واکنش ارزی به جنگ تجاری

به گزارش بانک اول به نقل از دنیای اقتصاد، «پزو» مکزیک از اواسط ماه آوریل بالغ بر 12 درصد تضعیف شده و دلار کانادا ظرف 4 ماه اخیر علاوه‌بر نوسانات شدید، نزدیک به 6 درصد افت کرده است.
تجارت مکزیک و آمریکا

مکزیک در واکنش به تصمیم دونالد ترامپ مبنی‌بر اعمال تعرفه سنگین بر فولاد و آلومینیوم وارداتی از این کشور، اقدام تلافی‌جویانه خود را با ثبت تعرفه متقابل بر محصولات آمریکایی بروز داده است. فهرست کالاهای وارداتی از آمریکا به مکزیک که شامل تعرفه‌های جدید خواهند شد، شامل مواد غذایی، فولاد، فرآورده‌های گوشتی و محصولات کشاورزی می‌شود. نقطه اثر تعرفه‌های جدید مکزیک بیشتر شامل مناطقی در ایالات‌متحده است که پایگاه جمهوری‌خواهان محسوب می‌شوند. اعمال فشار اقتصادی بر این نواحی، درحالی که انتخابات مجلس نمایندگان آمریکا در ماه نوامبر سال جاری برگزار خواهد شد، استراتژی اساسی مکزیکی‌ها برای مقابله با تاکتیک تجاری دونالد ترامپ است. کاخ سفید در روزهای گذشته بر فولاد و آلومینیوم وارداتی از مکزیک، کانادا و اتحادیه اروپا تعرفه اعمال کرد که در نهایت منجر به اقدامات مقابله‌ای این کشورها در ابعاد مختلف شد. این حرکت همچنین باعث نگرانی برخی صنایع داخلی آمریکا از جمله تولیدکنندگان فرآورده‌های گوشتی که محصولات‌شان با تعرفه 20 درصدی مکزیک روبه‌رو است، خواهد شد. مکزیک بزرگ‌ترین بازار صادرات برخی از فرآورده‌های گوشتی آمریکا است. مکزیک بیش از آنکه به آمریکا فولاد صادر کند، از این کشور واردات دارد، تعرفه 25 درصدی بر بعضی از محصولات فولادی آمریکا اعمال می‌کند.

حجم مبادلات تجاری میان آمریکا و مکزیک در سال 2017 میلادی نزدیک به 616 میلیارد دلار ثبت شده است. صادرات آمریکا به مکزیک در این بازه زمانی 276 میلیارد دلار و واردات از این کشور حدود 340 میلیارد دلار گزارش شده بود که از کسری تراز تجاری 64 میلیارد دلاری ایالات‌متحده حکایت دارد. در مجموع حدود 16 درصد از محصولات آمریکایی به همسایه جنوبی‌اش صادر می‌شود؛ در حالی که حدود 80 درصد از صادرات مکزیک به درون مرزهای همسایه شمالی‌اش فرستاده شده است. مکزیک دومین مقصد صادراتی بزرگ برای آمریکا محسوب می‌شود. صادرات کالا و خدمات به مکزیک در سال 2017 میلادی نسبت به سال قبل از آن 8/ 5 درصد افزایش داشته است. حجم صادرات آمریکا به این کشور ظرف یک دهه اخیر نیز از رشد 78 درصدی حکایت دارد. اقلام صادراتی مانند ماشین‌آلات، لوازم الکترونیکی، فرآورده‌های گوشتی، سوخت‌های معدنی و محصولات کشاورزی هستند. در سوی دیگر این معادله تجاری، آمریکا برای مکزیک دومین بازار بزرگ صادرات محسوب می‌شود. صادرات از این کشور به ایالات‌متحده در سال 2017 میلادی نسبت به سال پیش از آن بالغ بر 8/ 6 درصد رشد داشته است. علاوه‌بر این، ظرف یک دهه اخیر افزایش 49 درصدی واردات آمریکا از مکزیک به ثبت رسیده است. مهم‌ترین کالا و خدمات صادراتی مکزیک به همسایه شمالی‌اش، وسایل نقلیه موتوری و ماشین‌آلات به‌شمار می‌روند.
سقوط «پزو» مکزیک

کارشناسان اقتصادی مکزیک، زیان حاصل از اعمال تعرفه‌های آمریکایی بر صنعت فولاد و آلومینیوم کشورشان را نزدیک به 2 میلیارد دلار تخمین زده‌اند. ریسک تجاری که بر اثر اقدامات حمایت‌گرایانه ترامپ در فضای اقتصادی مکزیک سایه انداخته، علاوه‌بر تضعیف بازار سهام، پول ملی این کشور را نیز به شدت تضعیف کرده است. پزو ظرف هفته‌های اخیر نسبت به دلار آمریکا افت محسوسی را تجربه کرده است. «پزو مکزیک» از اواسط ماه آوریل میلادی تا کنون بیش از 12 درصد ارزش خود را نسبت به دلار آمریکا از دست داده است. با اینکه، ارز بازارهای نوظهور دیگر مانند آرژانتین، برزیل و ترکیه نیز ظرف این 2 ماه تضعیف شده‌اند؛ اما پزو به‌رغم تلاش بانک مرکزی این کشور با افزایش نرخ بهره بانکی، کماکان در سراشیبی به سر می‌برد که بیشتر ناشی از جنگ تجاری با آمریکا است.
تجارت آمریکا و کانادا

حجم مبادلات تجاری میان آمریکا و کانادا در سال 2017 میلادی نزدیک به 674 میلیارد دلار است. سهم صادرات آمریکا به همسایه شمالی‌اش 341 میلیارد دلار و سهم صادرات کانادا به ایالات‌متحده حدود 333 میلیارد دلار ثبت شده است که از مازاد تجاری آمریکا به ارزش 8 میلیارد دلار حکایت دارد. کانادا در این سال بزرگ‌ترین مقصد صادرات کالا و خدمات آمریکایی محسوب می‌شود. حجم صادرات کالا و خدمات به کانادا در سال 2017 میلادی نسبت به سال قبل از آن 9/ 5 درصد افزایش داشته است. حجم صادرات آمریکا به این کشور ظرف یک دهه اخیر نیز از رشد 5/ 13 درصدی حکایت دارد. اقلام صادراتی مانند ماشین‌آلات، لوازم الکترونیکی، خودرو، سوخت‌های معدنی و محصولات پلاستیکی هستند. در سوی دیگر این معادله تجاری، آمریکا برای کانادا سومین بازار بزرگ صادراتی محسوب می‌شود. صادرات از این کشور به ایالات‌متحده در سال 2017 میلادی نسبت به سال پیش از آن بالغ بر 8 درصد رشد داشته است؛ اما ظرف یک دهه اخیر کاهش 4/ 5 درصدی واردات آمریکا از کانادا به ثبت رسیده است.
تضعیف دلار در برابر دلار

کانادا اقدام علیه سیاست حمایت‌گرایانه واشنگتن را با وضع تعرفه 6/ 16 میلیارد دلاری بر واردات محصولات آمریکایی پاسخ داده است. به‌رغم ایستادگی دولت کانادا در برابر جنگ‌افروزی تجاری ایالات‌متحده، ارزش دلار این کشور نسبت به دلار آمریکا از ابتدای ماه فوریه سال جاری میلادی تا دیروز حدود 6 درصد تضعیف شد. هرچند صعود شاخص دلار آمریکا بخشی از افت پول ملی کانادا را پوشش می‌دهد؛ اما نوسانات شدید ظرف روزهای گذشته ناشی از نتایج جنگ تجاری و مذاکرات شکست‌خورده «نفتا» است.
تجارت اروپا و آمریکا

اتحادیه اروپا پیش‌تر هشدار داده بود در صورت اجرایی شدن تصمیم دونالد ترامپ مبنی‌بر افزایش تعرفه‌های گمرکی بر فولاد و آلومینیوم، کمیسیون این ناحیه شکایتی را تسلیم سازمان تجارت جهانی خواهد کرد و تدابیری را در راستای محافظت از اقتصاد اتحادیه اروپا و همچنین اعمال تعرفه بر کالاهای وارداتی از آمریکا به کار خواهد بست. در همین راستا کمیسیون اتحادیه اروپا فهرست اولیه‌ای از کالاهای آمریکایی به ارزش 2 میلیارد و 800 میلیون یورو ارائه داده است که در اقدامی تلافی‌جویانه به آنها تعرفه تعلق خواهد گرفت. پیش‌بینی می‌شود این فهرست به مرور تکمیل شده، شامل تعرفه‌های بیشتری نسبت به واردات از ایالات‌متحده شود.حجم مبادلات تجاری میان آمریکا و اروپا در سال 2016 میلادی نزدیک به 1100 میلیارد دلار گزارش شده است. سهم صادرات آمریکا به اتحادیه اروپا 501 میلیارد دلار و سهم صادرات اروپا به ایالات‌متحده حدود 592 میلیارد دلار ثبت شده است که از کسری تجاری آمریکا به ارزش 97 میلیارد دلار حکایت دارد. کشورهای اروپایی در این سال بزرگ‌ترین مقصد صادرات کالا و خدمات آمریکایی محسوب می‌شوند.
بی‌توجهی موقت یورو به جنگ تجاری

نرخ برابری یورو به دلار از ابتدای ماه آوریل تا پایان ماه مه سال جاری میلادی بالغ بر 5 درصد افت را تجربه کرد؛ اما پس از پایان صعود شاخص دلار، یورو به کانال افزایشی بازگشت و ظرف 2 هفته اخیر بیش از یک درصد تقویت را به ثبت رسانده است. هرچند یورو در چند هفته اخیر، واکنش کاهشی نسبت به جنگ تجاری نداشت؛ با این حال، ثبت نوسانات قابل‌توجه در اثر جنگ تجاری میان اروپا و آمریکا محتمل خواهد بود.