بازار ثانویه ارزی با هدف شفافسازی و تعادل عرضه و تقاضا ارز از نوزدهم تیرماه شروع به فعالیت کرده است و از طریق دو سامانه نیما و سماصا امکان انتقال ارز و امتیاز واردات در قبال صادرات وجود دارد. در حال حاضر واردکنندگان کالاهای اولویت سوم میتوانند نسبت به خرید ۲۰ درصد ارز حاصل از صادرات غیر نفتی در این بازار اقدام کنند که البته بسیاری از کارشناسان بر این عقیدهاند که تمام اولویتهای کالایی باید در این بازار تامین ارز شود و ارز حاصل از صادرات غیرنفتی نیز تماما در این بازار عرضه شود.
هر چند با راهاندازی این بازار در ابتدا شاهد کاهش نرخ ارز بودیم اما این کاهش نرخ مقطعی بود و برخی مشکلات اجرایی و همچنین عرضه نشدن ارز کافی برای تقاضای موجود در بازار موجب شد تا پس از مدتی دوباره قیمتها افزایش یابد.
در اینباره پدرام سلطانی؛ نایب رییس اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با خبرنگار ایبِنا اظهار داشت: راهاندازی بازار ثانویه گامی رو به جلو در جهت تصحیح سیاستهای ارزی است اما بازار ثانویه باید یک بازار چابک فارغ از سازوکارهای شبیه بورس باشد و چنانچه صادرکنندگان و واردکنندگان بتوانند با ارتباط صرافهایی که با آنها تعامل میکنند بازار ثانویه را هدایت کنند و نرخ در آنجا تعیین شود، بسیار مفید و کمککننده خواهد بود. وی افزود: اولویتهای اول و دوم نیز باید به سمت بازار ثانویه سوق پیدا کنند و نرخ ارز باید در اقتصاد کشور حتی الامکان یک نرخ باشد.
ابوالفضل روغنی رییس کمیسیون صنایع اتاق ایران نیز بازار ثانویه را یکی از راههای نجات و حل مشکلات ارزی دانست و گفت: باید مکانیسم این بازار طراحی شود، دولت پیشنهاد ایجاد بازار را پذیرفته اما ساختارها را به وجود نیاورده و محل عرضه و تقاضا دقیق طراحی نشده است. وی افزود: هر جا ارز سرگردانی وجود دارد باید به این بازار تزریق شود و متقاضیان از این بازار ارز مورد نیاز را تامین کنند.
بهرام شکوری رییس کمیسیون معادن اتاق ایران نیز با بیان اینکه تک نرخی کردن ارز در شرایط امروز کشور کار اشتباهی بود که نباید ادامه یابد، تصریح کرد: نظام بروکراسی اداری ایجاد شده در سامانه نیما مشکلات زیادی برای فعالان تجاری ایجاد کرده و ارز ۴۲۰۰ تومانی فسادها و رانتهایی را نیز در پی خود داشته است. وی افزود: اتاق بازرگانی چندی پیش بحث بازار موازی ارز را مطرح کرد که البته بازار ثانویه ارز با آنچه اتاق مطرح کرده تفاوتهایی دارد.
فریال مستوفی؛ رییس کمیسیون سرمایه گذاری اتاق ایران نیز در اینباره توضیح داد: ظرف پنج سال گذشته در اتاق بازرگانی درخواست یکسان سازی نرخ ارز را داشتیم اما این تصمیم در برهه نامناسب و بدون برنامهریزی گرفته شد. وی افزود: بازار ثانویه ابزار خوبی برای اصلاح سیاست بود اما متاسفانه برنامه اجرایی آن مشخص نبود، اگر اجازه دهند عرضه و تقاضا قیمت را مشخص کند با توجه به اینکه صادرکنندگان برای تولید، نیاز به پول دارند چارهای جز تزریق ارز به این بازار نخواهند داشت و سازوکار بازار خود به خود شکل خواهد گرفت.
غلامعلی فارغی؛ رییس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران نیز گفت: بازار ثانویه به عنوان یک بازار برون رفت از بن بست ارزی مطرح اما دچار موانعی در اجرا شد، در حال حاضر ارز دوباره چند نرخی شده است و به اعتقاد من باید دو نرخ ارز بیشتر نداشته باشیم که ارز رسمی تنها به کالاهای اساسی داده شود و مابقی به نرخ آزاد باشد.
ناصر ریاحی؛ رییس کمیسیون قضایی اتاق ایران نیز با بیان اینکه بازار اولیه هم باید به بازار ثانویه منتقل شود و عرضه و تقاضا قیمت را تعیین کند، خاطرنشان کرد: در مورد کالاهای اساسی مورد نظر دولت نیز میتوان سازوکار را در همان بازار ثانویه تعیین کرد، اکنون ساز و کار خرید و فروش مشخص نیست که موجب میشود قابلیت اجرا را از دست بدهد.
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید