به گزارش بانک اول مرتضی بختیاری رئیس کمیته امداد در دومین هماندیشی ملی پیادهسازی راهکارهای مقابله با فقر اقتصادی، با بیان اینکه چهره تیره و تار فقر همواره متفکران دردمند را به اندیشه واداشته است و مکاتب مختلف فکری با تکیه بر معارف بیشتر برای حل معضل فقر راهکارهای متفاوتی را فراروی بشر قرار دادهاند، اظهار کرد: از منظر قران کریم اگر فقر برای فرد یا جمعی پیش آید باید آن را حالت اضطراری تلقی کرد که لازم است به زودی رفع شود و نباید کسانی در جامعه اسلامی برای همیشه فقیر باشند، بلکه باید خود فقیر و افراد جامعه تلاش کنند تا فقر را برطرف و حاکمیت نیز با بهرهگیری از الگوی حکمرانی خوب و هوشمند و ظرفیتسازی در کاهش فقر منشأ اثر باشد.
وی با بیان اینکه فقر مطلق به معنای عدم دسترسی به حداقلهای معیشت است که با توجه به هزینههای زندگی که در نقاط مختلف کشور متفاوت است، کاهش رشد اقتصادی، افزایش تورم در کنار کاهش قابل توجه درآمد سرانه منجر به رشد نرخ فقر در سالهای اخیر شده است، گفت: امروزه فقر معنای گستردهتری از فقر مادی شامل عدم دسترسی به آب سالم، تغذیه، خدمات بهداشتی، آموزش، پوشاک و سرپناه، استانداردهای زندگی، بیمه اجتماعی و اشتغال را در بر میگیرد.
رئیس کمیته امداد با اشاره به اینکه فقر حداقل در چهار بعد فقدان سرمایههای اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و نمادین قابل تعریف است، بیان کرد: میان این چهار بعد، اغلب نوعی توازن برقرار میشود. افرادی که درگیر فقر اقتصادی هستند، عموما از اجتماع طرد شده و سرمایه اجتماعی را از دست میدهند. همچنین در دستیابی به سرمایههای فرهنگی مانند تحصیلات یا منزلت اجتماعی یا احساس عزت نفس نیز با مشکل مواجه میشوند.
بختیاری در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه از آنجا که بروز فقر ناشی از ساختار و تصمیمات کلان اقتصادی است و مبارزه با فقر و جلوگیری از گسترش آن، نیاز به تعامل همهجانبه ساختارهای دولتی و حاکمیتی دارد از این منظر تعامل سه بخش حاکمیت، بخش خصوصی و نهادهای خیریهای در الگوی حکمرانی خوب نقش اثرگذاری را بر کاهش اثرات فقر خواهد گذاشت، گفت: فلذا باتوجه به ابعاد حکمرانی خوب و بهرهگیری از حکمرانی هوشمند، نهادهای حمایتی و از جمله کمیته امداد میتوانند در کنار نهادهای حاکمیت و بخش خصوصی از طریق ظرفیتسازی و شبکهسازی با توانمندسازی فقرا و نیازمندان با آثار شوم فقر مبارزه کرده و موجب کاهش آثار زیانبار آن شوند.
۲۲ برابر شدن هزینه خانوارهای ایرانی طی سالهای ۸۰ تا ۹۸
وی با اشاره به اینکه تمامی این موارد راه را برای کمک به محرومان و کاهش تبعات شوم فقر فراهم کرده است، گفت: نتایج به دست آمده در مطالعه حوزه فقر از سال ۸۰ تا ۹۸ نشان میدهد هزینه خانوار در طول این ۱۸ سال ۲۲ برابر شده است. در این دوره نرخ تورم به عنوان عامل فزاینده فقر و کاهش قدرت خرید تا سال ۱۳۹۸ به ۴۱ درصد رسیده است. همچنین سرعت متوسط سالیانه خط فقر مطلق در کل کشور برابر با ۲۰ درصد بوده است و مقدار این شاخص در طول دوره مورد بررسی بیش از ۲۷ برابر شده است.
در سالهای ۸۰ تا ۹۸، یک سوم روستاییان در فقر به سر میبردند
بختیاری با بیان اینکه سرشمار فقر که نشاندهنده گستره فقر در جامعه است در مناطق روستایی بیش از مناطق شهری است، گفت: به بیان دیگر به طور متوسط در طول دوره زمانی مورد بررسی بیش از ۳۰ درصد مردم در مناطق روستایی در فقر به سر میبرند در حالی که این نسبت در مناطق شهری برابر با رقم ۱۵.۵ درصد و در کل کشور برابر با ۱۶ درصد است.
