به گزارش بانک اول در این انبار، شمشها را روی قفسههای آبیرنگ شمارهداری چیدهاند. وزن هر شمش 400 اونستروا (حدود 12 کیلوگرم) است و در سال 2016 میلادی (1395 خورشیدی) ارزش آنها حدود 500 هزار دلار برآورد شده بود یعنی نرخ هر کدام از این شمشها از میانگین نرخ خانه در انگلیس بیشتر است. ظاهر این شمشها، بسته به محل خالصسازیشان، اندکی با یکدیگر متفاوت است. لبه بعضی از آنها شیبدار است تا راحتتر بتوان آنها را بلند کرد. بعضیها هم ظاهری مثل آجر دارند.
فضای آن، بیبو و بسیار ساکت است؛ فلز هیچ بویی ندارد و هیچ صدایی از دیوارهای پهن بتونی این انبارها عبور نمیکند اما چیزی که در این فضا وجود دارد یکی از مهمترین داراییهای تجاری جهان به شمار میآید. در تمام کشورها، معاملات هنوز هم بر پایه طلاست که قیمتش معیار مهمی برای اطمینان مصرفکنندگان به وضعیت اقتصاد است.
جاناتان اسپال، تاجر باسابقه طلا و مدیر شرکت جیکیوبدمتال در این باره به بیبیسی میگوید: طلا محافظ خوبی در برابر بیثباتی است.
حدود 20 درصد طلای دولتی جهان، اکنون در لندن است. در مجموع، 6هزار و 256 تن طلا در انبارهایی در لندن و اطراف آن نگهداری میشود که روی هم حدود 248 میلیارد دلار ارزش دارد. در انبارهای بانک مرکزی انگلیس به تنهایی 5هزار و 134 تن طلا نگهداری میشود که شامل ذخیره رسمی خزانهداری انگلیس و بخش زیادی از طلای خرید و فروش شده در لندن میشود. طلای 30 کشور دیگر و ذخایر 25 بانک هم در این انبارها نگهداری میشوند.
یکی از دلایل نگهداری این همه طلا در لندن، نزدیکی به محل دادوستد این فلز یعنی بورس فلزات لندن (LME) است و در عین حال نمیتوان امنیت بالای انبارهای لندن را نادیده گرفت.
انبارهای بانک مرکزی انگلیس در دهه 1930 میلادی (1309 خورشیدی) ساخته شدند. در جریان جنگ جهانی دوم، زمانی که شمشهای طلای انگلیس به کانادا منتقل شده بود تا جنگ در صورت تسخیر انگلیس ادامه پیدا کند، از یکی از انبارها به عنوان سالن غذاخوری کارمندان بانک مرکزی استفاده میشد. پوسترهای تبلیغاتی قدیمی شرکت کشتیرانی پیانداو (P&O) که کارمندان بانک را به مسافرت ترغیب میکردند، هنوز روی دیوارها دیده میشوند. بعدها، در دهه 40 میلادی (1319 خورشیدی) این انبار به پناهگاه تبدیل شد اما از سال 1945 میلادی (1324 خورشیدی) به بعد، از این انبارها برای نگهداری طلا استفاده شده است.
شاید انبار کردن داراییها در یک گاوصندوق بزرگ، بیشتر شبیه کارهای یک خانواده سلطنتی قرون وسطی باشد تا یک بانک مرکزی امروزی، اما بانک مرکزی انگلیس نه تنها هنوز از این انبارها استفاده میکند بلکه برای باز کردن در آنها هم به چند کلید یک متری نیاز است. تصمیمگیران معتقدند که ورود الکترونیکی به تنهایی امن نیست. البته شما همچنان باید رمز عبور را بیان کنید و یک رایانه صدای شما را با یک نمونه از پیش ذخیره شده مقایسه میکند.
روش انتقال شمشها به لندن هم سنتی است. بعضیها از راه دریا میآیند؛ از جاهایی در سوئیس یا ژوهانسبورگ در افریقای جنوبی. در همین حال پیدا کردن راهی برای انتقال شمشها به مراتب راحتتر از پیدا کردن جا برای انبار کردن آنهاست. روس کروول، مدیرعامل شرکت بازار شمش لندن در این باره توضیح میدهد: محله مالی لندن روی خاک رس ساخته شده و از آنجایی که چگالی طلا بسیار زیاد است، تلنبار کردن بیش از اندازه شمش طلا به نشست کردن این انبارها منجر خواهد شد. این مسئله در شهرهای دیگر به اندازه لندن حاد نیست. منهتن روی زمین سنگی بنا شده و به همین دلیل بانک مرکزی امریکا میتواند انبارهایش را از کف تا سقف با شمش طلا پر کند. در نتیجه بانک مرکزی انگلیس برای انبار کردن طلا با محدودیت روبهرو است. در طبقه بالا، تنها 4 پالت طلا را میتوانند روی هم بگذارند و در طبقه پایین، تنها 6 پالت؛ به این معنی که لندن باید طلاهایش را پخش کند تا نشست نکنند و به انبارهای بیشتر اما کوچکتر نیاز است. به همین دلیل تنها خیابانهای محله مالی نیستند که روی طلا ساخته شدهاند. زیر کمربندی لندن هم 7 انبار کوچک است که به بانکهایی چون جیپیمورگان و اچاسبیسی تعلق دارند. 3 مورد از آنها که در اختیار شرکتهای حملونقل است در نزدیکی فرودگاه هیترو قرار دارند. صاحبان این انبارها سعی میکنند محل آنها را مخفی نگه دارند. برای مثال، وقتی خبرنگاران شبکه سیانبیسی در سال 2011 میلادی (1390 خورشیدی) از جیپی مورگان بازدید کردند، مجبور شدند تلفنهای خود را تحویل دهند و سوار ماشینی شوند که شیشههای دودی داشت. البته مخفیکاری تنها شامل محل انبارها نمیشود. خود بازار طلا هم به شدت مرموز و سری عملی میکند و بر اساس سنتها و تشریفات مشخصی اداره میشود، به ویژه وقتی پای تعیین نرخ طلا وسط باشد. هر روز 2 جلسه برای تعیین نرخ طلا تشکیل میشود. این جلسهها با حضور مستقیم 12 نفر از انگلیس، ایالات متحده، کانادا، چین و فرانسه برگزار میشود. وقتی در یک نرخ مشخص هم عرضه وجود داشته باشد و هم تقاضا، آن وقت نرخ روز تعیین شده است. این کار تا سال 2015 میلادی(1394خورشیدی) به صورت کلامی انجام میشد یعنی رئیس جلسه قیمتی را به حاضران پیشنهاد میداد و آنها هم اعلام میکردند که در آن نرخ خریدارند یا فروشنده. بین سالهای 1919 و 2004 میلادی(1298 و 1383خورشیدی) تعیین نرخ به شکل حضوری در محله مالی لندن انجام میشد. در گذشته رسم بود که اگر یکی از حضار میخواست مذاکره را متوقف کند تا مثلا از فروشندگی به خریدار تغییر موضع دهد، یک پرچم کوچک انگلیس را در هوا تکان میداد. تعیین نرخ در سال 2004 میلادی برای نخستین بار بهوسیله کنفرانس تلفنی انجام شد تا اینکه در نهایت در سال 2015 میلادی روند تعیین نرخ به کل الکترونیکی شد. حالا این کار به وسیله نرمافزارهای حراج اینترنتی، انجام و به وسیله شرکت اینتِرکُنتینِنتال اِکسچِنج که صاحب بازار بورس نیویورک است، اداره میشود.
متیو گلنویل که از مدیران ارشد انترکنتیننتالاکسچنج است، میگوید: همه میدانند که روزانه باید در 2 نقطه زمانی مشخص حضور به هم رسانند، برای همین بین خرید و فروش بهترین توازن نقدینگی ممکن برقرار میشود.
این نرخ نقطهای در ادامه به معیاری برای افرادی تبدیل میشود که در گوشه و کنار جهان خرید و فروش طلا میکنند. ارزش روزانه بازار جهانی طلا حدود 120 میلیون دلار است.
وقتی وضع اقتصادی خوب باشد تقاضا برای طلا هم کم است اما در صورتی که وضع بد شود، این فلز گرانبها حکم دارایی امن را پیدا میکند و راهی برای کمتر کردن خطرهای اقتصادی است یعنی وقتی بازار بیثبات باشد بهای طلا هم بالا میرود.
با این حال تنها 32درصد طلای جهان در اختیار دولتها، بانکها و سرمایهگذاران است. حدود 12درصد کاربرد صنعتی دارد و به طور مثال در مدارهای الکترونیکی و بیش از نیمی از آن صرف جواهرات میشود. از بازارهای مهم جواهر میتوان به چین و هند اشاره کرد که در مجموع شامل نیمی از تقاضای جهانی میشوند. تنها در هند سالی 10 میلیون عروسی برگزار میشود که برای هر کدام 30 تا 40 گرم طلا خریداری میشود.
راس نورمن، مدیرعامل شرکت شارپس پیکسلی که شمش طلا خرید و فروش میکند، میگوید: در سال 2000 میلادی(1379خورشیدی)، کمتر از 10درصد تقاضای جهانی طلا به هند و چین مربوط میشد اما در سال 2016 میلادی(1395خورشیدی) بیشتر از 90درصد است./روزگار معدن
24 خرداد 1401
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید