانی بود؟

برای سختی کار فکر‌ کنم سال 96 بود.

* تا آن موقع پرداخت می شد؟

ما برای سختی کار مجوز گرفتیم و قطع نکردیم. ببینید ما با دو دسته تصمیمات مواجه بودیم. یکی اینکه در زمان خودش مغایر با قانون بود و ما برایش یک مجوزی را گرفتیم و توانستیم مجوز قانونی برقرار کنیم مثل فوق العاده سختی کار که از هیچ فرهنگی کم نشد و مشکلی هم ایجاد نشد.

اما بعضی از مصوبات غیرقانونی هستند که هیچ قانونی آنها را حمایت نمی‌کند و اگر بخواهیم آنها را اجرا کنیم، باید یک قانون مصوب مجلس بگیریم چرا که قانون و مقررات موجود هیچکدام آنها را حمایت نمی‌کند. 

دو تا پرونده در این زمینه داریم که یکی بحث تفاوت تطبیق و دیگری طبقه تشویقی است. بحث ما این است که با یک سری مغایرت‌های قانونی مواجه شدیم که نهادهای نظارتی، غیرقانونی بودن آن را به ما اعلام کردند و وقتی غیرقانونی اعلام شده است دیگر مجوزی برای ادامه پرداخت نداشتیم که در خصوص مواردی که اعلام شد، جلوی پرداخت را گرفتیم.  با دیوان محاسبات در راه حل رایزنی هستیم و با نظر مثبت قول همکاری داده‌اند و ان شاءالله در قالب ضوابط و قوانین فعلی، به یکجایی برسانیم. 

* درباره سنوات ارفاقی معلمان استثنایی چه کردید؟

از زمان ابلاغ قانون مدیریت خدمات کشوری تا اینکه برقرار شد، گپی ایجاد شد که این گپ را باید جبران کنیم چون یک مبلغ سنگینی هست و برای همه نمی توانیم اعمال کنیم. هر کدام از کارکنان زحمتکش آموزش و پرورش استثنایی که به دوره بازنشستگی در سال می رسند، همان را مدیریت می کنیم تا بازنشستگی آنها با مشکل مواجه نشود. البته تاکنون هیچکس به خاطر عدم پرداخت این موضوع، بازنشستگی اش به تعویق نیفتاده است. سال به سال داریم این موضوع را با سازمان بازنشستگی حل می‌کنیم. 

** برای سرباز معلمان، خرید خدمات و معلمان مدارس غیردولتی هیچ تعهد استخدامی نداریم

* درخواست استخدام در آموزش و پرورش از سوی نیروهای نهضت بعد از سال 92، معلمان مدارس غیردولتی و سرباز معلمان است؟ آیا امکان استخدام دارند؟

برای سرباز معلمان، نیروهای خرید خدمات و برای معلمان مدارس غیردولتی هیچ تعهد استخدامی نداریم و هیچ قانون الزام آوری هم در این زمینه نداریم. نه تعهد داریم و نه قانونی که تکلیفی را برای ما مشخص کرده باشد. تکلیف قانونی ما در خصوص سه دسته شامل حق‌التدریس‌های قبل از 91، مربیان پیش‌دبستانی قبل از 91 و آموزشیاران و آموزش دهندگان قبل از 92 است.

تکلیف قانونی ما برای این سه دسته است که تا سال 1400 باید انجام شود. در این خصوص مصوبات مجلس برای ما ملاک است که مشخص کرده است که چطور باید انجام بگیرد. حدود 25 هزار نفر را امسال جذب می‌شوند که وارد فرایند تبدیل وضعیت شدند.

* آن گروه‌های دیگر نمی‌توانند در آزمون استخدامی سهمیه داشته باشند؟‌

مثل بقیه افراد باید در آزمون استخدامی شرکت کنند، اگر حد نصاب علمی را آوردند و برای مصاحبه آمدند، سوابق موثر تدریس برای آنها یک امتیاز محسوب می‌شود اما سهمیه نیست.

* روی سقف سنی نمی آید؟

برای این گروه، اخیرا در سیاست های کلی جذب نیرو که شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب کرد، گفتیم که اگر این افراد در آزمون شرکت کنند و حد نصاب را بیاورند، مدت دوران تدریسشان را از حداکثر سنشان کم می‌کنیم. 

** بحث افت رتبه را نداریم

* در بحث رتبه‌بندی معلمان، امکان اینکه رتبه معلمان پایین تر بیاید، هست؟

در لایحه رتبه بندی بحث افت رتبه را نداریم. لایحه رتبه بندی را به دولت ارائه کردیم و آنجا در حال بررسی است تا پس از تصویب به مجلس ارائه شود؛ تاکنون هر معلم که رتبه بندی شده است، ناشی از قانون مدیریت خدمات کشوری است و امتیازات آن داده شده است. برای رتبه بندی حرفه ای یک نظام جدید تعریف کردیم که روی آن سوار می شود یعنی همه افراد برای آن رتبه حرفه ای که قانون می شود و قطعیت دارد، ارزیابی می‌شوند و بر اساس آن در یکی از رتبه ها قرار گیرند. 

* اگر کسی نتواند گواهی صلاحیت های حرفه ای را دریافت کند، چه اتفاقی می افتد؟

آنجا در آیین نامه اجرایی توضیح داده می شود. اگر مجلس رتبه‌بندی را تصویب کند از یک فروردین 1400 اجرا می‌شود البته اگر بتوانیم رتبه بندی را به مجلس برسانیم. در سیاست‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی، پیش بینی شده است که شرط کار در حرفه معلمی، داشتن گواهینامه صلاحیت حرفه ای است. هم آنهایی که کار می کنند و هم معلمان جدید است. 

ما باید از این طریق یکبار کیفیت تدریس را محک بزنیم و برای بعضی ها که دچار مشکل می شوند، برنامه داشتیم که بتوانند تحت پوشش قرار بگیرند. 

** کسری 5 تا 17 هزار میلیارد تومانی آموزش و پرورش

* وضعیت بودجه 1400 آموزش و پرورش چطور است؟

ببینید بودجه آموزش و پرورش نسبت به سال قبل 72 درصد رشد دارد. 13.7 درصد از بودجه عمومی کشور را هم شامل می شود. 

* عنوان می‌شود افزایش بودجه در بند واو است.

هم در بند واو و هم سایر است ولی عددی که پیش بینی شده است 80 درصد نیاز محاسبه شده ما برای 1400 است به ویژه در حوزه های فعالیتی که باید اجرا کنیم. این را هم به صورت گزارش کامل به کمیسیون آموزش و تحقیقات و هم به کمیسیون تلفیق دادیم. ان‌شاءالله عددهایی که رسم است در فرایند تلفیق بودجه به سرجمع بودجه آموزش و پرورش اضافه شود، در جاهای که مورد تأکید و نیازمان است، بیاوریم. 

* امسال آموزش و پرورش چقدر کسری بودجه دارد؟

17 هزار میلیارد تومان است. 12 هزار میلیارد تومان بر اساس قوانین و مقررات موجود قابل تأمین است و 5 هزار میلیارد تومان را باید رایزنی کنیم.

* پس این احتمال وجود دارد که با 5 هزار میلیارد تومان کسری به سال بعد بروید؟

نه کمتر است. شاید کمتر از هزار میلیارد تومان است چون همیشه دولت کمک کرده است و در توزیع اعتبار اسفند، کسری ما را جبران کرده است.

** پیگیری برای پرداخت به موقع حقوق معلمان خرید خدمات

* معلمان خرید خدمات، می گویند حقوقی که می‌گیرند کم است و سالی یکبار همین حقوق را دریافت می‌کنند، چرا این روند وجود دارد؟

این مشکل وجود داشت چون ما قراردادمان با مؤسس مدرسه غیردولتی است و مؤسس است که این نیروها را جذب و به کارگیری می‌کند. این مشکل تا سال تحصیلی گذشته وجود داشت و وقتی دیدیم که این موضوع عمومیت پیدا می کند و خیلی از موسسین این کار را انجام می‌دهند. در دستورالعملی که برای سال تحصیلی 1400ـ99 ابلاغ کردیم، پیش بینی‌هایی داشتیم و این مشکل را حل کردیم.

از مؤسسان خواستیم که به صورت منظم و بر اساس تخصیص هایی که دریافت می‌کنند حقوق معلمان را پرداخت کنند. در گذشته مؤسسان اول می آمدند اجاره مدرسه و هزینه‌های بالاسری خودشان را کم می کردند و هر چه می ماند به معلم می دادند ولی ما تأکید کردیم که اصلا نباید این اتفاق بیفتد. اول حقوق معلم را بدهند و بعد هزینه‌های دیگر را تأمین کنند. تأکیدمان این است که یک موسس مدرسه غیردولتی وقتی می آید و وارد قرارداد با آموزش و پرورش می شود باید این توانایی را داشته باشد که بعضی از هزینه های مالی را پشتیبانی کند. اینجور نیست که از جیب معلم و کسی که به کارگیری کرده است، برداشت کند.

خواهش می کنم اگر هر معلم خرید خدماتی دید که این اتفاق می افتد به امور اداری وزارت آموزش و پرورش منعکس کند تا سریعا اکیپ بازرسی مان را بفرستیم و با مؤسسی که این کار را انجام می دهد، برخورد کنیم.

* یعنی هم باید حقوق ماهیانه پرداخت شود و هم بر اساس وزارت کار باشد؟

بر اساس تخصیص دریافتی باشد. برخی تخصیص ها دو ماهانه می شود. 

* دو ماه یکبار کجا، سالی یکبار کجا

الان بند (هـ) تبصره 12 به صورت کامل اجرا نمی شود. در این بند گفته شده است: هر پرداختی که ماهیت حقوق دارد حکم هزینه اجتناب ناپذیر است و باید ماهانه پرداخت شود.

در حال حاضر دولت در تخصیص هایی که ما پیگیری می کنیم، برای حق التدریس و سرباز معلم این کار را می کند ولی خرید خدمات را قرارداد محسوب می کند نه حقوق معلم.

رایزنی‌های خیلی گسترده را هم داشتیم و عنوان کردیم که درست است قرارداد است ولی به جیب افراد پرداخت می شود. امیدواریم امسال بتوانیم زمان تخصیص اعتبارات را به حداقل برسانیم و ان‌شاءالله مشکلی در این زمینه نباشد. 

* برخی نیروهای سرایدار و خدماتی که در آموزش و پرورش جذب شدند، ادامه تحصیل دادند اما عنوان می‌کنند که امکان تبدیل وضعیت آنها نیست، چرا اینگونه است؟ 

اینکه یک نفر را به عنوان نیروی خدماتی جذب کنیم و او ادامه تحصیل دهد و وارد حرفه معلمی شود، مغایر و متضاد با جایگاه آموزش و حرفه معلمی است. افراد وقتی بر اساس نیاز وارد کار دولتی می شوند اگر بخواهند از این طریق وارد حرفه دیگر شوند، نمی توانیم برنامه ریزی نیروی انسانی مان را به صورت دقیق انجام دهیم.

بالاخره این افراد شرایط کاری را می دانستند و در این حیطه جذب شدند اما اینکه بیایند و با ارتقای مدرک تحصیلی خودشان بتوانند حیطه شغلی خودشان را عوض کنند چیزی نیست که بشود.

* خب شاید توانمندی داشته باشند؟

اگر رسته این افراد را تغییر دهیم، نیاز خودمان را چه کنیم. به صورت مشخص مجوز برای جذب نیروهای خدماتی بوده است که این افراد جذب شدند و از آن طرف، افرادی را به صورت سالیانه از طریق کنکور و آزمون استخدامی جذب می کنیم. الان خیلی نیاز نداریم که به جای جذب نیرو، تبدیل وضعیت کنیم و خیلی صحبت دوستان توجیه ندارد. بالاخره وقتی آنها با دولت قرارداد بستند برای این کار مشخص قرارداد بستند. 

* در حال حاضر برخی از این افراد فوق لیسانس هم گرفته‌اند و حتی کار خدماتی هم نکردند و کار اداری انجام می‌دادند. 

استفاده از نیروی خدماتی در مشاغل اداری غیرقانونی است و جرم محسوب می شود. با هر مدیر یا مدیرکل که این کار را کرده باشد، برخورد قانونی می شود و حتی به هیأت های تخلف اداری معرفی می شود. این کار کاملا غیرقانونی است. چون این فرد برای یک شغل مشخص به کارگیری شده است. 

الان مجوزی هم برای این کار ندایم. اگر بخواهیم رسته خدماتی را به رسته آموزشی، دبیر و معلمی تغییر بدهیم، یک مجوزهایی را باید بدهند که قطعا این کار را نمی کنند چون با هیچ قانون و منطقی جور نیست. 

* الان آموزش و پرورش کسری نیروی خدماتی و سرایدار دارد؟

 بله

* چقدر؟

الان داریم مستنداتی را آماده می کنیم و مجوزهایی را در بودجه سال 1400 می گیریم که ان‌شاءالله بتوانیم یک تعدادی را برای 1400 از طریق ماده 17 قانون مدیریت خدمات کشوری جذب کنیم. 

* چند نفر کسر بودجه دارید؟

40 هزار نفر به ما اعلام شده است که امیدواریم بتوانیم 25 هزار نفر را در سال 1400 جذب کنیم. معمولا 70 درصد خدمتگزار و 30 درصد سرایدار است البته آمار دقیق ندارم.

** 63 هزار فرهنگی سال آینده به سن بازنشستگی می‌رسند

* امسال چه تعداد فرهنگیان به سن بازنشستگی رسیدند و چه تعداد ادامه خدمت دادند؟ 

بر اساس آماری که داریم، افرادی که به سن بازنشستگی رسیده بودند و می توانستند درخواست بازنشستگی بدهند، حدود 35 هزار نفر بودند که کمتر از 17 هزار نفر به شکل قطعی بازنشسته شدند و مابقی ترجیح دادند که به خدمت خود ادامه دهند. 

* برای سال آینده چقدر بازنشسته دارید؟

کسانی که به سن بازنشستگی می رسند، حدودا 63 هزار نفر هستند که بر اساس آمار ما، فکر می‌کنیم کمتر از 30 درصد بازنشسته قطعی می شوند. همانطور که امسال اتفاق افتاد.

* پاداش پایان خدمت بازنشستگی چه زمانی پرداخت می‌شود؟ 

این 17 هزار نفر در یک مهر قطعی شده است که بازنشسته شده اند. 3، 4 هزار نفر هم تا پایان سال بازنشسته می‌شوند؛ یک صحبتی با سازمان برنامه کردیم که اگر تعداد بازنشسته ها کم باشند و مقدورات برای دولت فراهم باشد، قبل از پایان امسال، پاداش آنها را بگیریم ولی اگر این اتفاق نیفتد، در نیمه اول سال 1400، یکباره به آنها پرداخت می‌کنیم.

* هر کدام چقدر پاداش می‌گیرند؟

به طور متوسط 160 میلیون تومان پاداشی است که پرداخت می شود. هم پاداش 190 میلیونی و هم پاداش 100 میلیون تومانی داریم.

* یکسری از بازنشستگان خیلی سال های پیش آموزش و پرورش می گویند که از آموزش و پرورش طلب داریم؟ این طلب چیست و چه میزان است؟

عمده طلب در آموزش و پرورش در دو طبقه کلی است. یکی کمک هزینه مهدکودک و دیگری کمک هزینه ازدواج و فوت است و بالای 99.9 درصد طلب های خودمان را پرداخت کردیم. ولی این دو طلب عمده از سال های قبل باقی مانده است. در بحث مهدکودک، اولا پرداخت هزینه مهدکودک به روز و سالانه پرداخت می‌شود که مطالبه جدید ایجاد نشود و برای سال های قبل هم یک علی الحسابی پرداخت کردیم، مابقی آن را داریم تأمین اعتبار می کنیم که پرداخت کنیم.

*چه میزان است؟

در مجموع حدود 840 میلیارد تومان است.

* برای چند سال پیش است؟

عمدتا از سال های 85، 86 به این طرف است. یک آیتم دیگر که از این بابت شرمنده فرهنگیان شدیم کمک هزینه ازدواج و فوت است.

این را به شدت داریم تلاش می کنیم. از هر فرصتی استفاده می کنیم که یک جوری بتوانیم تأمین اعتبار کنیم.هزینه ها رت احصا کردیم، در سامانه بدهی‌های دولت ثبت کردیم و تأییدیه را گرفتیم فقط منتظر منبع تأمین اعتبار هستیم که ان شاءالله بتوانیم این را پرداخت کنیم. 

* عدد ازدواج و فوت چقدر است؟

عدد ازدواج و فوت به خاطرم نیست اما دنبال آن هستیم که بتوانیم تأمین اعتبار کرده و پرداخت کنیم.