مفهوم مالیات بر عایدی سرمایه

به گزارش بانک اول، مدتی است که در ایران مالیات جدیدی تحت عنوان مالیات بر عایدی سرمایه در حال بررسی در مراجع قانونی و طی کردن مسیر تصویب است که در جهان پیشینه‌ای بسیار قدیمی دارد و با نام CGT (Capital Gains Tax) نیز شناخته می‌شود. این مالیات بر سود سرمایه افراد، از جمله مسکن، زمین و … اعمال می‌شود.

به تازگی نیز پس از مباحث فراوان نمایندگان مجلس کلیات طرح مالیات بر عایدی سرمایه را تصویب کردند؛ به نحوی که از این‌ پس فردی که طلا، ارز، مسکن و خودرو خریداری کرده و سپس اقدام به فروش آن کند، بر اساس مدت‌ زمان تملک باید از محل سود این معامله، بخشی را به‌ عنوان مالیات پرداخت کند.

مزیت ها

اخذ مالیات بر عایدی سرمایه دارای مزایای متعددی است که مهم ترین مزیت های آن را در ادامه می خوانید:

اخذ مالیات باعث کم شدن نرخ تورم در کشور می شود.

سرازیر شدن سرمایه ها به بخش های مولد و اقتصادی یکی دیگر از مزیت های اخذ این نوع از مالیات ها است.

با اخذ مالیات بر عایدی سرمایه دولت می تواند فرارهای مالیاتی را کم کند.

اخذ این مالیات موجب کم شدن نوسان های قیمت در بازارهای مختلف و همچنین قابل پیش بینی شدن آن می شود.

دولت ها می توانند به وسیله گرفتن مالیات از عایدی سرمایه، اختلاف طبقاتی را کاهش داده و درآمدها را عادلانه توزیع کنند.

تفاوت با مالیات بر ارزش افزوده

در این میان برخی نیز تصور می کنند مالیات بر عایدی سرمایه همان مالیات بر ارزش افزوده است، اما باید گفت هر چند تا حدودی این دو نوع مالیات بسیار به یکدیگر شباهت دارند، اما ماهیت آن‌ها کاملاً متفاوت است؛ مالیات بر عایدی سرمایه از جمله مالیات‌های مستقیم است، در حالی‌ که مالیات بر ارزش افزوده نوعی مالیات غیرمستقیم است.

مالیات بر ارزش افزوده، به سودی تعلق می‌گیرد که ناشی از کار انجام‌شده بر روی یک محصول است و دقیقاً به کالاها و خدماتی تعلق می‌گیرد که مولد هستند یا در چرخه تولید قرار دارند.

مالیات بر عایدی سرمایه اما، به سود ناشی از فروش چیزهایی تعلق می‌گیرد که مولد نیستند و مالکان آن چیزی به ارزش‌های آن نیفزوده‌اند. به عنوان نمونه یک زمین که فرد «الف» به فرد «ب» می‌فروشد و «ب» نیز آن را به «ج» می‌فروشد. در این مبادله هیچ‌چیزی به زمین افزوده نشده است. به‌ طور کلی تمامی چیزهایی که در زنجیره تولید تا عرضه قرار نداشته و بدون تغییر توسط افراد خرید و فروش می‌شوند مشمول مالیات بر عایدی سرمایه هستند.  

توجه داشته باشید که مالیات بر عایدی سرمایه تنها در صورتی اعمال می‌شود که مایملک خود را به فروش برسانید و از آن سود کنید. مادامی‌که مایملک خود را در اختیار دارید، مالیاتی بر آن تعلق نمی‌گیرد. به‌ طور خلاصه می‌توان این‌گونه گفت تمامی چیزهایی که خرید و فروش آن‌ها به‌ نوعی دلالی محسوب می‌شود، شامل مالیات بر عایدی سرمایه می‌شوند که اصلی‌ترین منابع مالیات بر عایدی سرمایه، مالیات بر عایدی مسکن و مالیات بر عایدی سهام است.