افزایش جمعیت زیر خط مطلق به ۳۰ درصد از سال ۹۶ تا ۹۸
به گفته وی، همچنین برآوردها نشاندهنده آن است که به طور متوسط در دوره زمانی ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۸ حدود ۳۳ درصد از جمعیت زیر خط فقر چند بعدی قرار گرفتهاند و خط فقر از ۹۵۰ هزار تومان در سال ۱۳۹۰ به ۱۰ میلیون تومان در سال ۱۳۹۹ رسیده است. برای نمونه این مطالعه نشان میدهد در حالی که جمعیت زیر خط فقر مطلق از سال ۹۲ تا ۹۶ به ۱۵ درصد رسیده است، اما از سال ۹۶ تا ۹۸ به ۳۰ درصد افزایش یافته است.
۵ میلیون نفر از نیازمندان از خدمات کمیته امداد بهرهمندند
وی با اشاره به اینکه این آمار و ارقام نشانه آسیبپذیری اقشار بیشتری از مردم در حوزه اقتصاد و معیشت است، گفت: در حال حاضر بیش از پنج میلیون نفر از نیازمندان از خدمات امداد استفاده میکنند و ما نوکری آنها را برعهده داریم
پیامدهای افزایش فقرا برای کمیته امداد
بختیاری با اشاره به اینکه بالا رفتن تعداد مددجویان در سالهای اخیر پیامدها و مشکلاتی را برای کمیته امداد به عنوان نهادی حمایتی ایجاد میکند که باید آمادگی مواجهه با پیامدها و چالشها را داشته باشد، اظهار کرد: بنابراین باید توانمندسازی و پایدارسازی معیشت محرومان را در برنامه راهبردی پنج ساله هفتم خود بیش از پیش پررنگ کنیم.
رئیس کمیته امداد در بخش دیگری از سخنان خود با بیان کرد: مفهوم توانمندسازی برای کاهش فقر در مقابل مفهوم حمایت مستقیم از فقرا مطرح شد و به عنوان یکی از محورهای سیاستهای فقرزدایی توسط بانک جهانی اتخاذ و در بسیاری از کشورهایی که با مسئله فقر گسترده دست و پنجه نرم میکنند.
وی یادآور شد: توانمندسازی سبب ایجاد قابلیت در افراد و گروههای محروم برای مشارکت فعال و آگاهانه در تعبیر رفاه فردی و اجتماعی میشود. اگرچه برنامه توانمندسازی افراد و جوامع در قلمرو حمایتهای اجتماعی است، اما با توجه به اینکه هدف نهایی آن منجر به فقرزدایی میشود، نیازمند طراحی و اجرای برنامههای توانمندسازی است. راهبرد اصلی این مدل اعتقاد به مردم است؛ اعتقاد به اینکه مسائل میتوانند به بهترین شکل ممکن به دست مردمی که با آن مسائل به طور روزانه زندگی میکنند و به عبارتی گروه ذینفع هستند، حل شود.
رئیس کمیته امداد در بخش دیگری از سخنان خود گفت: توانمندسازی مددجویان و محرومان از جمله اهداف کلان و برنامههای راهبردی امداد است که این نهاد برای انجام کارهای عمیق و ماندگار طی سالهای اخیر به درستی به آن توجه ویژه کرده است.
وی به توانمندسازی و بروز تواناییهای مددجویان اشاره کرد و افزود: مددجویان طی سالیان زندگی در مناطق خود تجربیات ارزندهای برای حفظ و گسترش و پایداری زندگی خود کسب کردهاند. در توانمندسازی استفاده از این دانش بومی و تاکید آن با علم و فناوری نوین میتواند راهگشا باشد. رویکرد توانمندسازی مدیریت از پایین به بالاست؛ یعنی مشارکت دادن اقشار محروم و حاشیهنشین جامعه برای اجرای طرحها و توجه به دخالت دادن آنها در تصمیمگیریها که در حکم وسیلهای برای گسترش و توزیع دوباره فرصتها با اهداف همیاری در توسعه و بهرهمندی همگانی از مواهب آن است.
وی گفت: در این رهیافت است که توجه به قابلیتها، توانمندیها و تجربیات مددجویان همراه با شناخت واقعی از مسائل و مشکلات و دخالت و مشارکت آنها در رفع مسائل مدنظر کمیته امداد است.
ایسنا
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید