به گزارش بانک اول ماجرا این بار از 31 فروردین ماه سال جاری کلید خورد، بانکها در شورای عالی کانون بانکها و موسسات اعتباری هم پیمان شدند تا از اول اردیبهشت‌ماه 1399 به سپرده‌های یکساله سود بیشتر از 15درصد تعلق نگیرد.
مرور تاریخچه تغییرات نرخ سود بانکی نشان می‌دهد که نرخ سود 15 درصدی مصوبه جدیدی نیست. البته شورای پول و اعتبار در سال 95 مصوب کرده بود که حداکثر سود سپرده‌های یکساله 15درصد باشد اما طی این سال‌ها بانکها برای رقابت در جذب سپرده‌ها معمولا این مصوبه را رعایت نکرده و سودهای بالاتری پرداخت می‌کردند.
طی سال‌های گذشته نرخ سود سپرده چندبار تغییر کرده است. یک بار در اردیبهشت‌ماه 1393 بود که نرخ سود بانکی به 22 درصدرسید. بار دیگر در اردیبهشت‌ماه 1394 رقم سود بانکی به 20درصد افزایش یافت و پس از آن در بهمن 1394 نرخ سود بانکی به 18درصد کاهش یافت و سرانجام در تابستان 1395 نرخ سود بانکی به 15درصد رسید.
اما الزام به رعایت سقف 15 درصدی در فروردین‌ماه امسال برای نرخ سود بانکی در شرایطی تعیین شد که طی چهار سالی که از صدور این مصوبه گذشته بارها شاهد تخلف بانکها از این دستورالعمل بودیم. شهریور ماه 1396 بود که با به اوج رسیدن سرپیچی بانکها از سقف تعیین شده بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار دولت تصمیم به ساماندهی نرخ‌های بهره در نظام بانکی گرفتند و بانکها را ملزم به پرداخت سودهای یکسان کردند اما پاینبدی بانکها به این مصوبه مدت زیادی طول نکشید و باز هم شاهد برخورد سلیقه‌ای بانکها در پرداخت سود به سپرده‌های بانکی بودیم.
گفته می‌شد دلیل این اقدام بانکها کاهش نرخ سود در بازار بین بانکی بود. رییس کل بانک مرکزی در اردیبهشت‌ماه اعلام کرد که بانک مرکزی فشاری برای کاهش نرخ سود به بانکها وارد نمی‌کند ولی اقدامات نظارتی خود و مدیریت بازار باز را به نحوی اداره کرده است که نرخ سود در بازار بین بانکی به حدود 12 تا 13 درصد رسیده است در نتیجه بانکها خود به دنبال کاهش نرخ سود هستند که البته تاکید بانکها در فروردین ماه بر الزام رعایت سود 15درصدی این موضوع را تایید می‌کند.
با وجود اینکه به نظر می‌رسید بانکها خود به دنبال کاهش نرخ سود هستند اما در اردیبهشت‌ماه خبری منتشر شد که از انتشار اوراق گواهی سپرده با سود 18درصد خبر می‌داد. اتفاقی که با اجماع بانکها بر دریافت حداکثر سود 15درصد در تضاد بود.
بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار بانکها هر زمانی که نیاز به تامین مالی بیشتری داشته باشند، می‌توانند با انتشار اوراق گواهی سپرده که سود آن 18درصد است این نیاز را برطرف کنند و این اقدام بانکها خلاف قانون نیست اما اگر بانکها با میل خود تصمیم گرفتند که نرخ سود 15درصدی را اجرا کنند تصمیم به انتشار این اوراق با سود بیشتر منطقی بنظر نمی‌رسد.
به همین منظور اقتصادآنلاین در یک گزارش میدانی به سراغ شعبات بانک‌های خصوصی و دولتی رفته است تا نرخ سود پرداختی به سپرده‌های یکساله را جویا شود.
سودهای 15درصدی
متصدی یکی از شعب بانک پارسیان با بیان اینکه سود سپرده یکساله 15درصد است، به خبرنگار اقتصادآنلاین گفت: البته اوراق گواهی سپرده با سود 18درصد هم داشتیم که انتشار آن تمام شد ولی ممکن است دوباره منتشر شود.
بانک تجارت هم برای سپرده‌های بلندمدت یکساله‌اش تنها 15درصد سود پرداخت می‌کند و انتشار اوراق گواهی هم ندارد.
سود 18درصدی با اوراق
کارمند یکی از شعبات بانک ملی به خبرنگار اقتصادآنلاین گفت: سود سپرده یکساله برای هر مقدار سپرده 15درصد است و وقتی پرسیدیم آیا طرح ویژه‌ای برای پرداخت سود بیشتر دارند یا نه با کمی مکث ما را به رییس شعبه ارجاع داد. رییس شعبه ابتدا مبلغ سپرده را پرسید و بعد از اینکه گفتیم مبلغ مورد نظر یک میلیارد تومان است گفت امکان استفاده از اوراق گواهی سپرده با سود 18درصد وجود دارد.
متصدی یکی از شعبات بانک پاسارگاد هم مبلغ سود سپرده‌های یکساله خود را 15درصد عنوان کرد ولی گفت امکان پرداخت سود 18درصدی از طریق اوراق گواهی سپرده وجود دارد.
سود سپرده 18 درصدی
با وجود اینکه قرار بوده دیگر هیچ بانکی سود بالای 15درصدی برای سپرده‌ها پرداخت نکند اما متصدی یکی از شعب بانک شهر سود سپرده‌های یکساله را 18درصد اعلام کرد و اصلا اشاره‌ای به نرخ 15درصد نکرد.
با مراجعه به یکی از شعب بانک کشاورزی متوجه شدیم نرخ سود سپرده‌های یکساله این بانک هم 18درصد است در حالی که باید 15درصد باشد.
سود 20 درصدی با امکان برداشت سپرده قبل از سررسید!
در حالیکه از ابتدای اردیبهشت‌ماه حتی پرداخت سود 18درصدی هم تخلف محسوب می‌شود متصدی یکی از شعب بانک ایران‌زمین در پاسخ به این سوال که نرخ سود سپرده‌های یکساله چقدر است؟ گفت: طرح ویژه‌ای داریم که 20درصد به سپرده یکساله شما سود پرداخت می‌کند و می‌توانید پس از یکماه هم کل یا نصف مبلغ سپرده خود را بدون جریمه و ضرر برداشت کنید! او تاکید کرد که ممکن است این طرح تا چند روز دیگر برداشته شود، پس بهتر است سریع تر اقدام کنیم. البته با جستجو در سایت این بانک سپرده‌ای با این شرایط را پیدا نکردیم و نرخ سود سپرده در سایت این بانک به صورت رسمی 15درصد اعلام شده بود.
چرا بانکها از تصمیم خود برگشتند؟
با گذشت یکماه از هم پیمانی بانکها برای حذف هرگونه سود سپرده بالای 15درصد بنظر می‌رسد بعضی از بانکها به روش‌های گوناگون به دنبال نقض پیمان خودشان هستند و گفته می‌شود این کار به دلیل کمبود نقدینگی بانکها انجام می‌شود. این درحالیست که بانک مرکزی اعلام می‌کند در بازار بین بانکی هیچ سفارشی از بانکها دریافت نمی‌کند که حاکی از کفایت نقدینگی بانکها است.
با وجود اینکه بانک مرکزی اعلام کرده است که هیچ فشاری به بانکها برای کاهش نرخ سود وارد نکرده و این خواسته خودشان بوده اما مشخص نیست اگر بانکها با مشکل نقدینگی مواجه هستند به چه دلیل چنین تصمیمی گرفتند و در کمتر از دوهفته با اقدام به انتشار اوراق سپرده 18درصدی از تصمیم خود عقب‌نشینی کردند و امروز هم با گذشت یکماه به عناوین مختلف به پرداخت نرخ سود بالاتر روی آوردند!
اقتصادآنلاین- صبا نوبری
پست قبلی
پست بعدی
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید
خبر کم میارید میرین سراغ سود بانکی ؟!