بانک‌ها پاشنه آشیل بازسازی مناطق زلزله‌زده شده‌اند

به گزارش بانک اول به نقل از ایرنا مالکان حدود 78 هزار واحد از خانه های آسیب دیده در زلزله 7.3 ریشتری کرمانشاه، برای دریافت تسهیلات بازسازی، نیازمند عقد قرارداد در بانک ها هستند.
طبق مصوبه هیات دولت پس از آنکه بنیاد مسکن پرونده واحدهای آسیب دیده را به هفت بانک عامل دولتی فرستاد، این بانک ها موظف به عقد قرارداد آنها هستند اما عملکرد کند بانک ها و سختگیری در پرداخت تسهیلات، سبب وقفه در عملیات بازسازی شده است.
استاندار کرمانشاه تاکنون دست کم سه بار از سهل انگاری بانک ها در کمک به بازسازی مناطق زلزله زده انتقاد کرده است.
هوشنگ بازوند 20 دی به شبکه خبر گفت: نگران کندی کار در روند عقد قرارداد و خواستار تسریع آن هستیم. 
طبق توافق انجام شده، قرار بوده است که طی 50 روز و تا اوایل اسفند عقد قراردادها همه پرونده ها انجام شود. 
50 درصد این کار را بر عهده بانک مسکن است؛ ندا کسری کرمانشاهی، رئیس اداره تسهیلات این بانک 20 دی گفت که 'ما آمادگی کامل برای انجام کارها کمتر از 50 روز را داریم' اما گویا شرایط به گونه دیگری پیش می رود.
استاندار کرمانشاه 27 دی در انتقاد مجدد از عملکرد بانک ها گفت: از بانک ها به دلیل کندی و سختگیری در عقد قرارداد با زلزله زگان گله ‌مند هستیم؛ دولت مصوب کرده که این کار انجام شود بانک ها نیز باید در پرداخت ها سرعت عمل داشته باشند و نباید سلیقه ای عمل کنند.
او افزود: برخی بانک ها بدون توجه به وضعیت مردم هنوز برای پرداخت تسهیلات چند ضامن می خواهند که این سلیقه ای عمل کردن بانک ها درست نیست.
بازوند با بیان اینکه اگر بانک ها در پرداخت تسهیلات سختگیری کنند روند بازسازی با مشکل رو به رو خواهد شد، یادآور شد: پس از حضور رییس جمهوری در کرمانشاه در روزهای نخست پس از زلزله تاکید کردیم که روند پرداخت تسهیلات تسریع شود و آقای روحانی نیز بر تسریع در خدمات رسانی به زلزله زدگان تاکید کردند.
نماینده مردم پاوه و اورامانات نیز در مجلس شورای اسلامی در جلسه ستاد بازسازی مناطق زلزله زده استان در 27 دی ماه در استانداری کرمانشاه گفت: بانک ها در پرداخت تسهیلات به زلزله زدگان سلیقه ای برخورد می کنند و مردم را با مشکل روبه رو کرده اند.
شهاب نادری افزود: اگر روند کاری بانک ها در پرداخت تسهیلات به این شکل ادامه داشته باشد نمی توانیم مناطق زلزله زده را بازسازی کنیم.
خبرنگار ایرنا برای پیگیری کم کاری بانک ها ابتدا به سراغ رضا حواس بیگی، نماینده بانک مرکزی در استان کرمانشاه رفت اما او گفت که اجازه مصاحبه ندارد. دایره روابط عمومی بانک مرکزی هم گفت که این بانک نمی تواند در این باره راهنمایی و پاسخ مناسبی داشته باشد.

**شرط سه ضامن، بجای یک ضامن
خبرنگار ایرنا در ادامه به سراغ مجید جودی، مدیرکل دفتر بازسازی و نوسازی بنیاد مسکن کشور رفت. 
جودی به خبرنگار ایرنا گفت: طبق تصویب و ابلاغ بانک مرکزی، اعطای تسهیلات به زلزله زدگان استان کرمانشاه باید به آسانترین شیوه یعنی ضمانت ضربدری صورت گیرد؛ به این ترتیب که هر سه نفر از وام گیرندگان ضامن یکدیگر شوند.
او افزود: برخی از بانک‌ها با یک برداشت غلط از دستورالعمل بانک مرکزی، برای پرداخت هر وام شرط سه ضامن را گذاشته اند؛ به این صورت که مثلا در ازای سه وام باید 9 نفر به بانک مراجعه و سه نفر سه نفر ضامن یکدیگر شوند؛ اقدامی که در عمل امکان پذیر نیست زیرا پیدا کردن 9 نفری که به یکدیگر اعتماد داشته باشند سخت است.

**بانک‌ها، پاشنه آشیل بازسازی 
مدیرکل دفتر بازسازی و نوسازی بنیاد مسکن، همکاری نکردن بانک‌ها را پاشنه آشیل بازسازی مناطق زلزله زده استان کرمانشاه عنوان و تاکید کرد: 80 تا 90 درصد اعتبار لازم برای آغاز بازسازی، تسهیلات بانکی است و سهم کمک های بلاعوض تنها 10 تا 15 درصد است، بنابراین اگر پرداخت وام سرعت نگیرد بازسازی با مشکل جدی مواجه می شود.
جوی گفت: بانک ها در ابتدا به خوبی وارد میدان شدند اما در ادامه عملکرد آنها در گرفتن مدارک و شرط ضامن سلیقه ای و همراه با سخت گیری های بی مورد است که موجب گیر کردن پرونده ها در بروکراسی اداری شده است.
آنچنان که او بیان کرد: اکنون مصالح و نیروی کار برای تسریع در روند بازسازی آماده است اما پولی که به مانند خون در رگ عملیات بازسازی جاری شود، وجود ندارد.

**وضعیت پرونده های بانکی
به گفته جودی، تاکنون 28 هزار پرونده برای عقد قرارداد به بانک های عامل ارسال شده است اما تنها 12 هزار پرونده عقد قرارداد و هفت هزار و 500 فقره وام پرداخت شده است.
البته از نظر جودی مشکل اصلی عقد قرارداد است و پرداخت وام با صلاحدید بنیاد مسکن و با توجه به پیشرفت کار صورت می گیرد.
طبق اعلام بنیاد مسکن، در مرحله نخست بین 31 تا 32 هزار و در مرحله دوم نیز همین حدود پرونده تشکیل و عقد قرارداد می شود.
جودی ابراز امیدواری کرد که هیات دولت در جلسه هفته جاری مرحله دوم پرداخت تسهیلات را تصویب کند تا ما کار را آغاز کنیم.

**پیمانکاران بلاتکلیف
مدیرکل دفتر بازسازی و نوسازی بنیاد مسکن به یکی دیگر از پیامدهای نامطلوب سخت گیری و کم کاری بانک ها اشاره کرده و گفت: تاکنون پیمانکاران حدود 13 هزار قرارداد بازسازی با زلزله زدگان امضا کرده اند اما در عین حال نیم نگاهی هم به وضعیت پرونده بانکی متقاضیان دارند زیرا از دریافت طلب خود در مورد مقرر مطمئن نیستند.
او گفت: کندی بانک ها در عقد قرارداد علاوه بر زمانبر شدن پرداخت وام، اثر روانی منفی هم در جریان بازسازی می گذارد.
به اعتقاد جودی اگر بانک‌ها همین روند کنونی را ادامه دهند، عملیات بازسازی و زندگی مردم با مشکل جدی مواجه می شود.
البته او گفت که تلاش بنیاد مسکن این است که زلزله زدگانی که با تمام سختی ها در حال سپری کردن زمستان در چادر و کانکس هستند، دیگر مجبور به تحمل گرمای تابستان در وضعیت فعلی نباشند.

**بانک ها از دیگر استان ها کمک بیاورند
یکی از موضوعاتی که بانک ها به عنوان دلیل کند بودن روند عقد قرارداد عنوان می کنند، کمبود نیرو و امکانات است.
مشاهدات خبرنگاران ایرنا این مشکل را تایید می کند اما جودی این حرف را قبول ندارد زیرا به گفته او 'بانک های عامل برای تسریع در کارها می‌توانند از امکانات و نیروهای شعب سایر استان ها استفاده کنند، همانند کاری که بنیاد مسکن انجام داده است.'
به گفته او 'با توجه به اینکه بنیاد مسکن استان کرمانشاه از انجام عملیات بازسازی ناتوان بود، ما دست کم 50 درصد نیرو و صد درصد توان بنیاد مسکن 10 استان دیگر را به کمک آورده ایم.'
زمین لرزه 7.3 ریشتری 21 آبان در 11 کیلومتری بخش ازگله، 32 کیلومتری شهرستان سرپل ذهاب در غرب کرمانشاه 620 کشته و 12 هزار و 386 مصدوم داشته است.
این زلزله به 10 شهرستان و یک هزار و 930 روستای استان کرمانشاه خسارت وارد کرد و براساس ارزیابی های صورت گرفته حدود 90 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی نیز آسیب کلی و جزئی دیده است.