بانک صادرات ایران، بانک تجاری ایرانی است، که در سال ۱۳۳۱ توسط خانواده بلورفروشان و خانواده مفرح، با ۲۰ کارمند و ۳ مدیر ارشد، فعالیت خود را آغاز نمود. این بانک پس از انقلاب ۱۳۵۷ مصادره و به مالکیت دولت درآمد. پس از گذشت چند دهه، بخشی از سهام بانک در بورس واگذار شد. میزان سرمایه‌های تخمین‌زده‌شده این بانک ۱٫۹ میلیارد دلار بر اساس آمارگیری سال ۱۳۹۶ برآورد شده‌است.
این بانک نخستین شعبه بین‌المللی خود را در شهر هامبورگ، آلمان راه‌اندازی کرد. بانک صادرات در حال حاضر مالک شبکه‌ای از ۳٫۲۴۸ شعبه، با بیش از ۲۷٫۲۰۶ کارمند در سراسر ایران. همچنین دارای ۲۸ شعبه بین‌المللی در ۱۲ کشور جهان نیز می‌باشد. بانک صادرات ایران در حال حاضر عنوان گسترده‌ترین شبکه شعب بانکی ایران را با داشتن ۲٬۳۱۷ شعبه و واحد بانکی فعال در اختیار دارد.
بانکداری به شیوه نوین در ایران از اوایل سال ۱۳۰۰ هجری شمسی به دلیل ضرورت‌های اقتصادی و سیاسی آغاز شد اما از آنجایی که نخستین بانک‌های ایرانی تا حدودی با حمایت دولت و در راستای تحقق خواست و منافع حکومت شکل گرفته بودند کمتر به جلب رضایت آحاد مردم توجه داشتند از این رو به غیر از عدّه قلیلی که دارای مکنت و سرمایه زیادی بودند، اکثریت مردم ترجیح می‌دادند به رغم وجود تمامی مخاطرات احتمالی به جای پس‌انداز وجوه مازاد خود در بانکها، پول‌های نقد خویش را در خانه نگهدارند.
براساس آمار منتشره در سال ۱۳۳۰ (هجری شمسی) از کل اسکناس و مسکوکات منتشره ایران تنها حدود ۱۱ درصد آن در اختیار بانکها و ۸۹ درصد مابقی آن در پستوهای منازل و صندوقچه‌های شخصی مردم و به عبارتی به صورت راکد و خارج از چرخه مالی و اقتصادی کشور نگهداری می‌شده‌است.
تاریخ تأسیس بانک صادرات ایران به سال ۱۳۳۱ بازمی‌گردد. این بانک به تاریخ ۱۶ شهریور ۱۳۳۱، توسط خانواده بلورفروشان، محمدعلی مفرح و چندی از نزدیکان وی، با سرمایهٔ دو میلیون تومان، به صورت اعتباری و سه هزار و پانصد تومان به صورت قرضی، به‌طور موقت در بالاخانه‌ای واقع در تکیه دولت، در ساختمانی مشرف به شعبه مرکزی بانک ملی ایران، راه‌اندازی شد و تحت نام بانک صادرات و معادن، در اداره ثبت شرکت‌های تهران به ثبت رسید، سپس از ۲۲ آبان همان سال، در پی افتتاح اولین شعبه، به صورت رسمی شروع به کار نمود.
اولین شعبه این بانک، در بدو تأسیس، ۲۵ نفر کارمند داشت. در پایان سال نخست فعالیت، آنچه که از ترازنامه بانک مشهود است، مجموع سپرده‌ها حدود ۱۷ میلیون و ۶۰۰ هزار ریال، اعتبارات و تسهیلات اعطایی حدود ۶۷ میلیون ریال، مجموع دارایی‌ها معادل ۴۴ میلیون و ۲۰۰ هزار ریال و سود ویژه بانک، حدود ۷۰۰ هزار ریال بوده‌است. در حالی‌که از سرمایه ۲۰ میلیونی آن، تنها ۱۰ میلیون ریال پرداخت شده بود.
در ابتدا مفرح از ادوارد ژوزف، که در آن زمان از کارشناسان شناخته‌شده بانکی بود، برای مدیرعاملی بانک، دعوت کرد. ژوزف در دو سال نخست، ریاست بانک صادرات را در دست داشت، سپس در سال ۱۳۳۳، محمدعلی مفرح از سوی هیئت مدیره بانک، به عنوان مدیر عامل انتخاب شد. مفرح تا اواخر ۱۳۵۶ جمعاً ۲۳ سال، در این سمت باقی ماند و در همین سال، از سمت خود کناره‌گیری کرد و در خرداد ۱۳۵۷ به‌طور کلی، از هیئت مدیره بانک صادرات ایران نیز، استعفاء داد.
در سال ۱۳۴۲ نام این بانک به‌فرم کنونی؛ یعنی بانک صادرات ایران تغییر یافت.این بانک در سال ۱۳۵۸ پیرو مصوبه شورای انقلاب اسلامی، ملی شد. در سال ۱۳۸۷، بانک صادرات از یک شرکت سهامی عام به شرکت سهامی خاص تغییر شکل یافت و در پی آن، سهام بانک در سال ۱۳۸۸ در بازار بورس اوراق بهادار تهران به صورت عمومی عرضه شد.
نخستین شعبه
استقرار اولین شعبه بانک صادرات و معادن وقت، در بازار تهران به عنوان مرکز معاملات و گردش پولی کشور بسیار مورد توجه مؤسسان بانک بود.[۶] اولین شعبه بانک در ۲۲ آبان ۱۳۳۱ در یک ساختمان استیجاری به مساحت حدود ۲۰۰ متر مربع، با چند اتاق در طبقه دوم سرای بنایی بازار تهران واقع در کوچه تکیه دولت، کوی مرغی‌ها آغاز به کار کرد. یکی از اقدامات هیئت مدیره انجام تعمیرات و تغییرات در محل استقرار اولین شعبه بانک بود که با برداشتن دیوارهای بین سه اتاق از هفت اتاق، یک سالن معاملات به ابعاد ۱۲*۸ با پنج باجه برای دریافت و پرداخت، انتقالی چک‌های واگذاری و افتتاح حساب به وجود آمد و تعداد ۴ اتاق برای بایگانی و تدارکات (جهت لوازم ضروری و ملزومات و مطبوعات) و اتاق‌های مدیر عامل و هیئت مدیره در نظر گرفته شد و دقت به عمل آمد که ساختمان بانک جلوه بسیار آبرومندی داشته باشد. بعدها با بهتر شدن وضعیت اقتصادی بانک، محل مناسب تری برای شعبه بازار خریداری شد و در آبان ۱۳۳۷ شعبه یک بازار به محل فعلی انتقال یافت.
نخستین شعبه خارج از کشور
اولین شعب خارج از کشور این بانک در سال ۱۳۴۰ در هامبورگ آلمان تأسیس و پس از آن شعب خارجی این بانک یکی پس از دیگری افتتاح شدند. هم‌اکنون بانک صادرات ایران مالکیت بانک مستقل دایر در خارج از کشور (بانک صادرات تاشکند، لندن PLC، فیوچر بانک بحرین و آرین بانک افغانستان) را در اختیار دارد و علاوه بر این، واحدهای بانکی متعلق به این بانک در اروپا و آسیا بیش از ۲۰ واحد است.
آرم بانک
لوگوی بانک صادرات ایران قبل از انقلاب - خلق‌شده توسط ادوارد ژوزف.
لوگوی بانک صادرات ایران از ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۹
لوگوی فعلی بانک صادرات ایران
نخستین لوگو یا آرم بانک صادرات، تصویر اسب بالداری است که عبارت بانک صادرات ایران بالای سرش درج شده‌است. انتخاب این لوگو به پیشنهاد ادوارد ژوزف، اولین مدیرعامل این بانک صورت گرفت. او این تصویر را از روی نگین انگشتر عتیقه‌ای که از یک مغازه عتیقه‌فروشی خریده بود، برداشت کرد. او اسب را سمبل سرعت، استقامت، نجابت و بال‌هایش را سمبل بلندپروازی و آغوش باز می‌دانست. این آرم شبیه به مهر انوشیروان، پادشاه ساسانی بود.
این آرم پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ تغییر کرد. یکی از ویژگی‌های آرم جدید نشان دادن نقشه ایران و مراکز استان‌های ایران بود که نشانه استانی شدن بانک محسوب می‌شد. این لوگو بار دیگر در سال ۱۳۶۹ تغییر کرد و لوگوی جدید که نشان‌دهندهٔ دو دست و یک سکه‌است جایگزین شد. این لوگو همچنان به عنوان آرم این بانک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
طرح اولیه آرم فعلی بانک صادرات در سال ۱۳۶۹ به سفارش روابط عمومی این بانک توسط اسماعیل کیا مقدم طراحی شد. پس از آن، مرتضی ممیز بنا به درخواست بانک صادرات، تغییراتی در آن صورت داد و ماحصل آن به عنوان لوگوی بانک صادرات معرفی شد. به همین دلیل، بعدها بین این دو طراح اختلافاتی در خصوص این که چه کسی پدیدآورندهٔ این اثر است، درگرفت.
اسامی اعضای هیئت مدیره و کارمندان اولیه
در انتخاب اعضای هیئت مدیره بانک ادوارد ژوزف، مهندس محمد علی مفرح و مهندس محمد بلور فروشان به سمت اعضای اصلی و علی اکبر فخرایی و مهندس مصطفی امیر معزی به سمت اعضای علی‌البدل و مهندس ابوالفضل پاک و مهندس نصرت ا… رضائی به سمت بازرسان قانونی برگزیده شدند ولی محمد علی مفرح چون سمت بازرس قانونی را در بانک بازرگانی ایران داشت از قبول عضویت هیئت مدیره خودداری کرد و آقای حسن ملک افضلی را به جای خود پیشنهاد نمود که مورد موافقت قرار گرفت. آقایان: سید رضا کسمائی، حبیب ا… خلیلیان، فیضی، مصطفی بلورچی، جمشید بختیان، جلال الدین میر مطهری، جمشید نوبان، رهنمای چیت ساز، سید حسین دربندی، محمد علی اصفهانی، رضا و حسن سادات گوشه، دزفولی، عبدالوهابی، گلخو، کامیابی پور، ابوالقاسم رهبری، پطروسیان و میکائیلیان از کارمندان اولیه بانک صادرات و معادن ایران بودند.
وضعیت فعلی بانک صادرات
بانک صادرات ایران در حال حاضر ۲٬۳۱۷ شعبه در داخل کشور و ۲۳ شعبه در خارج کشور و حدود ۲۷٬۲۰۶ کارمند دارد. این بانک دارای سیستم یکپارچه بانکی به نام سپهر می‌باشد.
بانک صادرات ایران در حال حاضر علاوه بر دارا بودن ۳۰ شعبه در آسیا و اروپا، مالکیت چهار بانک مستقل در خارج از ایران را نیز در اختیار دارد. این چهار بانک عبارتند از:[۱۴]
بانک صادرات تاشکند (تاشکند)
شرکت صادرات پی‌ال‌سی (لندن)
فیوچر بانک (بحرین)
آرین بانک (افغانستان)
سهام بانک صادرات ایران در خرداد ۱۳۸۸ به عنوان یکی از شرکت‌های مشمول اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با نماد وبصادر در بورس اوراق بهادار تهران عرضه شد. بانک صادرات ایران هفتمین بانک و چهارصد و پنجاهمین شرکتی است که در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده‌است. در نخستین عرضه، تعداد یک میلیارد و هشت میلیون سهم، معادل ۶٪ درصد سهام این بانک، در بازار بورس عرضه شد
پست قبلی
پست بعدی
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید