عجیب‌ترین هفته پولی دریک سال گذشته/تزریق صفر نقدینگی در بازار بین بانکی

به گزارش بانک اول در عملیات هفتگی تزریق پول در بانکها در هفته اخیر دو اتفاق عجیب رقم خورد. در مهمترین آنها بانک مرکزی در عملکردی بی سابقه از زمانی که بازار باز را راه اندازی کرده تا کنون دراین هفته هیچ تزریقی نه از طریق اعتبارات قاعده مند و نه از طریق بازار باز در بانکها انجام نداد. این در حالی بود که در بازار ثانویه نیز بیشترین فروش اوراق را مدت مذکور داشته تا رکورد قبضی ترین هفته در یکسال گذشته را به ثبت برساند. به عبارت دیگر در این هفته نه تنها تزریقی انجام نشده بلکه از بانکها پول نیز جمع آوری شده است اما جزئیات دقیقتر بازار باز به این شرح است:

به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی پیرو اطلاعیه روز سه‌شنبه 4 خرداد‌ماه ‌ ماه 1400 مبنی بر برگزاری حراج خرید مدت‌دار اوراق مالی اسلامی دولتی در عملیات بازار باز، چهار بانک و یک مؤسسه اعتباری سفارش فروش اوراق مالی اسلامی دولتی در قالب توافق بازخرید (ریپو) را تا مهلت تعیین‌شده (ساعت 12 روز شنبه مورخ 1400.03.8) و مجموعاً به ارزش 63.2 هزار میلیارد ریال از طریق سامانه بازار بین‌بانکی به بانک مرکزی ارسال کردند.

با توجه به پیش‌بینی بانک مرکزی از وضعیت نقدینگی در بازار بین‌بانکی، موضع عملیاتی بانک مرکزی در این هفته کاهش نقدینگی بود. از این رو، بانک مرکزی با سفارش‌‌های ارسال‌شده بانک‌های متقاضی موافقت نکرد. از سوی دیگر، معاملات مربوط به سررسید قراردادهای توافق بازخرید دو هفته قبل به ارزش 28.1هزار میلیارد ریال، در روز دو‌شنبه 10 خردادماه انجام شد.

افزون بر عملیات بازار باز، در هفته منتهی به 10 خرداد سال جاری، هیچ‌ یک از بانکها و مؤسسات اعتباری از اعتبارگیری قاعده‌مند (توافق بازخرید) استفاده نکردند. بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی می‌توانند در روزهای شنبه تا چهارشنبه از اعتبارگیری قاعده‌مند (دریافت اعتبار با وثیقه از بانک مرکزی) مشروط به در اختیار داشتن اوراق مالی اسلامی دولتی و در قالب توافق بازخرید با نرخ سود سقف دالان (22 درصد) استفاده کنند. همچنین در هفته منتهی به 10 خرداد 23.2 هزار میلیارد ریال اوراق مالی اسلامی دولتی متعلق به بانک مرکزی توسط کارگزاری این بانک در بازار ثانویه فروخته شد.

شایان ذکر است بانک مرکزی در چارچوب مدیریت نقدینگی مورد نیاز بازار بین‌بانکی ریالی، عملیات بازار باز را به صورت هفتگی اجرا می‌کند. موضع عملیاتی این بانک (خرید یا فروش از طریق ابزارهای موجود) بر اساس پیش‌بینی وضعیت نقدینگی در بازار بین‌بانکی و با هدف کاهش نوسانات نرخ بازار بین‌بانکی حول نرخ هدف، از طریق انتشار اطلاعیه در سامانه بازار بین‌بانکی اعلام می‌شود. متعاقب اطلاعیه مزبور، بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی می‌توانند در راستای مدیریت نقدینگی خود در بازار بین‌بانکی، نسبت به ارسال‌ سفارش‌ها تا مهلت تعیین شده از طریق سامانه بازار بین‌بانکی اقدام کنند.