حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی با یک خطر جدی مواجه شد

به گزارش بانک اول بازنشستگان تامین اجتماعی و سایر بازنشستگان – بازنشستگان کشوری و نیروهای مسلح – در روزهای اخیر با پیام ها و کامنت ها و تماس های تلفنی  با رسانه ها و از جمله کاماپرس نگرانی خود را از سخنانی که توسط برخی نمایندگان مجلس، کارشناسان اقتصادی و اخیرا رئیس جدید سازمان برنامه و بودجه مبنی بر تورم زا بودن افزایش حقوق این اقشار بیان می شود، ابراز می کنند.

دولت مسئولیت خود را بپذیرد

بازنشستگان معتقدند مسئولانی که چنین اظهاراتی را بیان می کنند وضعیت معیشتی رقت بار اغلب بازنشستگان را ندیده گرفته اند و خصوصا در مورد حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی این وظیفه دولت است که به عنوان بدهکار بزرگ به سازمان تامین اجتماعی راهکارهای غیرتورم زا برای ترمیم حقوق بازنشستگان بیندیشد و نه این که به بهانه تورم زا بودن افزایش حقوق موضوع ناکافی بودن حقوق این اقشار را ندیده بگیرد و صورت مساله را پاک کند.

کاهش نسبت بیمه دهندگان به مستمری بگیران

موضوع دیگری که موجب نگرانی اقشار بازنشسته تامین اجتماعی شده وضعیت نامطلوب صندوق بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی است که پرداخت حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی تا حدقابل توجهی به منابع این صندوق وابسته است.

روزنامه همشهری در گزارشی به این موضوع پرداخته و نوشته است؛ آمارها از ناخوش احوالی صندوق بیمه تأمین اجتماعی حکایت دارد؛ در سال95 به‌ازای هر مستمری‌بگیر تأمین اجتماعی، 5.5نفر به این صندوق حق بیمه می‌پرداخت و در سال99 این نسبت به 4.4نفر رسیده و به همین نسبت دست صندوق در ادای تعهدات مالی و پرداخت مستمری تنگ‌تر شده است.

صندوق بیمه تأمین اجتماعی بزرگ‌ترین صندوق بازنشستگی کشور است که بعد از صندوق نوپای بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، از مساعدترین نسبت پوشش حمایتی برخوردار است، اما آنگونه که آمارها روایت می‌کنند این صندوق نیز تحت‌تأثیر اتفاقات و اشتباهات گذشته در سراشیبی قرار گرفته و نسبت به پوشش حمایتی آن (نسبت بیمه‌شده به مستمری‌بگیر) از سال 95 تا 99 حدود 1.1واحد کاهش پیدا کرده است.

بحران پرداخت حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی در پیش است

آمارهای بررسی شده از سوی معاونت اقتصادی اتاق تهران حاکی از این است که در پایان سال گذشته، به ازای هر مستمری‌بگیر از صندوق بازنشستگی تأمین اجتماعی، 4.4نفر بیمه‌پرداز وجود داشته است؛ درحالی‌که 5سال پیش 5.5نفر در ازای هر بازنشسته حق بیمه می‌پرداختند.

ادامه این روند به‌معنای این است که در سال‌های آتی صندوق بازنشستگی تأمین اجتماعی نیز مانند اغلب صندوق‌های بازنشستگی موجود با بحران ناتوانی مالی در ادای تعهدات مواجه می‌شود و دولت باید از محل بودجه عمومی، تعهدات بزرگ‌ترین صندوق بازنشستگی کشور را تسویه کند.

براساس این آمارها، تعداد بیمه‌شدگان سازمان تأمین اجتماعی اعم از بیمه‌شده اجباری و خاص (اختیاری) با 5.4درصد افزایش از 13میلیون‌و780هزار نفر در سال1395 به 14میلیون‌و520هزار نفر در سال1399 رسیده است؛ این در حالی است که تعداد مستمری‌بگیران این صندوق در همین دوره با افزایش 31.7درصدی مواجه شده و از حدود 2.5میلیون نفر به 3.3میلیون نفر رسیده است.

وضعیت صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی در آینده وخیم تر می شود

در این وضعیت، از یک‌سو به‌واسطه کاهش آهنگ رشد جمعیت و از سوی دیگر نزدیک شدن متولدان اواخر دهه50 و اوایل دهه60 موسوم به شکم جمعیتی هرم سنی ایران به سن بازنشستگی، عملا تغییر تعداد بیمه‌شده و تعداد مستمری‌بگیر صندوق بازنشستگی در مسیر معکوسی قرار گرفته و تمام شواهد حاکی از این است که با ادامه این روند، در سال‌های آینده نسبت پوشش حمایتی این صندوق به مراحل بسیار وخیم‌تری خواهد رسید.

این در حالی است که رسیدن این نسبت به کمتر از شش به‌عنوان هشدار تلقی می‌شود و عملا در دهه90 نیز به‌واسطه دورنمای کاهش همین شاخص، ورشکستگی صندوق‌های بازنشستگی به‌عنوان یکی از ابرچالش‌های اقتصاد ایران مطرح شد. در دوره زمانی 1395 تا 1399 به‌واسطه کاهش ضریب ازدواج و فرزندآوری در ایران، تعداد کل بیمه‌شدگان تبعی که به‌تبع بیمه‌شده اصلی می‌توانند از مزایای سازمان بیمه‌گر استفاده کنند نیز با تغییراتی مواجه شده و با 3.2درصد افزایش از 21میلیون‌و900هزار نفر به 22میلیون‌و600هزار نفر در سال99 رسیده که از افزایش سهم بیمه‌شدگان مجرد از کل بیمه‌پردازان حکایت دارد.