به گزارش بانک اول صنعت خودرو در یکی، دو سال اخیر با مشکلات بسیاری مواجه بوده است. بر این اساس، نمایندگان مجلس سعی در ارائه طرحی برای ساماندهی صنعت و بازار خودرو داشتهاند، طرحی که سرانجام آن مشخص نشد. حالا ۴۰ تن از نمایندگان مجلس طرح جدیدی به نام «طرح تحول بازار و صنعت خودرو سبک» را در قالب ۲۱ ماده ارائه کردهاند که در آن به بحث عرضه خودرو در بورس کالا، نحوه قیمتگذاری، کیفیت، واردات، قیمت تمامشده خودرو، قراردادهای خارجی و... پرداخته شده است. اما به گفته احمد نعمتبخش، دبیرانجمن خودروسازان، این طرح مانند دیگر طرح های مجلس شورای اسلامی در ۴۰ سال گذشته ایرادات بسیاری دارد و باعث نمیشود قرعهکشی خودرو به پایان برسد و قیمت خودرو تکنرخی شود.
صحبت هایی درخصوص قوانین جدید در حوزه خودرو و ارائه یک طرح جدید از سوی مجلس شورای اسلامی مطرح شده، چه اقداماتی قرار است انجام شود؟ بهخصوص در رابطه با عرضه خودرو در بورس کالا چه مواردی پیشبینی شده است؟
دو هفته پیش، جلسهای را به همراه مدیران عامل دو خودروساز، مدیرکل نیرومحرکه وزارت صمت و انجمنهای قطعهسازی، در کمیسیون صنایع مجلس برگزار کردهایم. ۴۰ نفر از نمایندگان یک طرح را پیشنهاد کردهاند که ۲۱ ماده دارد. در این طرح آمده است خودرو باید در بورس کالا عرضه شود. در این جلسه طرح را بررسی کردیم و ایرادات بسیاری به آن وارد شد. من به صراحت اعلام کردم با این بوروکراسی که ایجاد کردهاید، امکان اجرای این طرح وجود ندارد. مگر اینکه طرح اصلاح شود. چراکه بوروکراسی بسیاری در این طرح وجود دارد که اعمال آن نشدنی است.
بهطور مشخص کدام مورد مربوط به بورس کالا بوده است که شما نسبت به آن اعتراض دارید؟
یک نمونه مشخص این است که وقتی خودرو در بورس به فروش رسید، ۵۰ درصد پول بهدستآمده را بورس کالا به قطعهسازان بدهد. این دخالت در کار شرکتهاست و قانون تجارت را نقض میکند. یک شرکت وقتی کالایی را به فروش میرساند، خود باید مدیریت پول بهدستآمده را در دست داشته باشد. این مساله بسیار واضح است و نمیتوان اظهار کرد نصف پول مستقیم به حساب قطعهساز وارد شود.
درخصوص کیفیت محصولات چه مواردی مطرح شده است؟
یکی دیگر از مشکلات این طرح، بحث ستارهدادن به محصولات است. در این طرح آمده اگر محصولی پنج ستاره به دست آورد، میتواند گرانتر به فروش برسد و اگر ۴ یا ۳ ستاره برای خودرو به دست آمد، قیمتها به تناسب پایینتر بیاید. این در حالی است که هنوز معیار مشخصی برای ستارههایی که به خودروها داده میشود، تعریف نشده، درست است شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران به خودروها ستاره میدهد، اما از نظر تعریفی، هنوز استانداردی تعریف نشده است که این ستارهها بر مبنای آن به خودروها داده شود.
برای قیمتگذاری چه مواردی در این طرح لحاظ شده است؟
در یکی از بندها، شورای رقابت را مکلف به تعیین نرخ پایه قبل از کشف قیمت نهایی در بورس کردهاند. این در حالی است که ما معتقدیم با روشی که شورای رقابت در نظر دارد، ما همواره زیان دیدهایم و شیوه صحیحی نبوده است. البته در آن جلسه قبول کردند مبنای در نظر گرفتن قیمت تمامشده سازمان حمایت باشد.
در بند ۱۵ این طرح نیز سخن از «بیمه کیفیت» به میان آمده است. یعنی گارانتی و رفع عیب که از سوی خودروسازان انجام میشود، بهصورت بیمه لحاظ شود و مردم بیمه کیفیت بگیرند. اما به نظر من، این طرح یک بوروکراسی عظیم است و باید اصلاح شود.
آیا این طرح جدا از طرح ساماندهی صنعت و بازار خودرو است که طی دو سه سال اخیر مطرح شده بود؟
این طرح به نام «طرح تحول بازار و صنعت خودرو سبک» از سوی ۴۰ تن از نمایندگان مجلس ارائه شده است. اگر این طرح را اصلاح کنند، امکان اجراییشدن آن وجود دارد. همچنین باز هم تاکید میکنم دو نرخی بودن قیمتها باعث رانت و فساد است و باید این مورد هم در طرح به بهترین شکل لحاظ شود. زیرا تا وقتی وزارت صمت اقدام به فروش خودرو میکند، همچنان هجوم در این بخش را شاهد خواهیم بود.
در این قرعهکشیها چه تخلفاتی رخ میدهد؟ آیا واقعا خودرو به خانوادهای که خودرو ندارد و مصرفکننده واقعی بوده، رسیده است؟
متاسفانه افراد راه دور زدن را حتی در سختترین شرایط پیدا میکنند؛ سری قبل که اعلام کردند برای خرید خودرو هیچ پلاکی نباید در خانواده وجود داشته باشد و از سوی پلیس به برخی افراد برنده اعلام شد که به عنوان مثال همسر شما قبلا خودرو خرید کرده یا شرکت خودروساز به شخص اعلام کرد همسر شما قبلا یک پلاک به نامش بوده است، پس پول شما برگشت داده میشود، عدهای برای از دست ندادن سهمیه اقدام به طلاق صوری کردهاند تا هر طور شده خودرو را به دست آورند.
ببینید با این شرایطی که گذاشته شده است، مردم را به چه راهی میبریم. شاید مردم هم در این زمینه مقصر نباشند؛ آنها فقط نگران از بین رفتن ارزش پولشان هستند و میخواهند آن را تبدیل کنند. ما نباید راههایی را جلوی آنها بگذاریم که به آن سمت بروند.
سیاستگذار نباید سیاستی اتخاذ کند که مردم و مدیران به انحراف بیفتند. منظور این است که باید خودرو تکنرخی شده تا رانتها جمع شود. یکی از راههای تکنرخی شدن، فروش در حاشیه بازار خودرو است که هنوز ریسکپذیری اعلام آن را در مسئولان نمیبینیم.
از آقای رزمحسینی، وزیر صمت درخواست دارم فروش در حاشیه بازار را عملی کند تا این شرایط برای فروش خودرو برداشته شود. واقعا سیستم قرعهکشی شیوه بهروزی نیست و ما دوباره به ۴۰ سال قبل بازگشتهایم.
بحث عرضه خودرو در بورس کالا به چه شکل باید باشد؟ آیا قیمتگذای بر اساس قیمت کارخانه و کشف قیمت در بورس امکان پذیر است؟
باید قیمت خودرو در بورس کالا کشف شود. زیرا قیمتگذاری دستوری عملا باعث شده است شرایط فروش کارخانهها در بورس نیز تکرار شود و درنهایت بیتاثیر خواهد بود. اگر عرضه خودرو در بورس کالا درست باشد و بورسیها هم با ما همکاری کنند، بعد از مدتی قیمت پایین میآید.
در شروع کار ممکن است یک مقدار قیمتها بالا برود، اما بعد از مدتی کاهش مییابد. ما تجربه عرضه آلومینیوم را در بورس کالا داشتیم. پیش از عرضه آلومینیوم در بورس؛ قیمت این محصول به بیش از ۶۰هزار تومان هم رسیده بود. اما وقتی این محصول در بورس کالا عرضه شد، قیمت آن به حدود ۳۰هزار تومان هم کاهش پیدا کرد.
هرچند دوباره قیمت این محصول افزایش پیدا کرد، اما بههرحال عرضه در بورس کالا قیمت آن را منطقی کرده بود. به نظرم اینکه خودرو با نرخ کارخانه در بورس عرضه شود و سپس کشف قیمت انجام شود، بسیار بهتر از شرایط فعلی است که از طریق قرعهکشی خودرو به فروش میرسد.
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید