کیست کبد چیست و چقدر خطرناک است؟

به گزارش بانک اول، کیست یک کپسول یا یک کیسه پر از مایع سلول و دیگر مواد می باشد که شبیه به یک بالن داخل بدن قرار می گیرد. کیست ها معمولاً در زیر پوست خودشان را نشان می دهند. پشت گردن و مچ رایج ترین محل ایجاد کیست است اما کیست ها همچنین می توانند در اعضای دیگر بدن هم ایجاد شوند. از جمله بافت سینه، تخمدان یا هر عضوی در داخل بدن. کیست های کبدی هم داخل کبد شکل می گیرند. این کیست ها بسیار رایج هستند. از هر 20 نفر حداقل یک نفر کیست کبدی دارد اما اکثر افراد خودشان از وجود کیست کبدی مطلع نیستند.

علائم کیست کبدی چیست؟

اکثر کیست های کبدی هیچ علامتی را به طور کلی ایجاد نمی کنند. به همین دلیل اکثر افراد از وجود آن ها مطلع نیستند اما در بعضی از موارد، یعنی زمانی که کیست بزرگ شود، باعث ایجاد علایمی که در این بخش از بهداشت وسلامت نمناک میخوانید خواهد شد:

نفخ

    درد در قسمت راست و بالای شکم
    احساس پری و ناراحتی در داخل شکم
    درد در شانه راست

زمانی که کیست کبدی عامل ایجاد درد باشد، درد آن معمولاً ناگهانی و با شدت خفیف تا شدید است اما کیست های کبدی کوچک دردی را ایجاد نمی کنند ، علامتی هم ندارند. به همین دلیل سال ها ناشناخته باقی می مانند اما اگر این کیست بزرگ شود، درد آن نیز افزایش پیدا کرده که گاهی اوقات آنقدر کیست بزرگ می شود که ممکن است حتی از بیرون شکم هم آن را احساس کنید. خونریزی کیست کبد گاهی اوقات بدون هیچ دارویی، خود به خود قطع می شود که در چنین صورتی درد و علائم هم بعد از دو روز بهبود پیدا می کنند.

علل ایجاد کیست کبدی چیست؟

در بیشتر موارد پزشکان در مورد علت کیست کبدی مطمئن نیستند اما معمولاً نقص دوران کودکی و نوزادی را عامل ایجاد کیست کبد می دانند. در بعضی از نقاط دنیا بلع انگلی به نام اکینوکوکوس توسط حیواناتی از جمله سگ ها انجام می شود که آن ها را دچار عفونت می کند. این انگل در بین گله گوسفندها هم وجود دارد و می تواند در هوا پخش شود و عامل ایجاد کیست کبدی باشد.

بعضی از کیست های کبدی به دلیل وضعیت های نادری مثلاً بیماری کبدی پلی کیستیک در کبد ایجاد می شوند. گاهی اوقات هم تومورها عامل ایجاد رشد کیست در کبد هستند.

گاهی اوقات کیست های کبد نتیجه بد شکل شدن کیسه های صفرا هستند که هنوز علت این تغییر شکل مشخص نیست. صفرا ماده ای است که توسط کبد تولید می شود و به هضم و گوارش کمک می کند.

بعضی از افراد نیز با کیست کبدی متولد می شوند اما بعضی ها هم هستند که حتی در سنین پیری کیست کبدی داخل بدنشان ندارند. زمانی که کیست کبدی در همان دوران تولد در بدن فرد وجود داشته باشد، معمولاً بدون تشخیص باقی می ماند تا اینکه در دوران جوانی علائمی از خودش نشان دهد.

کیست کبدی چگونه تشخیص داده می شود ؟

معمولاً پزشکان از سونوگرافی یا دیگر انواع عکسبرداری ها برای تشخیص کیست کبد استفاده می کنند و در بعضی از موارد پزشک ممکن است آزمایش خون به عمل بیاورد تا متوجه هرگونه انگل عامل کیست کبد شود.

کیست ها معمولاً توسط سی تی اسکن هم تشخیص داده می شوند. فقط بیمارانی نیاز به درمان دارند که علائمی را در خودشان مشاهده کنند. در چنین حالتی ممکن است که فرد برای برداشتن قسمت بزرگی از دیواره کیست نیاز به جراحی پیدا کند. اگر بخواهند فقط مایع داخل کیست را خالی کنند، نتیجه تاثیر گذاری نمی گیرند و یا دوباره بعد از چند روز داخل آن با مایع پر می شود. این پروسه توسط لاپاراسکوپی انجام می شود و فقط نیاز به دو الی سه برش کوچک دارد که احتمال بازگشت آن کم است.

بیماری کبدی پلی کیستیک نادر است. از هر هزار نفر، 6 نفر را درگیر می کند. این بیماری شبیه به خوشه های انگور در شکل بزرگ و کوچک یا ترکیبی از آن ها ظاهر می شود. 90 درصد افرادی که این بیماری را می گیرند، احتمالاً به کیست کبد مبتلا می شوند.

بیماری کیست کبد، تومور کیست و کیست کاذب چیست؟

تومورهای کیستی کبد برعکس کیست ساده کبد خیلی رایج نیستند. این تومورها دارای بخش های جامد و مایع هستند و اکثر آن ها بدون آسیب می باشند اما ممکن است به سرطان هم تبدیل شوند. در موارد بسیار نادری افراد ممکن است دچار التهاب لوزالمعده یا پانکراس شوند و یک نوع کیست کاذب هم در کبد آن ها ایجاد گردد. کیست کاذب یعنی کیست واقعی وجود ندارد ، بلکه بقایا و مایعات باقیمانده از لوزالمعده در کبد جمع شده است که در چنین حالتی مایع اضافی را با جراحی و یا بدون آن بیرون می کشند . اگر پزشک چیزی را در کبد شما تشخیص دهد، احتمالا می تواند با آزمایش متوجه شود که کیست بوده یا تومور .

علائم تومورهای کیستی کبد شامل احساس پری و درد در شکم است که باز هم سونوگرافی و سی تی اسکن می تواند این تومورها را تشخیص دهد و همه تومور های کیستی کبد را از طریق جراحی خارج می کنند.

نکته

حتی اگر کیست های کبدی هم خیلی بزرگ شده باشند و درد شدیدی را ایجاد کنند، باز هم چشم انداز ما نسبت به درمان مثبت است. همچنین باید تمام گزینه های درمانی را به خوبی بشناسید. مزایا و معایب هر کدام را بدانید و تصمیم بگیرید که کدام یک را انتخاب کنید. کیست کبد معمولا عاملی برای نارسایی یا سرطان کبد نیست.

درمان کیست کبد چیست ؟

اگر کیست کبد شما عامل ایجاد علائم نشده باشد، احتمالاً پزشک اصلاً آن را درمان نمی کند اما اگر علامت داشته باشید، احتمالاً آب کیست کبد را خارج می کنند. در بعضی از موارد چنانچه در نمناک اشاره کرده ایم پزشک ممکن است که جراحی را برای خارج کردن بخشی از کیست پیشنهاد کند تا بخواهد از تجمع دوباره مایعات داخل کیست جلوگیری کند. همان طور که گفتیم این جراحی لاپاراسکوپی محسوب می شود و نیاز به برش های کوچکی دارند که معمولاً بعد از آن ، فرد یک الی دو شب داخل بیمارستان بستری می شود.

در بیشتر موارد بعد از دو هفته به حالت طبیعی برمی گردید. کیست های کبد بعد از جراحی هرگز برنمی گردند. اگر هم تومور کبدی داشته باشید، همانطور که گفتیم تنها راه، جراحی است تا پزشک قادر باشد کل تومور را از داخل بدن بیرون بیاورد.

درمان رژیمی کیست کبدی

هیچ رژیم خاصی برای افراد مبتلا به کیست کبد وجود ندارد اما در هر صورت چه کیست کبد داشته باشید و چه نداشته باشید، بهتر است که یک رژیم غذایی بدون چربی مصرف کنید. حتماً باید از موادی مثل الکل و شکر دوری کنید و میوه، سبزیجات و حبوبات و پروتئین را بیشتر به ماده غذایی خود اضافه کنید که در سلامت کلی کبد شما موثر است.

آیا کیست های کبدی خطرناک هستند؟

در موارد نادری کیست های کبدی غیر سرطانی می توانند به کیست های سرطانی تبدیل شوند. زمانی که این کیست ها سرطانی می شوند، اکثر علائمشان شبیه به کیست ساده هستند و درد بسیار شدیدی را در قسمت بالایی شکم ایجاد می کنند. گاهی اوقات هم کیست کبدی به دلیل بیماری کبدی پلی کیستیک ایجاد می شود و در بعضی از موارد بسیار شدید، ممکن است که فرد به پیوند کبد نیاز پیدا کند که این اتفاق در موارد بسیار نادری رخ می دهد.