مرکز ملی تحقیقات دیجیتال (National Digital Research Centre) در دوبلین ایرلند فینتک را اینگونه تعریف میکند:
نوآوری در خدمات مالی؛ این عنوان برای نامیدن گستره وسیعی از اپلیکشنهای فناورانه به کار میرود که در بخش زیادی از ابتدا تا انتهای زنجیره ارزش محصولات مصرفی کاربرد دارند؛ همینطور تازهواردانی که بازیگران فعلی را به رقابت فراخواندهاند و نیز برای نامیدن پارادایمهای جدیدی مانند بیتکوین استفاده میشود. فینتک اشارهای است به اپلیکیشنهای جدید، فرایندها، محصولات و مدلهای کسبوکار جدید در صنعت خدمات مالی. این راهحلها به ۵ حوزه قابل تقسیم است:
۱. بخش بانکداری یا بیمه که به عنوان بخشهای بالقوه کسبوکار شناخته میشوند. راهحلهایی که برای صنعت بیمه هستند اغلب InsurTech خوانده میشوند.
۲. راهحلهایی که به فرایندهای پشتیبانی از کسبوکارها اشاره دارند مانند اطلاعات مالی، پرداختها، سرمایهگذاری، تامین مالی، مشاوره و فرایندهای حمایت متقابل. یک مثال راهحلهای پرداخت موبایلی یا همراه است.
۳. سومین دسته آنهایی هستند که با تمرکز بر بخشی از مشتریان در حوزههایی مانند بانکداری خرد، بانکداری اختصاصی و بانکداری شرکتی و همینطور بیمههای عمر و غیر آن مشخص میشوند. یک مثال بیمههایی هستند که کارمزد و هزینه بیمههایی غیر از بیمههای زندگی را از طریق رفتار مشتری محاسبه میکنند.
۴. چهارم، فرم تعاملی کسبوکار با کسبوکار (B2B)، کسبوکار با فرد (B2C)، مشتری با مشتری (C2C) است. به عنوان یک مثال راهحلهای تجارت اجتماعی C2C در این بخش قرار میگیرند.
۵. در نهایت راهحلهایی هستند که با توجه به موقعیت بازارشان گستره وسیعی را شامل میشوند. برخی به عنوان مثال خدماتی مانند سیستمهای مدیریت مالی شخص (PFM) و برخی بر راهحلهای قرضدهی نفر به نفر (peer-to-peer lending)
مطابق آمارهای accenture سرمایهگذاری در فینتک که در سال ۲۰۰۸ حدود ۹۳۰ میلیون دلار بوده ۱۲ برابر شده و در سال ۲۰۱۴ به بیش از ۱۲ میلیارد دلار رسیده است. آنگونه که شهرداری لندن میگوید صنعت نوپای فناوریهای مالی در سالهای گذشته شاهد رشد سریعی بوده است. چهل درصد از نیروی کار شهر لندن در بخشهای خدمات مالی و فناوری کار میکنند. برخی از شرکتهای شناخته شده فینتک مانند Funding Circle، Nutmeg و TransferWise در لندن فعالیت میکنند. در ایالات متحده آمریکا نیز استارتآپهای فینتک متعددی مانند Affirm، Betterment، IEX، Fundera، Behalf، Lending Club، Money.net، Square، Stripe، SoFi، Robinhood، Plaid و Wealthfront فعالیت میکنند. در اروپا حدود ۱.۵ میلیارد دلار در شرکتهای فینتک در سال ۲۰۱۴ سرمایهگذاری شده است که سهم شرکتهای حاضر در لندن ۵۳۹ میلیون دلار، آمستردام ۳۰۶ میلیون دلار و استکهلم ۲۶۶ میلیون دلار بوده است.
بعد از لندن، استکهلم دومین شهر اروپا است که بیشترین سرمایهها را در ۱۰ سال گذشته جذب کرده است. معاملات اروپاییها در فینتک در ۵ فصل متوالی روبه افزایش بوده است و از ۳۷ مورد در فصل چهارم ۲۰۱۵ به ۴۷ مورد در فصل اول ۲۰۱۶ رسیده است. (+ و +) در آسیا و اقیانوسیه، هاب جدیدی برای فناوریهای مالی در استرالیات از آوریل ۲۰۱۵ شروع به فعالیت کرده است. در حال حاضر بازیگران قوی در صنعت فینتک مانند Tyro Payments، QuietGrowth و Stockspot فعالیت میکنند و هاب جدید شتاب رشد در این منطقه را بیشتر خواهد کرد. یک آزمایشگاه نوآوری در فناوریهای مالی (financial technology innovation lab) نیز در هنگکنگ راهاندازی شده است که روند نوآوری در خدمات مالی به کمک فناوری را تقویت خواهد کرد. کمپانی قابل ذکر دیگری VMoney در است که در فیلیپین فعالیت میکند.
در جامعه علمی و در سمت فناوری، انجمن علوم اطلاعات مالی (Financial Data Science Association) یا FDSA با برگزاری اولین رویداد خود که با حضور اعضای آن شامل محققان حوزههای هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و پردازش زبان طبیعی شروع به فعالیت کرد. FDSA با هدف ایجاد یک گروه تحقیقاتی حول علوم کامپیوتر و آمارهای سرمایهگذاری (investment statistics) شکل گرفته است. در سمت کسبوکار نیز Wharton FinTech در اکتبر ۲۰۱۴ در مدرسه وارتون دانشگاه پنسیلوانیا شروع به فعالیت کرد که هدفش اتصال دانشگاهیان، نوآوران، سرمایهگذاران و دیگر رهبران فکری در صنعت فینتک به یکدیگر و همینطور به ایدههایی که خدمات فناوریهای مالی را از نوع تعریف میکنند است.
مدرسه حقوق دانشگاه هنگکنگ با همکاری دانشگاه نیوساوث ولز (University of New South Wales) مقاله تحقیقاتی را منتشر کرده که تکامل فینتک و قانونگذاری در زمینه آن را بررسی کرده است. نشریه فوربس فهرستی از برهمزنندگان پیشرو در فینتک را در ویژهنامه سال ۲۰۱۶ با عنوان global Fintech 50 منتشر کرده است. در فوریه ۲۰۱۶ گزارشی توسط موسسه حسابداری ارنست اند یانگ (Ernst & Young) به سفارش خزانه علیاحضرت یا خزانه وزارت دولت بریتانیا (HM Treasury) منتشر شد که هفت هاب پیشروی فینتک را مقایسه کرده است. این گزارش کالیفرنیا را از منظر استعدادها و سرمایه در جایگاه اول، بریتانیا را از منظر سیاست دولتی در رتبه اول و نیویورک را از منظر تقاضا در جایگاه برتر قرار داده است. نقش فینتک در افزایش رضایت مصرفکنندگان در صنعت مالی در دسامبر ۲۰۱۵ مورد بررسی قرار گرفت که حدود ۸ درصد بیشتر از بانکداری بوده است. در بخش مشاوره مالی کمپانی مانند Fidelity Investments اخیرا با استارتآپی مانند FutureAdvisor شروع به مشارت کرده است که اجازه ورود فناوری به دورن متولیان برجسته را میدهد. چهرههای شناختهشدهای مانند Snoop Dogg، Jared Leto و Nas اخیرا منابعشان را متوجه استارتآپهای نوپای فینتک کردهاند که مثلا میتوان به سرمایهگذاری این چند نفر در استارتآپ Robinhood اشاره کرد.
امور مالی یکی از صنایعی است که که پیشگام تخریب توسط نرمافزارها قرار گرفته چون خدمات مالی مانند انتشارات بیشتر از بیتها درست شده تا محصولات قابل لمس! تا امروز که رگلاتوری سپری برای خدمات مالی بوده و ترکیدن حباب داتکام تاثیری بر آنها نگذاشته، به نظر میرسد بانکهای جهان از موج جدید استارتآپها خیلی خوششان نیاید! با این حال اجرای تهاجمی محرمانگی فعالیتهای بانکی و رگلاتوری انتقال پول به نظر میرسد تهدیدی برای کمپانیهای فینتک است. علاوه بر شرکتهای سنتی، کمپانیهای فینتک اغلب با دیده شک و تردید از سوی رگلاتورهای مالی دیده میشوند. امنیت دادهها یکی دیگر از مسائل رگلاتورها است که به دلیل تهدید هک آنهارا نگران میکند که لازم است دادههای مشتریان و شرکتهای حساس به خوبی حفاظت شود. هرگونه رخنه اطلاعاتی، هرچقدر کوچک میتواند خوشنامی شرکتهای فینتک را تهدید کند. بخشهای آنلاین مالی یکی از اهداف حملات DDOS هم هست. بازاریابی یکی دیگر از تهدیدهای شرکتهای فینتک است که معمولا میخواهند با رقبایی بزرگتر از خودشان رقابت کنند. البته این تهدیدها زمانی که بانکها میخواستند برای اولین بار به مشتریانشان خدمات آنلاین ارائه کنند هم وجود داشت.
رشد فینتکها از زاویهای دیگر
از پرداخت تا انتقال و ارسال پول، حالا استارتآپها به دنیای خدمات مالی نفوذ کردهاند و بسیاری از استعدادهای جوان مشغول در بانکها و موسسات مالی را اغوا کردهاند. به این ترتیب بعد از تغییراتی که در فاصله سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۸ در سیاستها و قوانین بانکداری ایجاد شد، بهتدریج تحولات دیگری هم در سیستمهای مالی و بانکی ایجاد شد که علاوهبر ایجاد امنیت بیشتر برای پرداختکنندگان مالیات، برای گروهی که اغلب کمتر مورد توجه قرار میگیرند یعنی مشتریان هم ساختار بهتری را به همراه میآورد. حالا ترکیب شیفتگان تکنولوژی که تیشرت میپوشند با سرمایهگذاران و مدیران مالی کت و شلوار پوش قرار است آینده سرویسهای مالی را تغییر بدهند. نسل جدید استارتآپها با هدف نفوذ به قلب صنعت مالی و بانکداری در حال شکل گرفتن هستند. به این ترتیب شرکتها و استارتآپهای «فینتک» (FinTech) به سرعت در حال شکلگیری و رشد هستند. از آنجا که بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران آینده صنعت بانکداری را در گرو رشد چنین استارتآپهایی میدانند، تمایل به سرمایهگذاری در این شرکتهای نوپا هم افزایش پیدا کرده است. تا جایی که بر اساس آمار منتشر شده در این زمینه، میزان سرمایهگذاری جهانی در استارتآپهای فینتک در سال ۲۰۱۴ به ۱۲ میلیارد دلار رسیده که این میزان نسبت به سال قبل از آن ۴ میلیارد دلار افزایش پیدا کرده است.
چگونگی رشد استارتآپهای فین تک
شرکتهای فینتک قرار نیست بانکها و موسسات مالی سنتی و قدیمی را از بین ببرند. این استارتآپها هنوز نوپا و کوچک هستند و نتوانستهاند تمام مشتریان قدیمی و وفادار بانکها را به خودشان جلب کنند. استارتآپهای فینتک با سه روش اساسی صنعت مالی و بانکداری را متحول کرده و دوباره شکل میدهند. روش اول این است که بازیگران عرصه فینتک هزینهها را کاهش داده و در عین حال کیفیت ارائه سرویسهای مالی را افزایش میدهند. این شرکتهای کوچک مجبور به رعایت همه قوانین سخت و دست و پا گیر سیستمهای قانونگذاری و شبکه شعبات موسسات و بانکها نبوده و الزامی برای محافظت از تجارتهای موجود ندارند. به عنوان مثال بیش از نیمی از درخواست وامها از استارتآپ وامدهنده Funding Circle در خارج از ساعت کاری عادی و اغلب از سوی کسبوکارهای کوچک میآید. استارتآپ TransferWise هم هزینه جابهجایی و انتقال پول به خارج از مرزها را تا نصف بانکهای سنتی کاهش داده است. دومین راه موثر این استارتآپها توانایی هوشمندانه آنها در ارزیابی خطرها و ریسکهای احتمالی است.
این شرکتهای کوچک همه چیز را از بررسیهای مطرح شده در رسانه- شبکههای اجتماعی گرفته تا اطلاعات منتشر شده در زمینههای مختلف ارزیابی میکنند تا متوجه شوند که کسبوکارهای کوچک دقیقا چه اهدافی دارند و چه اقداماتی برای رسیدن به آنها انجام میدهند تا به این ترتیب بتوانند در این مسیر به خوبی و درستی قرار بگیرند. سومین روش این شرکتهای نوپا و کوچک برای تنفس در صنعت بانکداری ایجاد دیدگاهی متنوع، با ثبات و معتبر برای مشتریانشان است. یکی از مهمترین ابزارهایی که این شرکتهای نوپا در این مورد در اختیار دارند اینترنت است. استارتآپهای فینتک که اغلب مبتنی بر اینترنت هستند، دیگر کمتر تحتتاثیر محدودیتهای اعمال شده در مرزهای جغرافیایی قرار میگیرند و به این دلیل میتوانند آزادانه به فعالیت در کشورها و شهرهای مختلف جهان بپردازند.
امکانات جالب و مفید تکنولوژی
برای خدمات مالی صنعت خدمات مالی و بانکداری این روزها بیشتر از همیشه ریشه در نوآوری و خلاقیت دارد. این روزها دیگر تقریبا هر کسی بدون هیچ سرمایه یا دست کم با سرمایهای اندک اما با استفاده از یک لپتاپ، یک ارتباط اینترنت بیسیم و یک کارت اعتباری میتواند کسبوکار کوچکی راه بیندازد. همانطور که انتظار میرود، این روند به ایجاد تحولاتی چشمگیر در شرکتهای بزرگ و مهمتر صنعت خدمات مالی و تکنولوژیهای که با آن کار میکنند، نیاز دارد. هرچند از نظر بانکها و موسسات مالی قدیمی و سنتی این نوآوری مخرب است، اما این روند برای شرکتهایی که از مزایای نوآوریهای جدید در این زمینه بهره میبرند قطعا جذاب و جالب خواهد بود. «سین بلکا» مدیر شرکت نوپای Fidelity Labs که در زمینه ارائه راهکارها و محصولات نوآورانه برای شرکتهای مالی و سرمایهگذاری فعالیت میکند، در این مورد میگوید: «نوآوری مزایایی مانند سرعت بیشتر، هزینههای کمتر و کیفیت بهتر را برای ایجاد بهترین تجربه برای مشتریان به همراه خودش میآورد.» شرکتهایی مانند Fidelity Labs به دنبال تزریق تکنولوژی و نوآوری به سرویسها و خدماتشان هستند تا از مزایای رقابتی آنها بهرهمند شوند. چنین شرکتهایی میتوانند با بهرهگیری از نوآوری، راهکارهایی جدید برای ورود به بازار را توسعه بدهند. و به این ترتیب است که صنعت خدمات مالی و بانکداری حالا هر روز در حال تغییر است.
شرکتهای مالی و بانکداری نیاز به متخصصان و استعدادهای تکنولوژی دارند تا بتوانند در آینده این صنعت همچنان باقی مانده و نفس بکشند. از هوش مصنوعی واقعیت مجازی گرفته تا روشهای جدید توسعه سریع، تکنولوژی هم میتواند نیروهای شاغل در شرکتهای مالی را قدرتمندتر کرده و هم به آنها ابزارهایی برای خلاقیت بیشتر ارائه کند. با این اوصاف است که وبسایت Mashable بهتازگی هفت امکان مفید دنیای تکنولوژی برای استفاده در شرکتهای مالی و بانکداری را منتشر کرده است که میتوانند جالب باشند. رایانش ابری: این تکنولوژی به ساختارهای کامپیوتری جدید این امکان را میدهد تا بتوانند خلاقانهتر کار کند و امنیت و دسترسی بیشتر و راحتتری را برای موسسات مالی و بانکی ایجاد میکند. تکنولوژی بلوکهای زنجیرهای(Block chain technology): این تکنولوژی که در واقع زنجیرهای از دیتابیسها برای نگهداری و ذخیره حجم رو به رشدی از اطلاعات است، پتانسیل خوبی برای دسترسی به موقع به اطلاعات مختلف، کاهش هزینهها و افزایش شفافیت در این شرکتها و موسسات مالی دارد. در حال حاضر حدود هزار استارتآپ فینتک در این حوزه مشغول به فعالیت هستند.
بیگ دیتا و تحلیلهای دقیق:
این تکنولوژیها بسیار مفید هستند، بهخصوص وقتی که دسترسی به اطلاعات شهودی و تحلیل آنها امکانپذیر نباشد. سیستمهای هوش مصنوعی نقش بزرگی در آینده توسعه این تکنولوژی در صنعت بانکداری و خدمات مالی خواهند داشت.
شخصیسازی:
هر تعامل مشتری یک تجربه رایج و متداول را ارائه میکند و تفاوتهای ظریف و کوچک میان نیازهای مالی هر شخص را مشخص میکند. آینده سیستمهای پیشرفته پردازش تراکنشهای مالی: این سیستمها میتوانند به متمایز کردن خدمات ارائه شده توسط موسسات و استارتآپهای فینتک کمک کنند.
الگوهای جدید در پردازشهای شخصی:
اپل واچ و عینک واقعیت مجازی Oculus Rift دو نمونه در این مورد هستند. هر دو این ابزارها به مشتری جدید امکان ایجاد الگوهای رفتاری جدید را داده و راههایی برای مشتریان ایجاد میکنند تا بتوانند به شکلی فعالتر با موسسات مالی تعامل داشته و منابع مالی خودشان را مدیریت کنند.
سیستمهای فوق همگرا:
از طریق این سیستمها، ذخیرهسازی، پردازش موجودی کالا و شبکههای تجهیزات میتوانند در یکدیگر ادغام شده و به این ترتیب امکان ارائه خدمات بهتر و منسجمتری را به استارتآپهای فینتک بدهند. تکنولوژیهای مدرن به تدریج در حال ایجاد فرصتهای رشد خوب و بیسابقهای برای صنعت خدمات مالی و بانکداری هستند و روند استفاده از نوآوری در این صنعت را افزایش میدهند. به این ترتیب در آیندهای نزدیک میتوانیم شاهد رشد سریع استارتآپهای فینتک در این حوزه باشیم.
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید