به گزارش بانک اول به نقل از تسنیم این در حالی است که انگلستان به عنوان مهمترین متحد اروپایی آمریکا، از مدتی پیش نسبت به رویه دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا هشدار داده بود و مقامات این کشور از جمله وزیر خارجه اعلام کردند به توافق برجام پایبند خواهند ماند و از ایالات متحده نیز خواستند به این معاهده بینالمللی متعهد باقی بماند. از سوی دیگر با اجرای برگزیت و خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، جزیرهنشینان را واداشته تا روابط اقتصادی گستردهتری با جهان برقرار کنند چرا که تحلیلها حاکی از آن است که این جدایی برای انگلستان ارزان نخواهد بود و مشکلات اقتصادی میتواند بر این کشور خیمه بزند.
آنطور که تسنیم به نقل از گاردین گزارش میدهد، در آستانه سفر بوریس جانسون، وزیر امور خارجه انگلیس به تهران، وزارت امور خارجه انگلیس در حال مطالعه بستهای از اقدامات به منظور تسهیل روابط تجاری با ایران است.
بر این اساس حوزههای کلیدی مورد بحث میان طرفین احتمالا شامل ادعای ایران برای دریافت میلیاردها دلار خسارت بابت بلوکه شدن داراییهای شرکتهای ایرانی در دوران تحریم، تسهیل روابط بانکی شرکتها و اشخاص ایرانی مشغول فعالیت در انگلیس و دشوارتر از همه، کاهش تهدیدات ناشی از تحریمهای امریکا بر شرکتهای فعال در ایران خواهد بود. جانسون این هفته در اقدامی غیرمعمول با سفر به واشنگتن، نظر دونالد ترامپ در مورد خروج از برجام را به چالش کشید.
این گزارش حاکی است، مقامات ایرانی معتقدند که بسته وزارت خارجه انگلیس، به حل مسائل باقیمانده میان دو کشور کمک خواهد کرد. از زمان لغو تحریمهای ایران در ژانویه ٢٠١٦، تهران با موانع جدی در پیوستن مجدد به بازار جهانی مواجه بوده است. از نگاه تهران، انگلیس به طور ویژه تمایل چندانی از خود برای برداشتن گامهای جدی جهت اطمینانبخشی به فعالان بازار در مورد تجارت با ایران یا حل مسائل بانکی نشان نداده است. با گذشت حدود ٢ سال از لغو تحریمها، به دلیل ترس از تحریمهای پابرجای دولت آمریکا هنوز هیچ بانک تراز اول اروپایی آماده تجارت با ایران نیست. برخی بانکهای کوچکتر اروپایی که اکثر آنها هیچ فعالیتی در آمریکا ندارند، شروع به تسهیل پرداختها به مقصد و مبدا ایران کردهاند اما فضای حاکم در انگلیس به گونهای است که حتی سفارت ایران نیز بعد از وقفهای ٤ ساله در اوت ٢٠١٥ بازگشایی شد، نتوانسته یک حساب بانکی برای خود افتتاح کند. در حال حاضر ایران اگر بتواند از این فرصت استفاده کند و از سوی دیگر اختلافات منطقهای و بینالمللی هم امکان گسترش روابط را بدهند، افزایش روابط با بریتانیا میتواند تبدیل به نقطه عطف در اقتصاد ایران شود. باز شدن گره از دست نظام بانکی میتواند پتانسیل رشد و توسعه اقتصادی در ایران را افزایش دهد.
در حال حاضر هیچ بانک انگلیسی با ایران همکاری نمیکند و از زمان انعقاد برجام تنها برای امضای چند موافقتنامه تجاری معدود بین دو کشور تلاشهایی صورت گرفته است اما هیچ کدام از آنها تاکنون نتوانستهاند تامین مالی مورد نیاز را برای اجرایی شدن به دست بیاورند. ایران از این مساله ناخرسند است که لندن حتی نتوانسته بانک آربیاس را که عمده سهام آن متعلق به دولت انگلیس است، نسبت به همکاری با تهران مجاب کند.
متحد دیرینه عربستان
با این وجود هرچه انگلستان در حوزه سیاسی و بینالمللی میتواند برای ایران مهم محسوب شود، در حوزه اقتصادی روابط دو کشور هیچگاه آنقدر گرم نبوده است. البته در سالهای پس از انقلاب هیچگاه روابط سیاسی دو کشور از ثبات چندانی برخوردار نبوده است و تنش ها گهگاه تشدید هم شد و حتی یک بار سفارت انگلستان در تهران اشغال شد.
در طرف مقابل بررسی روابط ایران و بریتانیا در حوزه اقتصاد نشان میدهد که ایران هیچگاه با این کشور روابط چشمگیر اقتصادی نیز نداشته است. مجموع مراودات این دو کشور از سال ١٣٨٩ تا ١٣٩٦ به بیش از سه میلیارد و ٥٠٠ میلیون دلار میرسد که به هیچ عنوان رقم تعیینکنندهای نیست. این رقم چیزی نزدیک به کل مراوده یک سال ایران و آلمان است و به همین دلیل شاید این پرسش مطرح شود که روابط ایران با انگلستان از چه مزیتی برخوردار است؟ انگلستان سالها است از یک کشور صنعتی به معنای تولیدکننده کالا به سمت یک اقتصاد مالی حرکت کرده است و به همین دلیل در حوزه یورو نیز بیشترین و قدرتمندترین بانکها در این کشور قرار دارند. در پایتخت انگلستان، لندن بسیاری از بانکهای برجسته جهان، اعم از اروپایی، آمریکایی و آسیایی شعبه دارند. همچنین پس از توافق برجام، ایران در برقراری روابط بانکی ناکام مانده است، اکنون به نظر میرسد مقامات انگلیسی نیز بیش از هر چیز بر این بخش تاکید دارند و میخواهند فرصت را برای ایجاد روابط بانکی آماده کنند.
از طرف دیگر روابط گرم و سنتی انگلیسیها با شیخنشینهای خلیج فارس به ویژه عربستان سعودی نیز باید مدنظر مقامات کشور و فعالان اقتصادی قرار بگیرد. تاکنون این کشور نسبت به اقدامات دخالتجویانه سعودیها در کشورهای منطقه و به ویژه یمن سکوت کرده است و کار به جایی رسیده که اپوزیسیون دولت محافظهکار، یعنی حزب کارگر در پارلمان انگلیس بارها نسبت به رویه مقامات دولتی این کشور اعتراض کردند اما خریدهای کلان عربستان سبب میشود دولتیها بهرغم هر اعتراضی که در پارلمان میشود به این روند ادامه دهند. سادهلوحانه است که تصور شود مقامات انگلیسی به راحتی از خیر مراوده با عربستان بگذرند؛ درنتیجه ضمن اینکه از فرصتهای به دست آمده از این برنامه باید استفاده کرد، عواقب هر تحولی باید مورد توجه مسوولان باشد.
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید